Đền Tứ Trụ tọa lạc giữa vùng Cố đô Hoa Lư – Ninh Bình, nơi được mệnh danh là đất “sinh Vua, sinh Thánh, sinh Thần” gắn liền với bề dày di tích văn hóa, lịch sử và tâm linh. Với giá trị linh thiêng, ngôi đền còn gây ấn tượng bởi kiến trúc đá hiếm thấy, mang vẻ uy nghi và bền vững cùng thời gian.
Đền Tứ Trụ – Điểm dừng linh thiêng giữa Tràng An
Không quá nổi tiếng như Đền Trình hay Đền Trần nhưng Đền Tứ Trụ lại khiến nhiều du khách lưu luyến bởi sự thanh tịnh và câu chuyện độc đáo ẩn sau tên gọi. Nằm khiêm nhường giữa dòng nước trong xanh và những dãy núi đá vôi hùng vĩ của quần thể Tràng An (Ninh Bình), ngôi đền này là một điểm dừng chân vừa đẹp, vừa thấm đẫm sắc màu tâm linh.
Tọa lạc gần bến thuyền trên tuyến tham quan Tràng An, Đền Tứ Trụ được bao bọc bởi cảnh sắc thiên nhiên thơ mộng. Tên gọi “Tứ Trụ” gợi nhớ đến bốn trụ cột – tượng trưng 4 vị đại thần nhà Đinh gồm Tể tướng Nguyễn Bặc, Ngoại giáp Đinh Điền, Thái sư Lưu Cơ và Thượng thư Trịnh Tú người có công lớn với vùng đất Hoa Lư.
Ấn tượng đầu tiên khi du khách cập bến là không gian tĩnh lặng, kiến trúc mộc mạc nhưng uy nghiêm. Mái đền cong vút, những bức hoành phi câu đối sơn son thếp vàng nổi bật dưới ánh nắng. Bối cảnh thiên nhiên nơi đây tạo cảm giác như thời gian chậm lại giúp du khách dễ dàng tĩnh tâm, lắng nghe câu chuyện của đất và người Tràng An.
Đền Tứ Trụ – Điểm dừng linh thiêng giữa Tràng An
Những câu chuyện truyền kỳ về Đền Tứ Trụ
Tên gọi “Tứ Trụ” bắt nguồn từ hình ảnh bốn trụ cột tượng trưng cho bốn vị đại thần trụ cột của triều đình Hoa Lư xưa. Trải qua hàng trăm năm, Đền Tứ Trụ không chỉ là dấu mốc gợi nhớ một giai đoạn lịch sử huy hoàng mà còn trở thành biểu tượng của quyền lực, sự trung nghĩa và niềm tin tâm linh của người dân Ninh Bình.
Giai thoại “bốn trụ chống trời”
Trong lịch sử triều Đinh, hình ảnh Tứ trụ – gồm Tể tướng Nguyễn Bặc, Ngoại giáp Đinh Điền, Thái sư Lưu Cơ và Thượng thư Trịnh Tú được xem như bốn cột trụ vững chãi nâng đỡ vương triều. Các vị đều là những công thần thân tín, từng sát cánh cùng vua Đinh Tiên Hoàng trong cuộc dẹp loạn 12 sứ quân, lập nên giang sơn thống nhất.
Tư liệu từ Đại Nam Quốc sử Diễn ca, Từ điển nhân vật lịch sử Việt Nam và các giai thoại dân gian cho biết: từ thời Lý trở đi, cả bốn vị đều được truy phong phúc thần để ghi nhớ công lao. Trong Thiên nam ngữ lục, bốn cái tên ấy được nhắc một cách trân trọng:
“Bốn người có nghĩa đồng niên
Nguyễn Bặc, Trịnh Tú, Đinh Điền, Lưu Cơ”
Quan hệ giữa vua Đinh Tiên Hoàng và Tứ trụ được ví như mối gắn kết vững tựa thành đồng, là nền tảng sức mạnh đưa triều đại bước qua thời loạn và khẳng định uy quyền Đại Cồ Việt.
Vai trò của đền trong các triều đại
Trải qua nhiều thế kỷ, đền vẫn giữ vị thế trang nghiêm trong đời sống chính trị và tâm linh, trở thành nơi gắn kết quyền lực triều đình với niềm tin của muôn dân. Mỗi thời đại đều để lại dấu ấn riêng tạo nên hành trình lịch sử đậm sắc văn hóa và giá trị biểu tượng.
Nguyễn Bặc – Thái sư trung nghĩa
Nguyễn Bặc là người bạn chiến đấu và thân tín của Đinh Bộ Lĩnh từ thuở dẹp loạn mười hai sứ quân. Sau khi đất nước thống nhất, ông được giao trọng trách Thái sư – vị trí đứng đầu triều đình, quyền uy chỉ dưới nhà vua. Đại Việt sử ký toàn thư ghi lại nhiều chiến công của ông trong việc phò tá vua, giữ yên xã tắc và trấn áp những mối nguy phản loạn.
Trong dân gian Ninh Bình, truyền thuyết và câu ca xưa vẫn ngợi ca Nguyễn Bặc như một bậc đại thần cương trực, trọng lễ nghĩa, sẵn sàng hy sinh vì đại cục. Là “đệ nhất công thần” của triều Đinh và một trong bốn “Tứ trụ”, ông được vua Đinh phong tước Định Quốc công – tương đương chức Tể tướng để ghi nhận công lao to lớn với quốc gia.
Đinh Điền – Vị tướng tài hoa trên sông nước
Đinh Điền (924–979), quê làng Đại Hữu, nay thuộc xã Gia Phương, huyện Gia Viễn, tỉnh Ninh Bình, là một trong những Khai quốc Công thần của Đại Cồ Việt. Ông nổi tiếng với tài điều binh khiển tướng trên sông nước, góp phần kiểm soát hệ thống sông ngòi vùng Hoa Lư.
Trên sông Sào Khê, ông rèn luyện đội thủy quân tinh nhuệ, biến dòng sông thành thao trường quân sự. Tấm gương trung nghĩa và tài thao lược của ông được lưu truyền qua nhiều thế hệ và ngày nay, tên tuổi Đinh Điền vẫn được tôn vinh tại nhiều đền miếu ở Ninh Bình và Thái Bình.
Lưu Cơ – Nhà chiến lược và ngoại giao
Lưu Cơ là mưu thần xuất sắc của triều Đinh, nổi bật với khả năng ứng biến linh hoạt và lập kế sách trong những thời khắc cam go. Ông từng được giao trọng trách sang sứ nhà Tống, góp phần duy trì hòa hiếu, giữ vững ổn định biên cương sau khi đất nước vừa thống nhất.
Trong quân đội, Lưu Cơ cũng thể hiện tài năng chiến lược, nhiều lần đưa ra những quyết định giúp quân chủ vượt qua hiểm nguy. Sự kết hợp giữa binh pháp và ngoại giao đã khắc họa hình ảnh một trí tướng toàn diện, để lại dấu ấn sâu đậm trong lịch sử.
Trịnh Tú – Người giữ yên biên cương
Là một trong những Khai quốc công thần của nhà Đinh, Trịnh Tú góp công lớn cùng Đinh Tiên Hoàng dẹp yên loạn mười hai sứ quân. Sau khi đất nước thống nhất, ông được giao trấn giữ các vùng cửa ngõ phía Bắc kinh đô Hoa Lư – tuyến phòng thủ sống còn trước mọi mối đe dọa xâm lược. Với ý chí kiên định và tinh thần trách nhiệm, Trịnh Tú trở thành biểu tượng của sức mạnh bảo vệ kinh thành, một tướng lĩnh mà tên tuổi gắn liền với sự bình yên của đất nước.
Những câu chuyện truyền kỳ về Đền Tứ Trụ
Trải nghiệm tham quan Đền Tứ Trụ
Nằm trong quần thể di tích Tràng An (Ninh Bình), Đền Tứ Trụ được thiên nhiên ưu ái khoác lên vẻ đẹp bình dị, nên thơ và đầy sức sống. Khung cảnh thiên nhiên tươi đẹp cùng không khí trong lành khiến nơi đây trở thành điểm khám phá.
Góc chụp ảnh đẹp tại đền
Đền Tứ Trụ là “tọa độ sống ảo” khiến nhiều du khách say mê bởi từng góc nhỏ đều mang nét cuốn hút riêng. Ngay từ cổng đền, bạn đã có thể bắt trọn khung cảnh núi non trùng điệp – một bức nền hoàn hảo cho những bức ảnh giàu chất thơ. Tiến sâu hơn, bốn trụ đá uy nghi, rêu phong theo thời gian trở thành điểm nhấn hiếm có tạo nên background độc đáo khó tìm thấy ở nơi khác.
Nếu yêu thích khung cảnh mộng mơ, hãy ghé đền vào buổi sớm khi sương còn bảng lảng trên mặt nước hay khi hoàng hôn buông xuống phủ ánh vàng ấm áp lên toàn bộ không gian. Đây chính là những thời khắc “đẹp không góc chết” cho bộ ảnh lưu giữ trọn vẹn vẻ đẹp thanh bình của Đền Tứ Trụ.
Trải nghiệm lễ nghi tại đền
Hằng năm, vào ngày 18/3 âm lịch, Quần thể danh thắng Tràng An – Di sản Văn hóa và Thiên nhiên Thế giới (Ninh Bình) rộn ràng trong không khí lễ hội truyền thống, gửi gắm lòng thành kính của người dân đối với thần linh và tổ tiên.
Lễ hội được tổ chức với quy mô lớn, tái hiện nhiều nghi thức cổ truyền như rước Rồng, rước kiệu, rước nước trên sông Sào Khê; dâng hương tại đền Suối Tiên cùng những màn trình diễn nghệ thuật đặc sắc từ khắp các vùng miền, do hàng trăm nghệ sĩ và diễn viên biểu diễn trên những sân khấu thực cảnh trải dài giữa lòng di sản.
Năm 2025, với chủ đề “Tràng An – Di sản ngàn năm, hồn thiêng sông núi” lễ hội tiếp tục tôn vinh bề dày lịch sử và giá trị bền vững của Tràng An, đồng thời khơi dậy niềm tự hào dân tộc và tinh thần đoàn kết của nhiều thế hệ người Việt.
Trải nghiệm lễ nghi tại đền
Vì sao Đền Tứ Trụ nên có mặt trong lịch trình của bạn?
Giữa hành trình du lịch Tràng An, Đền Tứ Trụ là điểm dừng chân giàu dấu ấn lịch sử và ý nghĩa tâm linh. Nơi đây thờ Tứ trụ triều đình – bốn vị khai quốc công thần nhà Đinh – tạo nên giá trị văn hóa đặc biệt mà hiếm ngôi đền nào khác sở hữu.
Vị trí của đền nằm trên tuyến tham quan số 1 và 3 trong khu du lịch Tràng An, thuận tiện để kết hợp với nhiều điểm đến nổi tiếng khác. Đến Đền Tứ Trụ, du khách vừa được hòa mình vào không gian thanh tịnh giữa núi non sông nước, vừa cảm nhận chiều sâu lịch sử, để chuyến đi Ninh Bình thêm trọn vẹn cả về trải nghiệm và ý nghĩa.
Vì sao Đền Tứ Trụ nên có mặt trong lịch trình của bạn?
Gợi ý tham quan Đền Tứ Trụ Tràng An
Đền thuộc cả tuyến tham quan số 1 và số 3, rất thuận tiện để ghé thăm mà không làm gián đoạn hành trình. Thời gian tham quan thường chỉ khoảng 15–20 phút, đủ để tham quan không gian quang cảnh nơi đây và lưu lại vài bức ảnh ấn tượng.Vé tham quan Tràng An hiện ở mức 250.000 VND/người lớn và 120.000 VND/trẻ em (cao từ 1m đến 1,3m).
Hành trình sẽ thêm phần thú vị nếu bạn kết hợp ghé Hang Nấu Rượu – nơi gắn với nghề nấu rượu cổ truyền, Đền Trần – linh thiêng giữa non nước và Hành cung Vũ Lâm – di tích lịch sử gắn với thời Trần chống Nguyên Mông. Sự kết nối giữa các điểm này tạo nên một vòng khám phá vừa giàu cảnh sắc, vừa đậm chất sử thi để chuyến đi Ninh Bình của bạn trở nên thật đáng nhớ.
Đền Tứ Trụ là điểm du lịch tâm linh hấp dẫn mà bạn không thể bỏ lỡ trong hành trình du ngoạn Tràng An – Ninh Bình. Mỗi khoảnh khắc dừng chân nơi đây mở ra không gian thanh tịnh, đồng thời đưa bạn chạm tới chiều sâu di sản và khí thiêng của vùng đất Cố đô.
