Gò Đống Đa là biểu tượng lịch sử ghi dấu chiến công hiển hách của vua Quang Trung trong trận đại thắng quân Thanh xuân Kỷ Dậu 1789. Nơi đây lưu giữ niềm tự hào và tinh thần quật cường của dân tộc Việt Nam. Cùng YooLife tìm hiểu về trận đánh Ngọc Hồi – Đống Đa và tham quan di tích.
1. Gò Đống Đa ở đâu? Giới thiệu về di tích lịch sử Gò Đống Đa
Gò Đống Đa ở đâu? Gò Đống Đa, nằm trên phố Tây Sơn, phường Quang Trung, quận Đống Đa, Hà Nội. Sử sách cũ ghi lại và theo hồi cố của các cụ cao niên ở làng Thịnh Quang, Gò Đống Đa xưa kia nằm tại khu vực gần phía ngoài Kinh đô Thăng Long, thuộc đất làng Khương Thượng, huyện Quảng Đức, phủ Thuận Thiên.
Cả khu vực gò Đống Đa này là một khu chiến trường, nơi diễn ra trận đánh thần tốc của vị vua áo vải Quang Trung – Nguyễn Huệ trước quân Thanh trong trận Ngọc Hồi – Đống Đa năm 1789. Đây cũng được xem chứng tích một thời oanh liệt của dân tộc trong trận chiến chống quân Thanh xâm lược. Di tích này mãi là minh chứng cho truyền thống của dân ta trong cuộc chiến đấu tranh giữ nước, một di tích có giá trị cao trong lòng thủ đô Hà Nội.
Gò Đống Đa, nay còn được gọi là Công viên Văn hóa Đống Đa nằm ngay giữa trung tâm của quận Đống Đa. Đây là điểm đến văn hóa, lịch sử có ý nghĩa, thu hút nhiều du khách và người dân đến tham quan. Lễ hội Gò Đống Đa được tổ chức hàng năm vào mùng 5 Tết Nguyên đán để tưởng nhớ công lao của vua Quang Trung và các anh hùng dân tộc, đồng thời giáo dục truyền thống yêu nước cho các thế hệ mai sau.
Gò Đống Đa gắn liền với đại thắng quân Thanh vào xuân Kỷ Dậu 1789, một chiến công vang dội trong lịch sử chống giặc ngoại xâm của dân tộc Việt Nam. Chiến thắng này đã chặn đứng ý định xâm chiếm Đại Việt của nhà Thanh dưới thời Càn Long thịnh trị.
2. Gò Đống Đa gắn liền với đại thắng quân Thanh xuân Kỷ Dậu 1789
Về di tích lịch sử Gò Đống Đa, hiện có rất nhiều tài liệu và các công trình nghiên cứu của các chuyên gia và các nhà khoa học về những sự kiện đã từng diễn ra tại đây và các chiến trường phụ cận.
Vào cuối năm 1788, sau khi vua Lê Chiêu Thống cầu cứu triều đình nhà Thanh, quân Thanh dưới sự chỉ huy của Tôn Sĩ Nghị đã tổ chức một cuộc xâm lược quy mô lớn vào Việt Nam. Tuy nhiên, quân Tây Sơn dưới sự lãnh đạo tài ba của vua Quang Trung đã quyết định xuất quân đánh bại quân Thanh.
Trận chiến Ngọc Hồi – Đống Đa diễn ra vào đêm 30 Tết (mùng 5 tháng Giêng năm Kỷ Dậu), khi quân Tây Sơn bất ngờ tấn công vào đội quân Thanh đang đóng tại Ngọc Hồi và Đống Đa, gần Hà Nội. Một mũi quân của vua Quang Trung do đô đốc Long – còn có tên là Đặng Tiến Đông trực tiếp chỉ huy đã tạo ra trận “Rồng lửa” với hàng ngàn vạn bó rơm tẩm dầu của nhân dân vùng Khương Thượng hưởng ứng.
Quân Thanh, vốn coi thường lực lượng Tây Sơn, không chuẩn bị cho một cuộc tấn công mạnh mẽ đến thế. Vua Quang Trung, với chiến lược tác chiến thông minh, đã đánh bại quân Thanh trong một trận đánh quyết liệt, làm tiêu diệt hơn 20.000 quân Thanh và bắt sống nhiều tướng lĩnh quan trọng. Tướng giặc là Sầm Nghi Đống sợ quá phải treo cổ lên cành đa tự tử trên núi Ốc (Loa Sơn) mà vị trí của nó là gần khu chùa Bộc hiện nay.
Sau chiến thắng, vua Quang Trung đã cho nhặt xác nghĩa quân Tây Sơn xếp thành 12 đống, đắp thành gò và đặt tên là “Kình Nghê Quán”. Nhằm biểu dương chiến công của quân dân ta và cảnh báo với bọn xâm lược cướp nước. 12 gò này nằm rải rác từ làng Thịnh Quang đến làng Nam Đồng, ở trong khu vực từng có tên là “xứ Đống Đa”.
Sau này, cùng sự phát triển của nước nhà và nhiều lần đào xới mà nhiều cốt giặc sót lại tụ thành gò số 13. Tới năm 1890, khi Pháp xâm nhập vào Hà Nội đã cho giải tỏa 13 gò đất, chỉ còn sót lại khu vực gò Đống Đa hiện nay.
3. Tham quan di tích Gò Đống Đa chiêm ngưỡng các công trình lịch sử
Chiến thắng quân Thanh giúp giải phóng đất nước khỏi ách thống trị của quân xâm lược, một dấu mốc lịch sử quan trọng, khẳng định sức mạnh và tinh thần quật cường của quân và dân Việt Nam. Gò Đống Đa, nơi ghi dấu trận chiến thắng lẫy lừng, đã trở thành di tích lịch sử quan trọng, nhắc nhở các thế hệ về lòng yêu nước và sự hy sinh anh dũng của các anh hùng dân tộc.
Hiện nay, Công viên văn hóa – di tích Gò Đống Đa là một trong những địa điểm du lịch ỏ Hà Nội. Công viên bao gồm 2 khu vực: khu vực Gò Đống Đa cũ, tượng đài vua Quang Trung và nhà trưng bày.
3.1. Tượng đài vua Quang Trung
Khu vực tượng đài Quang Trung có diện tích rộng 15.000m², được làm từ bê tông cốt thép với trọng lượng lên tới 200 tấn và cao 14,65m. Mặc dù được chế tác bằng bê tông, nhưng bức tượng vẫn giữ được những đường nét mềm mại, uy nghi, khắc họa rõ nét thần thái kiên cường và oai phong của vị anh hùng áo vải Nguyễn Huệ.
3.2. Nhà trưng bày Gò Đống Đa
Nhà trưng bày Gò Đống Đa, nằm phía sau tượng đài, có diện tích 100m², là nơi lưu giữ nhiều hiện vật và mô hình liên quan đến trận chiến Ngọc Hồi – Đống Đa. Ở lối vào, hai khẩu pháo thần công được mô phỏng theo những vũ khí mạnh mẽ đã được sử dụng trong trận đánh lịch sử năm xưa.
Bên trong, không gian trưng bày giới thiệu một bộ bát xà mâu, một loại vũ khí đặc trưng của thời kỳ ấy, cùng với sa bàn chi tiết của trận chiến. Hai bức tượng thạch, một là của vua Quang Trung và một là của đô đốc Long (Đặng Tiến Đông), được đặt ở hai bên, tượng trưng cho những anh hùng vĩ đại trong cuộc kháng chiến. Đặc biệt, nhà trưng bày còn có mô hình thuyền Đại Hiệu, loại thuyền chiến lớn trang bị hỏa lực, tượng trưng cho sức mạnh của đội quân Tây Sơn.
3.3. Khu Gò Đống Đa
Khu Gò Đống Đa với diện tích 6275m2, trên cổng có khắc nổi 3 chữ Hán: “Trung Liệt Miếu”. Trước đây, trên đỉnh gò có ngôi miếu cổ được xây dựng để thờ cúng những linh hồn đã tử trận, tuy nhiên ngày nay đã không còn nữa.
Đến năm 1990, một tấm bia nặng tới 8 tấn đã được dựng lên trên đỉnh gò. Trên bia có khắc lại lời hịch của vua Quang Trung để khích lệ tinh thần binh sĩ trước mỗi trận đánh. Du khách khi tới đây sẽ cảm nhận được những chiến thắng lịch sử thiêng liêng mà oai hùng của dân tộc.
4. Trải nghiệm khám phá Gò Đống Đa trên nền tảng online
Tải ứng dụng YooLife trên thiết bị di động của mình để có thể tham quan toàn bộ không gian ảo hoá!
Lễ hội Gò Đống Đa được tổ chức hàng năm vào ngày mùng 5 Tết Nguyên đán, nhằm kỷ niệm chiến thắng lịch sử Ngọc Hồi – Đống Đa của quân và dân Tây Sơn dưới sự chỉ huy của vua Quang Trung. Đây là dịp để người dân và du khách tưởng nhớ công ơn của các anh hùng dân tộc, đồng thời tái hiện lại khí thế hào hùng của trận đánh.
Lễ hội bao gồm các hoạt động như lễ dâng hương, diễu hành, tái hiện trận chiến, và các trò chơi dân gian, tạo không khí sôi động và trang nghiêm. Lễ hội Gò Đống Đa không chỉ là dịp để tưởng niệm mà còn là biểu tượng của lòng yêu nước, sự đoàn kết và tinh thần bất khuất của dân tộc Việt Nam.
