“Muốn ăn cơm trắng cá trê/Muốn đội nón tốt thì về làng Chuông”. Câu ca dao nổi tiếng nói về làng nghề nón chuông – một trong những làng nghề truyền thống lâu đời của người Việt. Nơi đây không chỉ lưu giữ tinh hoa văn hóa dân tộc mà còn nổi danh khắp vùng Kinh Bắc xưa với những chiếc nón lá tinh xảo, bền đẹp. Vậy điều gì làm nên nét đặc trưng của làng nón Chuông? Hãy cùng YooLife khám phá ngay nhé!
Giới thiệu về làng nghề nón chuông
Làng nón chuông ở đâu?
Làng nghề nón chuông tọa lạc tại xã Phương Trung, cách trung tâm huyện Thanh Oai 3km và trung tâm Hà Nội 30km. Làng chuông có tổng diện tích là 481,44 ha, gồm 8 thông là Tây Sơn – Chung Chính – Liên Tân – Quang Trung – Mã Kiều – Tân Tiến – Tân dân l và Tân Dân 2.
Làng chuông có hai lối tiếp cận chính là từ đê sông Đáy phía Tây ranh giới làng và quốc lộ 21B phía Đông ranh giới làng. Con đê sông Đáy chạy qua làng một tuyến đường dân sinh quan trọng và đồng thời cũng là chợ của vùng rộng lớn không chỉ dành riêng cho làng Chuông có sự tham gia của một số xã xung quanh như Văn La, Kim Thư, Cao Dương.
Với vị trí địa lý thuận lợi trên, nghề làm nón ở làng Chuông có điều kiện thuận lợi trong phát triển sản xuất hàng hóa, tiếp cận thị trường và công nghệ kỹ thuật tiên tiến để đưa sản phẩm phát triển với tốc độ cao.
Lịch sử hình thành làng chuông
Là một làng nghề ở Hà Nội lâu đời, không ai biết chính xác làng chuông làm nón có từ khi nào. Theo lời các bô lão trong làng, từ thế kỷ thứ 8 thì làng đã bắt đầu sản xuất nón. Ban đầu, làng chuông có tên gọi là Trang Thị Trung, chuyên làm các loại nón cho hầu hết mọi tầng lớp khác nhau trong xã hội.
Trong thời kỳ phát triển, làng chuông Hà Nội là nơi cung cấp của nhiều loại nón truyền thống như: nón quai thao, nón lá giá ghép sống. Trong đó, quai thao sử dụng để người già đội đi chùa chiền. Còn nón lá già ghép sống phục vụ những người phụ nữ làm công việc đồng áng.
Hàng trăm năm đi qua, nghề đan nón tại làng chuông ngày càng phát triển. Làng nghề nón chuông đã truyền qua nhiều thế hệ và là một trong những chiếc nôi sản xuất nón lá nổi tiếng nhất Hà Thành. Hiện nay, có hơn 4000 hộ dân ở làng Chuông đan nón lá đem đến những sản phẩm giá rẻ, mẫu mã phong phú cho khách hàng trong nước và quốc tế.
Nét đặc biệt của làng nón Chuông
Đến với làng chuông, bạn sẽ được chiêm ngưỡng toàn bộ quy trình làm nón lá làng Chuông. Nguyên liệu chính để làm nón là cá cọ tươi nhập từ một số tỉnh Quảng Bình, Quảng Trị còn chỉ và khung nón đan bằng nan tre có ở địa phương.
Những chiếc lá cọ tươi có hàm lượng cao cho nên người thợ cần phơi khoảng 3 nắng to làm nước bay hơi thì mới bắt tay vào sản xuất. Bước kế tiếp là xử lý lá mà dân gian gọi là quay lá cho lá khô và mềm hơn. Sau nữa, phải hong khô lá và đem đi sấy lần cuối cùng để kết thúc công đoạn xử lý. Lúc này lá cọ non sẽ chuyển từ màu xanh thành màu vàng.
Để tạo nên một chiếc nón đẹp cần có khung chắc chắn. Khung chủ yếu được đan bởi nan nứa, vật liệu có nhiều dọc hai bờ đê sông Đáy. Người thợ làm nón cần quấn đủ 16 vành trong xếp từ trên xuống dưới theo một kích thước nhất định. Các bước tiếp theo là khâu lá vào khung đan và đan nhôi nón. Các mối kết nối dây đan đều giấu kín bằng từng đường chỉ tinh tế.
Sợi dây đan theo các đường kim với 16 lớp vòng thì chiếc nón mới thành hình. Khi chiếc nón đan xong, người ta hơ với diêm để làm màu nón trắng và giữ nón không ẩm mốc. Hoặc có thể quét dầu bên ngoài để nón sáng, bóng và đều màu làm tôn nét duyên dáng của mỗi cô gái dưới vành nón.
Làng nghề nón chuông – Tái hiện chân thực, sinh động trên nền tảng số
Làng nghề nón Chuông – một biểu tượng văn hóa lâu đời của Việt Nam, nay được tái hiện chân thực và sinh động trên nền tảng số, mang đến trải nghiệm hoàn toàn mới cho người dùng. Với công nghệ VR360 hiện đại, làng nghề nón chuông nổi bật trên nền tảng số:
+ Ảo hóa VR360: Cho phép người dùng khám phá và trải nghiệm không gian của làng nghề nón chuông từ mọi góc độ, nhờ vào công nghệ ảo hóa VR360 hiện đại.
+ Mô phỏng sinh động: Tái hiện toàn bộ làng nghề nón chuông, từ quá trình chọn nguyên liệu đến kỹ thuật chế biến và hoàn thiện sản phẩm. Người dùng có thể zoom to hay thu nhỏ để xem toàn bộ sản phẩm, các chi tiết xung quanh làng nghề làm nón.
+ Cung cấp thông tin chi tiết: Cung cấp đầy đủ, chi tiết nghề làm nón chuông trong văn hóa dân tộc, giới thiệu và giáo dục cộng đồng giá trị văn hóa truyền thống. Để giới trẻ hiểu và yêu quý nghề làm nón chuông hơn.
Làng nghề nón chuông – Tái hiện chân thực, sinh động trên nền tảng số
Làng nghề nón chuông nằm lạng lẽ bên cạnh con sống Đáy, mang vẻ đẹp mộc mạc và truyền thống của làng quê Bắc Bộ, hòa cùng vẻ đẹp độc đáo mà nghề sản xuất nón lá mang lại. Nếu bạn đang chưa thể đến tham quan trực tiếp thì hãy tải ngay ứng dụng để trải nghiệm nhé!
Tải ứng dụng YooLife trên thiết bị di động để có thể khám phá toàn bộ không gian!
(Nguồn: vrplus.info/vrcenter/nonchuong)
