Lịch sử cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước (1954 – 1975) đã diễn ra hàng loạt chiến dịch và sự kiện quan trọng. Trong đó, không thể không nhắc đến chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử, giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước. Gần nửa thế kỷ đã trôi qua, chiến dịch Hồ Chí Minh vẫn là đỉnh cao thắng lợi của chiến tranh cách mạng Việt Nam, đi vào lịch sử chống ngoại xâm của dân tộc ta những trang vàng chói lọi nhất.

Bối cảnh ra đời của chiến dịch Hồ Chí Minh

Ngày 27/1/1973, Hiệp định Paris về chấm dứt chiến tranh, lập lại hòa bình ở Việt Nam được ký kết. Quân Mỹ rút khỏi miền Nam, trong khi lực lượng cách mạng ngày càng phát triển mạnh mẽ. Trước tình hình này, ngày 7/1/1975, Bộ Chính trị Trung ương Đảng họp và hạ quyết tâm giải phóng miền Nam, đồng thời xác định thời gian thực hiện là trong hai năm 1975–1976.

Quyết tâm chiến lược và lựa chọn hướng tấn công

Tại cuộc họp ngày 7/1/1975, Bộ Chính trị nhận định quân đội Sài Gòn đang suy yếu nghiêm trọng và khả năng Mỹ quay lại can thiệp là rất thấp. Vì vậy, Bộ Chính trị quyết định chọn Tây Nguyên làm hướng tiến công chủ yếu, và nêu rõ: “Chúng ta phải cố gắng cao nhất để thắng gọn trong năm 1975. Điều đó là một khả năng hiện thực.”

Ngày 4/3/1975, cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân 1975 chính thức bắt đầu với chiến thắng mở màn tại Buôn Ma Thuột. Sau đó, hàng loạt thắng lợi dồn dập diễn ra: Tây Nguyên, Trị – Thiên, Huế, Đà Nẵng và các tỉnh miền Trung lần lượt được giải phóng. Những thắng lợi này đã làm thay đổi hoàn toàn thế trận và khiến quân đội Sài Gòn rơi vào trạng thái tan rã.

Thời cơ “ngàn năm có một” để giải phóng Sài Gòn

Trước đà thắng lợi vượt bậc, ngày 31/3/1975, Bộ Chính trị họp lần thứ hai và nhận định: ta đã có sức mạnh áp đảo về quân sự và chính trị, địch đang đứng trước nguy cơ sụp đổ hoàn toàn. Bộ Chính trị xác định: “Cuộc chiến tranh cách mạng ở miền Nam đã bước vào giai đoạn phát triển nhảy vọt, thời cơ tổng tiến công và nổi dậy ở Sài Gòn – Gia Định đã chín muồi.”

Từ nhận định chiến lược đó, trận quyết chiến chiến lược cuối cùng được phát động với tên gọi chiến dịch Hồ Chí Minh, nhằm giải pháp phóng toàn bộ Sài Gòn, kết thúc thắng lợi cuộc kháng chiến chống Mỹ, thống nhất đất nước.

Chiến dịch Hồ Chí Minh – “Thần tốc, táo bạo, bất ngờ, chắc thắng”

Chiến dịch Hồ Chí Minh là trận quyết chiến chiến lược cuối cùng trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước của nhân dân ta, kết thúc thắng lợi vào ngày 30-4-1975, thống nhất đất nước. Mở ra kỷ nguyên độc lập, tự do, thống nhất và đi lên chủ nghĩa xã hội cho dân tộc Việt Nam.

Mệnh lệnh lịch sử “Thần tốc, táo bạo, bất ngờ, chắc thắng”

Ngày 7-4-1975, Đại tướng Võ Nguyên Giáp ra lệnh:

“Thần tốc, thần tốc hơn nữa. Táo bạo, táo bạo hơn nữa. Tranh thủ từng giờ, từng phút, xốc tới mặt trận, giải phóng miền Nam. Quyết chiến và toàn thắng”.

Mệnh lệnh được truyền đi như lời hịch tướng sĩ, khẳng định quyết tâm cao nhất của Bộ Chính trị và Quân ủy Trung ương. Phương châm hành động “thần tốc, táo bạo, bất ngờ, chắc thắng” đã trở thành kim chỉ nam cho toàn quân và toàn dân.

Lực lượng quân đội hội tụ – Quyết thắng, thần tốc hành động

Cuối tháng 3 đầu tháng 4 năm 1975, xét về tương quan lực lượng trên chiến trường đã nghiêng hẳn về phía cách mạng. Sau những đòn tiến công quyết liệt ở Tây Nguyên, Huế – Đà Nẵng và các tỉnh duyên hải miền Trung, lực lượng vũ trang cách mạng đã trưởng thành vượt bậc cả về thế và lực.

Phía ta, lực lượng tổng hợp của cả dân tộc với các binh đoàn chủ lực mạnh, thiện chiến, dày dạn kinh nghiệm:

• Quân đoàn 1: Từ hậu phương lớn miền Bắc thần tốc hành quân vào chiến trường phía Nam.
• Quân đoàn 2: Vừa hoàn thành giải phóng dải đất miền Trung từ Huế đến Đà Nẵng.
• Quân đoàn 3: Lập đại công ở Tây Nguyên và duyên hải Nam Trung Bộ.
• Quân đoàn 4: Xuất sắc tiến công trên đường 14 – Phước Long.
• Đoàn 232: Vừa được tổ chức từ các đơn vị thiện chiến vùng Tây Nam Sài Gòn.

Bên cạnh đó là các lực lượng binh chủng hợp thành như xe tăng, pháo binh, công binh, phòng không, đặc công, thông tin… cùng lực lượng bộ đội địa phương, dân quân du kích, hậu cần phục vụ chiến trường. Toàn bộ lực lượng được điều động thần tốc, cơ động từ nhiều hướng tạo thế bao vây chiến lược, bóp nghẹt hệ thống phòng thủ của địch xung quanh Sài Gòn – Gia Định.

Diễn biến chiến dịch Hồ Chí Minh 1975

Ngày 14-4-1975, Bộ Chính trị chấp thuận đặt tên chiến dịch là Chiến dịch Hồ Chí Minh, thể hiện quyết tâm giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước. Cùng ngày, Bộ Chính trị và Quân ủy Trung ương thông qua kế hoạch tổng tiến công Sài Gòn trên 5 hướng chiến lược: Tây Bắc, Đông Bắc, Đông, Đông Nam, Tây – Tây Nam. Mục tiêu là đánh nhanh, dứt điểm, tiêu diệt và làm tan rã toàn bộ quân địch, bảo vệ dân và các cơ sở trọng yếu.

Đến ngày 20-4, quân ta đã bao vây Sài Gòn trên tất cả các hướng. Lực lượng tham gia chiến dịch gồm 270.000 quân thuộc 5 quân đoàn chủ lực cùng lực lượng tại chỗ, được hỗ trợ hậu cần bởi 180.000 người. Với tinh thần “thần tốc, táo bạo, bất ngờ, chắc thắng”, quân ta đã chuẩn bị sẵn sàng cho trận đánh quyết định.

Ngày 26-4, quân ta đồng loạt mở màn tổng công kích trên cả 5 hướng. Qua các ngày 27, 28 và 29-4, quân ta lần lượt đánh chiếm các vị trí trọng yếu, áp sát nội đô Sài Gòn.

Sáng 30-4-1975, các cánh quân tiến vào trung tâm thành phố. 11h30, xe tăng mang số hiệu 390 húc đổ cổng chính Dinh Độc Lập. Tổng thống ngụy quyền Dương Văn Minh tuyên bố đầu hàng vô điều kiện. Chiến dịch Hồ Chí Minh toàn thắng, giải phóng hoàn toàn miền Nam, kết thúc cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước.

Ý nghĩa lịch sử của chiến dịch Hồ Chí Minh

Chiến dịch Hồ Chí Minh không chỉ là đỉnh cao của sức mạnh quân sự mà còn là sự tổng hòa của nhiều yếu tố quyết định. Với sự thắng lợi của chiến dịch đã mở ra một chương mới cho dân tộc.

Chiến thắng vĩ đại, trọn vẹn nhất trong lịch sử hiện đại

Chiến dịch thắng lợi đã khép lại 21 năm kháng chiến chống Mỹ cứu nước và 30 năm đấu tranh giải phóng dân tộc, bảo vệ Tổ quốc kể từ Cách mạng tháng Tám 1945. Đây là thắng lợi trọn vẹn nhất, đánh dấu kết thúc huy hoàng cho một hành trình đầy gian khổ và anh dũng của dân tộc Việt Nam.

Chấm dứt ách thống trị, mở ra kỷ nguyên mới

Chiến thắng đã xoá bỏ hoàn toàn ách thống trị của chủ nghĩa đế quốc và các thế lực tay sai kéo dài hàng thế kỷ. Qua đó, mở đường cho sự nghiệp thống nhất đất nước, đưa dân tộc bước vào một kỷ nguyên mới: kỷ nguyên độc lập, tự do, thống nhất và xây dựng chủ nghĩa xã hội trên toàn lãnh thổ.

Đỉnh cao của nghệ thuật quân sự Việt Nam

Chiến dịch thể hiện nghệ thuật quân sự xuất sắc, độc lập, sáng tạo trong chỉ đạo chiến tranh của quân dân Việt Nam. Với chiến thuật “đánh nhanh, thắng gọn”, ta đã đập tan hệ thống phòng thủ cuối cùng, tiêu diệt và làm tan rã toàn bộ quân đội và chính quyền địch trong thời gian ngắn nhất, hạn chế tối đa tổn thất.

Bài học quý báu để lại cho hậu thế

Chiến dịch Hồ Chí Minh để lại nhiều kinh nghiệm quý trong tổ chức, chỉ đạo tác chiến, xây dựng thế trận và lực lượng vũ trang toàn diện. Đây cũng là cơ sở quan trọng góp phần phát triển kho tàng nghệ thuật quân sự Việt Nam trong thời kỳ hiện đại.

Những người đứng sau chiến dịch

Chiến thắng vĩ đại này không thể không nhắc đến những người đứng sau Chiến dịch – những chỉ huy và cán bộ quân sự xuất sắc đã trực tiếp chỉ đạo chiến dịch, đưa ra các quyết định chiến lược quan trọng. Đó là Đại tướng Văn Tiến Dũng (Tư lệnh chiến dịch), Chính ủy Phạm Hùng, Phó Tư lệnh Trần Văn Trà, Phó Tư lệnh Lê Đức Anh, cùng với các tướng lĩnh khác như Lê Trọng Tấn và Lê Quang Hòa.

Chính sự lãnh đạo quyết liệt, sáng suốt của họ đã đảm bảo cho chiến dịch diễn ra thành công, đảm bảo sự thắng lợi nhanh chóng và chính xác với những quyết định kịp thời trong mọi tình huống.

Khám phá địa điểm gắn liền với chiến dịch Hồ Chí Minh trên nền tảng số

Chiến dịch Hồ Chí Minh – chiến thắng lịch sử kết thúc 30 năm chiến tranh giải phóng dân tộc. Không chỉ là dấu mốc trọng đại của đất nước mà còn để lại nhiều di tích sống động, mang giá trị lịch sử và giáo dục sâu sắc.

Ngày nay, việc tham quan các địa điểm gắn liền với chiến dịch không chỉ giới hạn ở trải nghiệm thực địa mà còn được mở rộng, tái hiện chân thực trên nền tảng số, giúp người dân, Đặc biệt là thế hệ trẻ, dễ dàng tiếp cận và hiểu sâu hơn về một giai đoạn hào hùng của dân tộc.

Nhân dịp kỷ niệm 50 năm ngày giải phóng miền Nam – YooLife đơn vị tiên phong trong lĩnh vực ảo hóa đã phối hợp cùng với báo Nhân Dân thực hiện ảo hóa các địa điểm gắn liền với chiến dịch Hồ Chí Minh. Đưa các di tích quan trọng lên nền tảng trực tuyến với trải nghiệm chân thực thông qua công nghệ VR360, sa bàn, mô phỏng 3D và tương tác trực tuyến.

Địa đạo Củ Chi – Biểu tượng bất khuất của chiến tranh nhân dân

Nằm cách trung tâm TP.HCM khoảng 70km về phía Tây Bắc, địa đạo Củ Chi là hệ thống hầm ngầm phức tạp dài hơn 200km, từng là “thành trì” vững chắc của quân Giải phóng trong kháng chiến chống Mỹ. Đây là nơi thể hiện rõ nét tài trí, sự gan dạ và tinh thần vượt khó của người dân miền Nam.

YooLife tái hiện chân thực địa đạo củ chi trên nền tảng số. Với công nghệ VR360, người dùng có thể “đi bộ” trong lòng địa đạo, quan sát từng căn bếp Hoàng Cầm, phòng họp, bệnh xá và bẫy chống địch một cách sinh động. YooLife giúp biến những con số khô khan thành trải nghiệm thực tế, cho phép thế hệ trẻ “chạm tay vào lịch sử” mà không cần đến tận nơi.

Dinh độc lập – Dấu chấm hết của chính quyền Sài Gòn

Dinh Độc Lập (nay là Hội trường Thống Nhất) là nơi chứng kiến thời khắc lịch sử trưa ngày 30/4/1975 khi xe tăng Quân Giải phóng húc đổ cổng chính. Lá cờ Giải phóng tung bay trên nóc Dinh chính là tín hiệu chấm dứt chế độ Việt Nam Cộng hòa và mở ra kỷ nguyên độc lập, thống nhất.

YooLife phục dựng chi tiết Dinh Độc Lập với hình ảnh 3D sống động – từ phòng Tổng thống, phòng nội các, đường hầm bí mật… đến toàn cảnh xe tăng 390 tiến vào cổng chính. Người xem có thể quan sát từng không gian lịch sử với thuyết minh tương tác, tạo cảm giác như chính mình đang sống trong thời khắc vĩ đại ấy.

Bảo tàng chứng tích chiến tranh – Sự thật được kể lại

Tọa lạc tại Quận 3, TP.HCM, bảo tàng là nơi lưu giữ hàng ngàn hiện vật, ảnh tư liệu, tư trang cá nhân, mảnh bom… phản ánh tội ác chiến tranh và khát vọng hòa bình. Đây là nơi giúp người xem không chỉ nhìn thấy chiến tranh mà còn cảm nhận được nỗi đau và lòng nhân ái của dân tộc Việt Nam.

Với các công nghệ quét không gian và dựng mô hình ảo, YooLife mang lại trải nghiệm cảm xúc mạnh mẽ khi khách truy cập được dẫn dắt qua từng chủ đề: “Hậu quả chất độc da cam”, “Tù đày và tra tấn”, “Chiến tranh qua ống kính nhiếp ảnh gia quốc tế”… Từ đó, YooLife không chỉ đưa bảo tàng lên môi trường số, mà còn kể lại lịch sử bằng cảm xúc đa chiều.

Bộ Quốc phòng Ngụy cũ – Trung tâm đầu não của một thời

Đây từng là trụ sở chỉ huy tối cao của quân đội chính quyền Sài Gòn. Trong chiến dịch Hồ Chí Minh, nơi đây là “pháo đài” cố thủ cuối cùng trước khi bị quân Giải phóng bao vây và tiếp quản. Công trình này không chỉ mang kiến trúc quân sự đặc trưng, mà còn lưu dấu nhiều tài liệu mật về chiến lược quân sự của chế độ cũ.

YooLife đã mô phỏng không gian trụ sở Bộ Quốc phòng cũ bằng công nghệ thực tế ảo, giúp người xem “xuyên không” vào các phòng họp quân sự, bản đồ tác chiến, cùng lời dẫn giải rõ ràng. Việc số hóa trung tâm đầu não này không chỉ phục vụ nghiên cứu lịch sử, mà còn giúp công chúng hiểu rõ hơn sự thất bại toàn diện của đối phương trong chiến dịch lịch sử này.

Lịch sử không nằm trong sách vở hay những trang tài liệu cũ kỹ mà còn hồi sinh sống động qua công nghệ. Thông qua YooLife, những địa danh gắn liền với chiến dịch Hồ Chí Minh không chỉ là điểm đến mà còn trở thành những trải nghiệm số hóa chân thực, giúp kết nối quá khú với hiện tại một cách gần gũi và đầy cảm xúc.