Giữa lòng thủ đô tấp nập, chùa Một Cột hiện lên như đóa sen thanh khiết vươn mình trên mặt hồ tĩnh lặng, gửi gắm về một thời kỳ huy hoàng của dân tộc. Được xây dựng từ thời Lý, ngôi chùa là kiệt tác kiến trúc có một không hai, ẩn chứa giá trị tâm linh sâu đậm và gắn liền với những câu chuyện văn hóa của vua Lý Thái Tông. Hãy cùng khám phá ngôi chùa – Biểu tượng đặc sắc giữa lòng Thủ đô nhé!

Thời gian mở cửa và giá vé tham quan chùa Một Cột

Chùa Một Cột tọa lạc phía sau phố Ông Ích Khiêm, quận Ba Đình, TP. Hà Nội. Nằm cạnh khu Lăng chủ tịch Hồ Chí Minh ngay gần với Hồ Tây là cụm điểm mà du khách thường kết hợp tham quan trải nghiệm.

Ngôi chùa mở cửa từ 7h – 18h các ngày trong tuần. Chùa mở hoàn toàn miễn phí cho khách là công dân Việt Nam. Còn đối với du khách nước ngoài, phí tham quan sẽ là 25.000đ/vé.

Lịch sử hình thành ngôi chùa Một Cột  

Chùa Một Cột được khởi công vào năm Kỷ Sửu 1049, dưới thời vua Lý Thái Tông. Theo truyền thuyết dân gian, trong một giấc chiêm bao vua Lý Thái Tông đã mở thấy Phật bà Quan Âm đang tọa trên đài sen tỏa ánh hào quang và mời nhà vua lên cùng. Tỉnh giấc chiêm bao nhà vua liền kể với bề tôi, nhà thư Thiền Tuệ khuyên vua lên dựng chùa trên trụ đá ý như trong giấc mơ làm tòa sen để Phật bà ngự ở trên.

Ngôi chùa khi ấy có tên Diên Hựu, mang ý nghĩa “phước lành dài lâu”. Sử sách ghi chép, tại vị trí chùa này từng có một cột đá trên đỉnh là ngôi lầu ngọc, bên trong thờ tượng phật Quan Âm, đặt giữa hồ nước vuông. Vua Lý Thái Tông thường lui đến tựng kinh, niệm Phật, cầu nguyện. Về sau, hoàng tử nối dõi đã cho trùng tu chùa và dựng thêm một ngôi chùa khác ở phía Tây Nam cách khoảng 10m, tạo thành một cụm di tích.

Năm 1105, vua Lý Nhân Tông tiếp tục trùng tu, xây thêm hai tháp lợp ngói sứ trắng trước sân. Đến năm 1108, Nguyên Phi Ỷ Lan cho đúc chiếc chuông lớn mang tên “Giác Thế Chung” với ý nghĩa đánh thức lòng người.

Chùa Một Cột được khởi công vào năm Kỷ Sửu 1049, dưới thời vua Lý Thái Tông

Trong chiến tranh chống Pháp, chùa Một Cột bị quân Pháp cho đặt mìn phá hủy. Sau khi tiếp quản thủ đô, Bộ VH Việt Nam Dân chủ Cộng hòa đã nghiên cứu lập dự án trùng tu xây dựng chùa Một Cột. Đến 1955 chùa Một Cột được tôn tạo lại và bảo tồn cho đến nay.

Kiến trúc độc đáo của Chùa Một Cột – Biểu tượng độc đáo của Hà Nội

Năm 2012, Tổ chức Kỷ lục Châu Á đã công nhận Chùa Một Cột là “Ngôi chùa có kiến trúc độc đáo nhất Châu Á”. Ngôi chùa là công trình kiến trúc đỉnh cao, hội tụ của nghệ thuật thiết kế, chạm khắc gỗ, điêu khắc và hội họa, phản ánh đậm nét tinh hoa văn hóa dân tộc Việt Nam. Chùa được lên ý tưởng từ một đóa sen nở trên mặt nước, loài hòa của sự cao cả, yêu thương và chia sẻ – biểu tượng cao quý của nhân phẩm, quốc hoa của Việt Nam. Tổng thể công trình bao gồm Hồ Linh Chiểu, Liên Hoa Đài, Bậc thang lên chính.

Cổng Tam quan và tên gọi “Diên Hựu Tự”

Khi bước vào khuôn viên, du khách sẽ bước qua cổng Tam Quan với bức hoành phi khắc ba chữ “Diên Hự Tự” – tên gọi xưa của chùa. Đây là dấu ấn gắn liền với mong ước “phước lành dài lâu” từ thời Lý.

Cột trụ – Nền tảng vững chắc giữa hồ nước

Chùa được nâng đỡ bởi một cột trụ đá gồm hai khối tròn chồng lên nhau, một phần chìm dưới hồ, phần nổi cao khoảng 4m, đường kính 1,2m. Cột được gia cố chắc chắn, tạo thế kiên cố để đỡ toàn bộ kiến trúc bên trên.

Chùa được nâng đỡ bởi một cột trụ đá gồm hai khối tròn chồng lên nhau, một phần chìm dưới hồ, phần nổi cao khoảng 4m

Đài Liên Hoa – Tòa sen giữa lòng hồ

Trên cột trụ là Đài Liên Hoa, một khối vuông có lan can bao quanh, tượng trưng cho đóa sen vươn lên từ mặt nước. Bên trong, không gian thờ được bài trí trang nghiêm, tượng Phật Bà Quan Âm nghìn mắt nghìn tay mạ vàng, bình hoa sen, đôi lục bình gốm sứ, lư hương đồng, bộ ấm chén thờ… Tất cả được tô điểm bởi các họa tiết vân mây, sơn son thếp vàng, tọa vẻ uy nghi mà vẫn thanh thoát. Phía trên ban thờ là hoành phi đỏ khắc ba chữ “Liên Hoa Đài” bằng vàng.

Mái chùa – Dấu ấn thời gian và nghệ thuật tâm linh

Mái chùa được lợp bằng ngói đỏ gạch đã nhuốm màu rêu phong, mang nét cổ kính theo thời gian. Trên đỉnh mái là hình “lưỡng long chầu nguyệt”, biểu tượng của sự sinh sôi, âm dương hòa hợp. Đây là chi tiết quen thuộc trong kiến trúc đình, chùa Việt Nam thể hiện tính nhân văn sâu sắc trong nghệ thuật tâm linh dân tộc.

Chiêm ngưỡng kiến trúc độc đáo của Chùa Một Cột trên nền tảng số

Bảo tồn di sản văn hóa không chỉ để gìn giữ những công trình, hiện vật quý mà còn là cách gìn giữ và lan tỏa bản sắc dân tộc cho các thế hệ mai sau. Trong dòng chảy phát triển của xã hội hiện đại, việc ứng dụng công nghệ để đưa di sản đến gần hơn với công chúng đang trở thành xu hướng tất yếu.

Với sứ mệnh gìn giữ và lan tỏa giá trị văn hóa – lịch sử đến công chúng, YooLife đã phối hợp với Cục Thông tin Đối Ngoại triển khai số hóa 34 tỉnh thành phố. Không dừng lại ở việc lưu giữ, YooLife tiên phong số hóa di sản, tái hiện sống động trong môi trường số, giúp mọi người có thể tiếp cận, tìm hiểu và trải nghiệm ở bất kỳ đâu. Tiêu biểu trong dự án này là chùa Một Cột – biểu tượng kiến trúc và tâm linh của Hà Nội được xây dựng bằng công nghệ số với từng chi tiết tinh xảo. Nhờ đó, người xem có thể chiêm ngưỡng và khám phá công trình nghìn năm tuổi một cách sống động, chân thực.

Công nghệ 3D – Tái hiện chùa Một Cột chân thực, sinh động

Với công nghệ 3D tái hiện chùa Một Cột sống động trên nền tảng số, người xem có thể tự do xoay, phóng to hoặc thu nhỏ để quan sát chùa từ mọi hướng. Từ cổng Tam quan uy nghi, cột trụ đá giữa hồ, đến mái ngói đỏ phủ rêu phong mọi chi tiết đều hiện ra sống động, mang lại cảm giác như đang dạo bước ngay giữa không gian di tích thật.

Công nghệ 3D – Tái hiện chùa Một Cột chân thực, sinh động

Tương tác trực tiếp, khám phá từng đường nét tinh xảo

Hệ thống hiển thị chi tiết giúp người xem ngắm trọn từng họa tiết chạm khắc, đường cong mái, hình “lưỡng long chầu nguyệt” trên nóc chùa hay ánh vàng rực rỡ của tượng Phật Bà Quan Âm. Mỗi đường nét đều phản ánh trình độ mỹ thuật và tay nghề tinh hoa của nghệ nhân thời Lý, tái hiện trọn vẹn giá trị nghệ thuật và tâm linh.

Trên mô hình 3D, các điểm nhấn tương tác được bố trí tại những vị trí quan trọng. Chỉ cần chạm hoặc nhấp vào, người xem sẽ nhận ngay thông tin chi tiết về hạng mục đó: hình ảnh tư liệu, video minh họa, bản mô tả kiến trúc và câu chuyện lịch sử gắn liền.

Trải nghiệm thuyết minh thông minh tự động

Đặc biệt, YooLife ứng dụng công nghệ thuyết minh tự động kết hợp giọng đọc chuẩn, hình ảnh minh họa và video tư liệu khiến câu chuyện về chùa Một Cột trở nên sinh động, dễ hiểu và gần gũi với mọi đối tượng, từ học sinh, sinh viên đến khách du lịch quốc tế.

Công nghệ AR – check in trực tiếp

Nhờ ứng dụng công nghệ thực tế ảo (VR) và thực tế tăng cường (AR), người dùng có thể khám phá Chùa Một Cột ngay trên điện thoại, máy tính hoặc thông qua kính VR để “bước” vào không gian 3D sống động như đang hiện diện tại di tích. Đặc biệt, tính năng AR cho phép “đặt” mô hình Chùa Một Cột ngay trên bàn làm việc, phòng khách hay bất kỳ không gian nào. Người dùng có thể xoay, phóng to, thu nhỏ mô hình để ngắm nhìn từ mọi góc độ, đồng thời chụp ảnh check-in độc đáo, tạo cảm giác như đang tham quan trực tiếp.

Công nghệ thực tế tăng cường (AR), người dùng có thể khám phá Chùa Một Cột ngay trên điện thoại,

Công nghệ 3D, VR, AR không chỉ mang chùa Một Cột đến gần hơn với công chúng mà còn mở ra cơ hội thưởng ngoạn di sản hoàn toàn mới. Chỉ với vài thao tác đơn giản, vẻ đẹp nghìn năm tuổi đã có thể hiện hữu ngay trước mắt để mỗi người vừa được chiêm ngưỡng vừa được lưu giữ khoảng khắc đặc biệt theo cách riêng của mình.