Nhắc đến VR, nhiều người nghĩ đến chiếc kính chơi game hiện đại. Nhưng thực tế, VR không chỉ dành cho các game thủ. Công nghệ này đang tạo nên bước đột phá trong các lĩnh vực y tế, giáo dục, du lịch, bất động sản… mang đến trải nghiệm thú vị cho người dùng ở bất kỳ đâu mà không rời khỏi nhà. Vậy VR là gì? Công nghệ này hoạt động thế nào? Hãy cùng tìm hiểu trong bài chia sẻ dưới đây nhé!

VR là gì? Từ thuật ngữ đến ứng dụng thực tế

VR mở ra một thế giới mới, nơi con người có thể trải nghiệm không gian ảo như thật. Nhưng VR là gì? Công nghệ bắt nguồn từ đâu và đã phát triển thế nào để trở thành một phần của cuộc sống hiện đại.

VR viết tắt của từ gì? Ý nghĩa và nguồn gốc

VR viết tắt của từ gì? VR là tên viết tắt của Virtual Reality là một hệ thống mô phỏng các thiết kế 3D trên máy tính, tạo ra một thế giới “như thật”. Cho phép người dùng có thể cảm nhận, tương tác và khám phá trong môi tường ảo thông qua các thiết bị như: mũ, tai nghe, kính thực tế ảo.

VR xuất hiện từ giữa năm 1950, một trong những thiết bị thực tế ảo đầu tiên có tên là Sensorama – Chiếc máy xem phim 3D tích hợp ghế, phát ra mùi và tạo rung động. Nhằm mang đến trải nghiệm sống động nhất có thể. Những năm gần đây, công nghệ thực tế ảo ngày càng phát triển và ứng dụng trong các lĩnh vực của đời sống.

Công nghệ VR phát triển như thế nào?

Từ ý tưởng khoa học viễn tưởng đến thực tế

Trước đây, VR chỉ xuất hiện trong các bộ phim khoa học, viễn tưởng. Nơi con người có thể bước vào thế giới ảo như thật. Ý tưởng này từng được xem là quá xa vời nhưng với sự phát triển của công nghệ. VR trở thành một phần của đời sống hiện đại.

Hiện nay, thực tế ảo không chỉ giới hạn trong các trò chơi điện tử. Ứng dụng VR rộn rãi trong các lĩnh vực giải trí, y tế, giáo dục, du lịch và bất động sản. Từ các lớp học thực tế ảo, mô phỏng y khoa đến các trải nghiệm du lịch 360 độ, VR đang mở ra những trải nghiệm chưa từng có.

Những cột mốc quan trọng trong lịch sử VR

Để trở thành một trong những công nghệ đột phá. VR đã trải qua một hành trình dài phát triển. Từ các thiết bị thô sơ ban đầu đến các hệ thống thực tế ảo tiên tiến.  Dưới đây là các cột mốc quan trọng trong lịch sử VR:

Năm 1968

Sutherland cùng với học trò Bob Sproull, tạo ra HMD thực tế ảo đầu tiên có tên là The Sword of Damocles. Thiết bị gắn đầu này được kết nối với máy tính thay vì máy ảnh khá thô sơ vì nó chỉ có thể hiện thị các hình dạng khung dây ảo đơn giản.

Những mô hình 3D đã thay đổi góc nhìn khi người dùng di chuyển đầu do hệ thống theo dõi. Nó chưa bao giờ phát triển vượt qua ngoài một dự án trong phòng thí nghiệm vì quá nặng để người dùng có thể đeo thoải mái. Họ phải được thắt dây an toàn vì nó được treo từ trần nhà. Chiếc kính VR đầu tiên xuất hiện.

Năm 1990

VR bắt đầu được sử dụng trong huấn luyện quân sự, mô phỏng bay và hỗ trợ y khoa. Giúp bác sĩ thực hành phẫu thuật trên mô hình ảo.

Năm 2016

Trong giai đoạn này, VR bùng nổ với hàng trăm công ty đã phát triển sản phẩm VR. Hầu hết các tai nghe đều có âm thanh nổi động. Giao diện xúc giác chưa được phát triển. Giao diện xúc giác là hệ thống cho phép con người tương tác với máy tính bằng cách di chuyển – giống như găng tay Gloveone đang phát triển.

HTC đã phát hành tai nghe HTC VIVE SteamVR. Lần đầu tiên tai nghe có chức năng theo dõi dựa trên cảm biến được phát hành thương mại. Cho phép người dùng di chuyển tự do trong không gian.

Năm 2017

Nhiều công ty phát triển kính thực tế ảo VR của riêng mình. Bao gồm HTC, Google, Apple, Amazon, Microsoft, Sony, Samsung,… Sony có thể phát triển công nghệ theo dõi vị trí tương tự như VIVE của HTC dành cho PlayStation 4.

Thực tế ảo VR là gì và tại sao nó đặc biệt?

VR không chỉ là một công nghệ mà là một trải nghiệm giác quan toàn diện. Khi đeo kính VR, người dùng bước vào một thế giới ảo sống động. Nơi mọi hình ảnh, âm thanh và chuyển động đều được mô phỏng chân thực.

Điều làm cho công nghệ thực tế ảo VR trở nên đặc biệt là khả năng tạo ra môi trường ảo, khiến con người cảm thấy như đang thực sự ở đó. Dù là du hành vũ trụ, khám phá đại dương hay tham gia một trận đấu thể thao. VR có thể đưa bạn đến bất kỳ đâu mà không cần rời khỏi nhà. Đây chính là lý do công nghệ này đang định hình lại cách con người học tập, làm việc và giải trí.

VR hoạt động như thế nào? Cách công nghệ này đánh lừa não bộ

Không chỉ băn khoăn về thực tế ảo VR là gì? Nhiều người còn tò mò về cách hoạt động của VR. Công nghệ thực tế ảo này mang đến trải nghiệm đắm chìm bằng cách tạo ra một thế giới ảo chân thực. Công nghệ này hoạt động dựa trên việc kết hợp của hình ảnh, âm thanh và các cảm biến chuyển động. Tạo ra hiệu ứng không gian ba chiều sống động.

Hệ thống VR gồm những thành phần nào?

Kính VR & Màn hình hiển thị

Đây là thiết bị quan trọng giúp gắn kết người dùng với không gian ảo. Bao gồm các thành phần như: màn hình, máy ảnh, loa, cảm biến chuyển động, cảm biến ánh sáng… Ngoài chức năng chính là chiếu không gian ảo trực tiếp đến mắt người dùng với nhiều độ phân giải khác nhau. Giúp mang đến cảm giác chân thật hơn trong môi trường ảo. Kính thực thế ảo bao gồm nhiều loại. Từ các thiết bị có dây, kết nối với PC hoặc dạng kính độc lập như Meta Quest.

Cảm biến chuyển động & Phản hồi xúc giác

Cảm biến chuyển động theo dõi cử động đầu, tay, cơ thể. Đồng bộ hóa với môi trường ảo. Một số thiết bị có phản hồi rung hoặc găng tay xúc giác. Giúp người dùng cảm nhận tác động vật lý như khi cầm nắm đồ vật hoặc chạm vào bề mặt trong thế giới ảo.

Bộ điều khiển & Công nghệ âm thanh 3D

Bộ điều khiển VR giúp người dùng tương tác với vật thể ảo. Thường được tích hợp cảm biến chuyển động, nút bấm và phản hồi rung.

Công nghệ âm thanh 3D giúp nghe âm thanh ở hầu hết ở mọi hướng. Đó là cách VR không cần phải phản hồi để đạt được mục đích chân thực. Do đó, âm thanh không gian 3D mô phỏng cuộc sống thực bằng loa hiện đại.

Sự khác biệt giữa VR, AR và MR là gì?

Công nghệ thực tế ảo, thực tế tăng cường và thực thế hỗn hợp, định hình cách con người tương tác với thế giới kỹ thuật số. Mỗi công nghệ mang đến trải nghiệm khác nhau và phù hợp với các ứng dụng.

Thực tế ảo và AR khác nhau như thế nào?

• VR (Thực tế ảo): Tạo ra một môi trường hoàn toàn ảo. Người dùng sẽ bị tách biệt hoàn toàn khỏi thế giới thực.
• AR (Thực tế tăng cường): Thêm các yếu tố ảo vào thế giới thực, giúp người dùng vừa nhìn thấy môi trường xung quanh vừa tương tác với nội dung kỹ thuật số.

Xu hướng kết hợp VR và AI trong tương lai

Sự kết hợp giữa VR và trí tuệ nhân tạo (AI) sẽ tạo ra những trải nghiệm thông minh và cá nhân hóa hơn:

• AI giúp VR thích nghi với cảm xúc người dùng: Hệ thống có thể điều chỉnh ánh sáng, âm thanh và các yếu tố môi trường dựa trên tâm trạng của người dùng.
• Trợ lý ảo trong không gian VR: AI có thể đóng vai trò hướng dẫn viên ảo, giúp người dùng trải nghiệm VR một cách dễ dàng hơn.
• Ứng dụng trong đào tạo và chăm sóc sức khỏe: AI giúp tạo ra mô phỏng thực tế hơn trong đào tạo bác sĩ, kỹ sư hoặc hỗ trợ điều trị tâm lý bằng môi trường ảo được cá nhân hóa.

Những ứng dụng đáng kinh ngạc của VR

Thực tế ảo VR là gì? Ứng dụng trong các lĩnh vực nào? Công nghệ thực tế ảo được ứng dụng rộng rãi trong giáo dục, y tế, du lịch và bất động sản. Dưới đây là những ứng dụng nổi bật

VR trong giáo dục & đào tạo

Trường học ảo & lớp học thực tế ảo

VR trong giáo dục & đào tạo, mang đến trải nghiệm mới lạ trên giảng đường. Nơi sinh viên có thể tham gia từ xa nhưng vẫn có cảm giác như đang ngồi trong lớp học thật. Các bài giảng không còn giới hạn trong sách vở mà trở nên sống động hơn với mô phỏng 3D và tương tác trực quan.

Mô phỏng y tế: Đào tạo bác sĩ bằng VR

VR được sử dụng để mô phỏng các ca phẫu thuật, giúp sinh viên y khoa thực hành mà không cần đến bệnh nhân thật. Nhờ đó, họ có thể làm quen với các quy trình phẫu thuật một cách an toàn trước khi bước vào thực tế.

Công nghệ VR là gì trong ngành y tế?

 VR hỗ trợ phẫu thuật như thế nào?

Bác sĩ có thể sử dụng VR để lập kế hoạch và mô phỏng ca mổ, giúp họ hình dung rõ hơn về cơ thể bệnh nhân trước khi thực hiện phẫu thuật. Điều này giúp giảm thiểu rủi ro và nâng cao độ chính xác.

Điều trị bệnh tâm lý với thực tế ảo

VR được ứng dụng trong điều trị các rối loạn tâm lý như PTSD, lo âu và trầm cảm, bằng cách đưa bệnh nhân vào môi trường ảo giúp họ đối mặt và điều chỉnh cảm xúc theo cách an toàn.

VR trong giải trí & thể thao điện tử

Game VR hay nhất hiện nay

Những trò chơi thực tế ảo đang làm mưa làm gió trên thị trường bao gồm Beat Saber, Half-Life: Alyx, The Walking Dead: Saints & Sinners… Những tựa game này mang đến trải nghiệm nhập vai cực kỳ chân thực. Giúp người chơi hoàn toàn đắm chìm trong thế giới ảo.

Thể thao VR – Xu hướng mới?

VR không chỉ dành cho game mà còn mở ra một xu hướng thể thao ảo. Nơi người chơi có thể tập luyện boxing, leo núi hoặc chơi tennis mà không cần ra khỏi nhà. Điều này giúp người bận rộn vẫn có thể rèn luyện sức khỏe ngay tại không gian riêng của mình.

Du lịch thực tế ảo & bất động sản

Tham quan địa điểm du lịch từ xa bằng VR

Nhờ VR, du khách có thể khám phá thế giới mà không cần di chuyển. Từ việc tham quan kim tự tháp Ai Cập đến lặn biển ở rạn san hô Great Barrier. Tất cả đều có thể thực hiện ngay tại nhà chỉ với một chiếc kính VR.

Trải nghiệm nhà mẫu bằng thực tế ảo

Thay vì đến tận nơi xem nhà, khách hàng giờ đây có thể dạo quanh căn hộ, biệt thự hay khu nghỉ dưỡng ngay trên nền tảng VR. Điều này, giúp tiết kiệm thời gian, mang đến trải nghiệm chân thực nhất trước khi quyết định mua hoặc đầu tư.

Tương lai của thực tế ảo: VR có thể thay đổi thế giới ra sao?

VR là gì? Công nghệ thực tế ảo VR có thể thay đổi thế giới ra sao? VR không chỉ là một công nghệ giải trí mà còn mở ra những khả năng đột phá trong các công việc, giáo dục và giao tiếp xã hội. Khi ngày càng có nhiều công ty công nghệ lớn đầu tư vào lĩnh vực này.

VR sẽ thay đổi cách con người làm việc & giải trí?

Với sự phát triển của thực tế ảo, các cuộc họp online sẽ trở nên chân thực hơn. Thay vì nhìn vào màn hình 2D, nhân viên có thể gặp gỡ trong không gian ảo, trao đổi trực tiếp như khi làm việc tại văn phòng. Một số công ty đã áp dụng VR để tạo ra văn phòng ảo. Nơi nhân viên có thể làm việc, thảo luận và cộng tác từ xa nhưng vẫn có cảm giác hiện diện thực sự.

Thực tế ảo có phải là nền tảng của Metaverse?

Metaverse – vũ trụ ảo nơi con người có thể làm việc, giải trí và tương tác với nhau – đang trở thành xu hướng công nghệ toàn cầu. Trong đó, thực tế ảo (VR) được xem là cánh cửa quan trọng để kết nối con người với Metaverse, giúp thế giới ảo trở nên chân thực và sống động hơn. Nhưng liệu VR có thực sự là nền tảng cốt lõi của Metaverse hay không?

VR & Metaverse: Mối liên kết chặt chẽ

Metaverse là một không gian ảo có thể mô phỏng thế giới thực, nơi con người không chỉ xem nội dung mà còn tham gia vào đó với tư cách một thực thể sống động. Và để trải nghiệm thế giới ảo một cách chân thực nhất, thực tế ảo (VR) đóng vai trò rất quan trọng:

• VR tạo ra môi trường ảo toàn diện: Người dùng có thể đắm chìm hoàn toàn trong Metaverse nhờ kính VR và công nghệ theo dõi chuyển động.
• Cảm giác tương tác giống thật: Với các thiết bị hỗ trợ như găng tay xúc giác, bộ điều khiển VR, người dùng có thể chạm, nắm, cầm đồ vật trong thế giới ảo, tạo ra trải nghiệm tương tác chân thực hơn.
• Xây dựng không gian Metaverse phong phú: VR giúp các nhà phát triển tạo ra những môi trường 3D rộng lớn, từ văn phòng ảo, trung tâm mua sắm đến không gian giải trí hấp dẫn.

Tuy nhiên, VR không phải là công nghệ duy nhất trong Metaverse. Thực tế tăng cường (AR), trí tuệ nhân tạo (AI), blockchain và Internet vạn vật (IoT) cũng là những yếu tố quan trọng giúp Metaverse trở nên hoàn thiện hơn.

Hiện nay, các tập đoàn hàng đầu như: Meta (Facebook), Google, Apple đang rót hàng tỷ đô vào VR và Metaverse. Khẳng định đây không chỉ là xu hướng mà còn là tương lai của công nghệ số.

Những rào cản VR cần vượt qua để phổ biến hơn

Dù tiềm năng lớn, thực tế ảo (VR) vẫn gặp nhiều thách thức trước khi trở thành công nghệ phổ biến rộng rãi.

Giá thành cao, yêu cầu phần cứng mạnh

Các thiết bị VR như Meta Quest, HTC Vive, Apple Vision Pro có giá từ vài trăm đến hàng nghìn USD, chưa kể cần máy tính cấu hình cao để vận hành mượt mà. Điều này khiến VR chưa tiếp cận được số đông người dùng.

Hiện tượng chóng mặt, say VR

Nhiều người khi sử dụng VR gặp cảm giác chóng mặt, buồn nôn, do sự khác biệt giữa hình ảnh trong kính và chuyển động thực tế của cơ thể. Đây là rào cản lớn, buộc các nhà sản xuất phải tối ưu tốc độ làm tươi màn hình, cảm biến chuyển động để giảm thiểu tình trạng này.

Như vậy, qua những thông tin trên bạn không chỉ hiểu VR là gì? Công nghệ thực tế ảo là xu hướng công nghệ đang dần trở thành một phần trong nhiều lĩnh vực. Với sự đầu tư mạnh mẽ từ các tập đoàn công nghệ lớn, VR hứa hẹn còn phát triển mạnh mẽ trong tương lai mang đến những trải nghiệm tuyệt vời cho người dùng.