Bia đề danh Tiến sĩ khoa Bính Thìn niên hiệu Hồng Đức năm 1496 là minh chứng sống động cho nền học vấn phát triển rực rỡ dưới triều Lê. Từng nét khắc trên bia đá là kết tinh của trí tuệ, đạo lý và khát vọng cống hiến vì quốc gia, dân tộc.
Table of Contents
ToggleGiới thiệu chung về bia đề danh tiến sĩ khoa Bính Thìn
Hệ thống 82 bia Tiến sĩ đặt tại Văn Miếu – Quốc Tử Giám là dấu ấn quan trọng trong lịch sử giáo dục Việt Nam, phản ánh truyền thống trọng hiền đã ăn sâu vào tâm thức dân tộc. Mỗi tấm bia ghi danh những trí thức tiêu biểu của các kỳ thi Đại khoa từ thời Lê Sơ đến Lê Trung Hưng.
Các bài văn bia được soạn bởi danh sĩ, khắc trên đá xanh bằng chữ Hán thể hiện giá trị nghệ thuật và tư tưởng sâu sắc. Đây là kho tư liệu sống động giúp thế hệ sau tìm hiểu về mô hình giáo dục, tổ chức thi cử và nhân tài qua từng thời kỳ.
Trong hệ thống đó, bia số 1496 thuộc khoa thi Bính Thìn, niên hiệu Hồng Đức năm thứ 27 là minh chứng tiêu biểu cho giai đoạn thịnh trị dưới thời Lê Thánh Tông.

Bia đề danh Tiến sĩ khoa Bính Thìn
Bối cảnh lịch sử khoa thi Bính Thìn – Mốc vàng son của giáo dục Đại Việt
Cuối thế kỷ XV, Đại Việt vươn tới đỉnh cao thịnh trị dưới triều Lê Thánh Tông khi giáo dục trở thành nền tảng xây dựng quốc gia vững mạnh. Trong dòng chảy ấy, khoa thi Bính Thìn năm 1496 ghi dấu như một kỳ tuyển chọn nhân tài kiểu mẫu, phản ánh rõ tầm vóc trí tuệ và tư tưởng trị quốc bền vững của thời đại.
Triều đại Lê Thánh Tông và chính sách trọng dụng nhân tài
Dưới thời Lê Thánh Tông, đất nước bước vào thời kỳ phát triển cả về kinh tế, chính trị và giáo dục. Nhà vua không chỉ trị quốc an dân mà còn xây dựng một nền hành chính quy củ, trong đó giáo dục và khoa cử giữ vai trò trung tâm trong việc tuyển chọn hiền tài.
Lê Thánh Tông là vị vua tiêu biểu trong lịch sử phong kiến Việt Nam. Ông tổ chức các kỳ thi khoa bảng đều đặn, đảm bảo tính minh bạch, từ đó xây dựng bộ máy quan lại dựa trên thực tài. Dưới triều đại này, Pháp điển Hồng Đức ra đời một bộ luật toàn diện góp phần định hình đạo đức, thể chế và kỷ cương học thuật.
Chính sách “tôn sư trọng đạo” và khuyến khích học tập được thể chế hóa, hình thành đội ngũ trí thức có học vấn cao đóng vai trò trụ cột trong bộ máy cai trị và phát triển đất nước.
Khoa thi Bính Thìn 1496 và những gương mặt tiêu biểu
Năm Hồng Đức thứ 27 (1496), khoa thi Bính Thìn được tổ chức giữa bối cảnh đất nước đang ổn định và phát triển mạnh về giáo dục.
Kỳ thi này đã tuyển chọn được 50 Tiến sĩ, trong đó có nhiều người sau này trở thành danh thần, nhà giáo, nhà văn hóa tiêu biểu. Một số gương mặt tiêu biểu có thể kể đến như: Nguyễn Như Đổ – người có nhiều đóng góp trong giáo dục và hành chính.
Sau khi đỗ đạt, các Tiến sĩ thường được bổ nhiệm vào những vị trí quan trọng trong triều đình, trở thành giảng quan tại Quốc Tử Giám hoặc đi trấn nhậm các địa phương góp phần ổn định đất nước và phát triển văn hóa.

Bối cảnh lịch sử khoa thi Bính Thìn
Bia Tiến sĩ số 1496 – Di sản mang giá trị vượt thời gian
Bia đề danh tiến sĩ khoa Bính Thìn là dấu ấn sống động của một kỳ thi tiêu biểu thời Hồng Đức, lưu giữ tên tuổi những bậc hiền tài đã góp phần làm rạng danh quốc gia. Tấm bia không chỉ phản ánh thành tựu khoa bảng mà còn truyền tải tinh thần trọng học, trọng hiền xuyên suốt lịch sử Đại Việt.
Lịch sử hình thành và nội dung của các bia Tiến sĩ
Hệ thống bia Tiến sĩ tại Văn Miếu – Quốc Tử Giám là nguồn tư liệu quý báu thể hiện tầm nhìn giáo dục sâu rộng và tư tưởng trọng hiền tài của các triều đại phong kiến Việt Nam. Mỗi tấm bia không chỉ ghi danh những người đỗ đạt mà còn khắc họa không khí thi cử, học thuật và đạo lý thời bấy giờ.
- Tổng cộng có 82 tấm bia đề danh, được dựng từ năm 1442 đến năm 1779, tương ứng với 82 khoa thi đại khoa thời Lê Sơ đến Lê Trung Hưng.
- Chất liệu là đá xanh, văn bia khắc bằng chữ Hán, ghi rõ họ tên, quê quán, chức vụ, năm thi của các vị Tiến sĩ.
- Mỗi bia đều có bài ký do các danh sĩ soạn thảo, với nội dung ngợi ca Nho học, đề cao đạo đức, phản ánh tinh thần hiếu học và lòng yêu nước.
- Vai trò chính của bia là ghi chép lịch sử khoa cử, tôn vinh trí thức, đồng thời giáo dục hậu thế về giá trị của sự học và đạo lý làm người.
UNESCO và giá trị toàn cầu của hệ thống bia Tiến sĩ
Việc UNESCO công nhận hệ thống bia Tiến sĩ là Di sản tư liệu thế giới không chỉ khẳng định giá trị văn hóa to lớn của Việt Nam mà còn đưa tinh thần hiếu học của dân tộc đến gần hơn với cộng đồng quốc tế.
- Hệ thống bia được UNESCO vinh danh là Di sản tư liệu thế giới – Chương trình Ký ức Thế giới vào năm 2010.
- Đây là một trong số rất ít di sản châu Á còn giữ nguyên vẹn cả về nội dung văn bản và hình thức bia đá qua hàng thế kỷ.
- Hệ thống bia có giá trị cao đối với nghiên cứu Hán Nôm và lịch sử khoa bảng Việt Nam, giáo dục lòng tự hào dân tộc, truyền thống hiếu học, đồng thời quảng bá hình ảnh đất nước, tăng cường giao lưu văn hóa quốc tế.
Trải nghiệm thăm bia đề danh tiến sĩ khoa Bính Thìn qua lăng kính VR360
YooLife – nền tảng mạng xã hội tiên phong trong việc tái hiện di sản văn hóa qua công nghệ thực tế ảo mang đến trải nghiệm khám phá Văn Miếu – Quốc Tử Giám một cách sinh động và chân thực.
Với công nghệ VR360, người dùng dễ dàng tiếp cận và chiêm ngưỡng bia Tiến sĩ số 1496 dù ở bất kỳ đâu, đồng thời mở rộng tri thức lịch sử qua góc nhìn hiện đại và tương tác.
Hướng dẫn tham quan & thông tin hữu ích
Để tham quan bia đề danh Tiến sĩ khoa Bính Thìn qua nền tảng YooLife, bạn chỉ cần thực hiện các thao tác đơn giản sau:
- Bước 1: Truy cập vào ứng dụng hoặc website YooLife.
- Bước 2: Tìm kiếm địa điểm “Văn Miếu – Quốc Tử Giám” hoặc “Bia Tiến sĩ số 1496”.
- Bước 3: Khởi động chế độ VR360 để bắt đầu hành trình tham quan thực tế ảo.
- Bước 4: Dùng các thao tác cảm ứng hoặc thiết bị hỗ trợ (như kính VR) để di chuyển, xoay nhìn, phóng to bia đá và khám phá chi tiết nội dung.

Hướng dẫn tham quan & thông tin hữu ích
YooLife cung cấp thông tin thực tế khi đến tham quan tại Văn Miếu
- Vị trí bia số 1496 nằm trong khu vườn bia, phía sau nhà Thái Học – khu vực tập trung các bia Tiến sĩ của nhiều khoa thi.
- Giờ mở cửa: 8h00 – 17h00 hàng ngày, bao gồm cả cuối tuần và ngày lễ.
- Giá vé: 30.000 VNĐ/lượt đối với người lớn, miễn phí hoặc giảm giá cho học sinh, sinh viên và người cao tuổi có thẻ.
- Không gian rộng rãi, thoáng đãng, có bảng hướng dẫn chi tiết từng khu vực tham quan.
- Lưu ý giữ gìn vệ sinh, không chạm tay vào bia đá và tuân thủ quy định bảo tồn di tích.

YooLife cung cấp thông tin thực tế khi đến tham quan tại Văn Miếu:
Văn hóa tri ân và truyền cảm hứng từ bia Tiến sĩ
Những tấm bia Tiến sĩ không chỉ là di tích lịch sử mà còn là biểu tượng sống động của tinh thần hiếu học và trọng dụng nhân tài:
- Chứng kiến nét đẹp văn hóa khi học sinh – sinh viên thường đến cầu may mắn trước mỗi mùa thi, gìn giữ truyền thống tốt đẹp của dân tộc.
- Phụ huynh và giáo viên có thể tìm thấy những giá trị giáo dục sâu sắc về tinh thần học vấn, đạo đức và lòng yêu nước từ những bài ký trên bia.
- Bia không chỉ là di tích, mà còn là biểu tượng khơi nguồn ý chí vươn lên, khuyến khích thế hệ trẻ nỗ lực học tập và rèn luyện để đạt được thành công.
Hãy tải ứng dụng YooLife ngay hôm nay để bắt đầu hành trình khám phá di sản Văn Miếu – Quốc Tử Giám và cảm nhận trọn vẹn giá trị từ hệ thống bia Tiến sĩ!