Hành cung Vũ Lâm là di tích lịch sử đặc biệt nằm trong quần thể danh thắng Tràng An, Ninh Bình. Công trình không chỉ mang ý nghĩa lớn về mặt quân sự, văn hóa, tâm linh mà còn là biểu tượng cho tinh thần tự cường, lòng yêu nước và sự kết hợp hài hòa giữa con người với thiên nhiên trong lịch sử dân tộc Việt Nam. Nếu bạn đang tìm một địa điểm bình yên để trải nghiệm, hãy cùng khám phá Hành cung Vũ Lâm qua bài viết dưới đây!
Những hang động và dấu tích hậu cần của triều Trần
Giữa vùng non nước Tràng An, không chỉ có những hang động kỳ vĩ hay dòng sông tĩnh lặng mà còn ẩn giấu một di tích lịch sử đặc biệt, giữ vai trò quan trọng trong cuộc kháng chiến chống quân Nguyên Mông. Vườn kho Hành Cung Vũ Lâm là một trong những công trình lịch sử đặc biệt ấy.
Vườn Kho Hành cung Vũ Lâm – khu đất từng là đồi lương thực thời Trần
Vườn Kho Hành cung Vũ Lâm là một vùng đất bằng phẳng nằm trong khu sinh thái Tràng An. Từng là nơi nhà Trần sử dụng để tập kết thóc gạo, muối và các nhu yếu phẩm phục vụ cho quân ta trong cuộc kháng chiến chống quân Nguyên Mông. Khu vực này được ví như “kho lương thực giữa rừng thiêng nước độc” – vừa kín đáo, vừa dễ phòng thủ, khó bị phát hiện bởi kẻ thù.
Vườn kho Hành cung Vũ Lâm là một vùng đất bằng phẳng nằm trong khu sinh thái Tràng An
Địa thế khu vực cao ráo, kín đáo được bao quanh bởi núi đá vôi và những lối đi nhỏ chỉ có thể tiếp cận bằng thuyền. Theo truyền thuyết dân gian, lương thực được vận chuyển từ đồng bằng lên bằng những bè tre nhỏ len lỏi qua sông suối thể hiện cho tài tổ chức và chiến lược hậu cần xuất sắc của quân dân thời Trần.
Ngày nay, khi đi theo tuyến thuyền Vũ Lâm – một trong ba tuyến chính của khu du lịch Tràng An, du khách sẽ có cơ hội dùng chân tại Vườn kho Hành cung Vũ Lâm. Nơi giữ nguyên vẹn nét hoang sơ và không khí tĩnh mạch, không cần đến bảng chỉ dẫn chỉ cần lắng nghe tiếng nước róc rách bên con suối nhỏ, đủ để cảm nhận không khí linh thiêng như lịch sử vẫn thì thầm trong từng phiến đá.
Tuân Cáo – nơi từng họp bàn kế sách giữ nước
Tên gọi “Tuân Cáo” bắt nguồn từ vai trò quan trọng của địa điểm này trong quá khứ. Nơi ban hành chỉ dụ, tổ chức các cuộc họp quân sự và bàn thảo kế sách giữ nước. Theo lời kể trong dân gian và các ghi chép lịch sử, chính tại đây vua Trần và các tướng lĩnh đã nhiều lần hội họp, vạch ra chiến lược quan trọng đánh thắng quân Nguyên Mông.
Không gian Tuân Cáo như một “giảng đường ngoài trời” giữa núi non kỳ vĩ. Nơi đây được lựa chọn không chỉ vì vị trí kín đáo, khó bị chinh phục mà còn vì bao quát được toàn địa hình xung quanh, thể hiện được tầm nhìn chiến lược và sự cẩn trong của người đứng đầu.
Đến nay, dù những công trình kiến trúc như lều trại, trụ gỗ, mái che đã bị xóa mờ theo thời gian nhưng Tuân Cáo Hành Cung Vũ lâm vẫn giữ được giá trị biểu tưởng đặc biệt. Những vách đá sừng sững, lối đi nhỏ phủ đầy rêu xanh… như đang kể lại chuyện xưa bằng ngôn ngữ của thời gian.
Cống Rồng – Cây cầu đá cổ dẫn về hành cung
Cung Vũ Lâm là một di tích có vị trí rộng và thoáng với nhiều di sản có giá trị lịch sử quan trọng như: Cửa Quan, Hành Cung, Cống Rồng và Tuân Cáo. Mỗi địa điểm là công trình kiến trúc đặc biệt về văn hóa và cảnh quan.
Cống Rồng Vũ Lâm di tích nổi bật nằm trong khu di tích lịch sử Vũ Lâm. Cống Rồng được xây dựng từ những phiến đá xếp liền nhau, bắc qua một con suối nhỏ trong vắt. Trên bề mặt cầu, dù thời gian đã phủ mờ vẫn còn lưu lại những đường nét chạm khắc hình rồng – biểu tượng thiêng liêng của vương quyền và sự trường tồn trong văn hóa Đại Việt.
Với vị trí thoáng đãng, Cống Rồng Vũ Lâm thường đón ánh nắng đẹp vào buổi sáng sớm – tạo nên khung cảnh hoài cổ cho việc chụp ảnh, quay vlog hay dựng cảnh quay cổ trang. Cây cầu không chỉ là điểm giao thoa giữa con người và cảnh vật mà còn là nơi níu giữ cảm xúc, kết nối hiện tại với quá khứ.
Cửa Quan – Biểu tượng chốn biên ải xưa
Trên hành trình khám phá Tràng An theo tuyến Vũ Lâm, có một khoảnh khắc đặc biệt khi con thuyền trôi qua một khe hẹp. Nơi chỉ đủ ánh sáng lọt qua như cánh cửa dẫn đến một thế giới khác. Đó chính là cửa quan Hành cung Vũ Lâm – một trong những điểm dừng gây ấn tượng bởi vẻ đẹp tự nhiên pha trộn không khí linh thiêng và chiều sâu lịch sử.
Kiến trúc đặc biệt trên tuyến đường vào Hành cung Vũ Lâm
Cửa quan không phải là một cổng thành nguy nga hay có tường cao hào sâu, là một cửa đá tự nhiên, khe hẹp giữa hai vách núi dựng đứng, người xưa xem đây là điểm đánh dấu ranh giới giữa không gian sinh hoạt thường nhật và vùng đất linh thiêng của Hành Cung.
Theo các tài liệu và lời kể dân gian, Cửa Quan Hành cung Vũ Lâm từng là điểm kiểm soát và giới hạn ra vào khu vực hành chính, quân sự của nhà Trần. Trên vách đá quanh khu vực này còn lưu lại những dấu tích xưa như bia đá mờ, họa tiết Phật giáo, phản ánh sự giao thoa giữa đạo và đời giữa chính trị và tâm linh.
Các ngôi chùa cổ – Nơi Phật giáo Trúc Lâm để lại dấu tích
Đến với Hành Cung Vũ Lâm, du khách còn có cơ hội khám phá những ngôi chùa cổ được xây dựng từ thời nhà Trần. Vừa cổ kính vừa độc đáo của thời xưa như: chùa Thông, chùa Sắn, chùa Kim…
Chùa Thông – Nơi thiền giữa bóng thông xanh
Chùa Thông Vũ Lâm là điểm dừng chân lý tưởng cho những ai muốn tìm sự bình yên trong tâm hồn giữa hành trình khám phá di sản Tràng An. Ngôi chùa chỉ gồm vài gian nhà đơn sơ, nơi đặt tượng Phật với phong cách gần gũi. Không gian xung quanh là tiếng chim hót, tiếng suối róc rách hòa quyện như một bản hòa âm tự nhiên, mang đến một không gian thiền định mộc mạc, nhẹ nhàng mà sâu lắng.
Nhiều du khách khi đi tuyến thuyền Vũ Lâm Tràng An thường chọn chùa Thông là trạm nghỉ. Nơi có thể ngồi thiện, cầu nguyện riêng tư hoặc đơn giản chỉ là lặng im quan sát khung cảnh thiên nhiên thơ mộng.
Chùa Sắn – Ngôi chùa thảo dã, mộc mạc như cõi xưa
Không ồn ào chuông mõ, không cột chèo, chùa Sắn Tràng An hiện lên như một túp lều mộc mạc giữa núi rừng. Du khách chỉ có thể tiếp cận với chùa sắn bằng thuyền, xuôi theo tuyến Vũ Lâm và dừng chân giữa một vùng cây cối rậm rạp, hoang sơ. Ngôi chùa đơn giản với mái lá, vách tre, nằm ven dòng suối nhỏ chảy qua chân núi hòa quyện với thiên nhiên một cách nhẹ nhàng.
Du khách còn có cơ hội khám phá những ngôi chùa cổ được xây dựng từ thời nhà Trần
Chính vẻ đẹp ấy khiến chùa Sắn Tràng trở thành điểm đến yêu thích của những người tìm kiếm sự thanh tịnh. Không gian ở đây không dành cho các nghi lễ cầu kỳ mà để tạm gác muộn phiền, lắng lại cùng hơi thở và tiếng rừng thì thầm. Người dân địa phương vẫn truyền nhau rằng chua là nơi linh thiêng để cầu bình an, hóa giải nghiệp chướng và thường quay lại vào những dịp đặc biệt trong năm để tạ lễ.
Chùa Kim – Dấu tích của vua Trần khi xuất gia
Theo truyền thuyết, chùa Kim Hành cung Vũ Lâm là nơi vua Trần Trần Tông dừng chân, tĩnh tâm suy ngẫm trước khi rũ bỏ ngai vàng, vinh hoa, quyền lực để trở thành một vị thiền sư.
Dù quy mô nhỏ, chùa Kim vẫn lưu giữ nhiều dấu tích quan trọng như: tượng Phật cổ, văn bia khắc ghi hành trình xuất gia, không gian trầm mặc bao quanh bởi núi đá, cây cổ thụ và dòng suối nhỏ. Ngôi chùa không chỉ là nơi thờ tự mà còn là không gian kết nối lịch sử và tâm linh, giữa vua Phật và người dân.
Hiện nay, chùa vẫn là nơi tổ chức các lễ cầu siêu, nghi lễ Phật giáo thiền tông vào các dịp quan trọng. Một phần kiến trúc chùa còn giữ phong cách thời Trần: Mái thấp, chất liệu mộc, gần gũi với thiên nhiên tạo cảm giác thanh tịnh cho bất kỳ ai ghé qua.
Chùa Chấn Lữ – Ngôi chùa đá mang phong cách phòng thủ
Nằm trên sườn núi cao giữa quần thể Tràng An, chùa Chấn Lữ Vũ Lâm là một trong những ngôi chùa độc đáo bậc nhất khi kết hợp giữa kiến trúc Phật giáo và phong cách phòng thủ quân sự. Với bậc đá dốc, tường đá vững chãi nơi đây từng được xem là pháo đài tinh thần của triều đại nhà Trần.
Ngôi chùa được xây dựng hoàn toàn bằng đá núi nguyên khối, các phiến đá ghép chặt thành tường, bậc thang, hành lang – gợi nhớ đến những công trình quân sự kiên cố của thời xưa. Mái chùa lợp ngói mũi hài, tuy không lớn về quy mô nhưng lại toát lên vẻ vững chãi và trang nghiêm.
Với vị trí cao thoáng, từ chùa Chấn Lữ, du khách có thể phóng tầm mắt bao quát cả vùng rừng núi Tràng An. Đây là một ưu thế quân sự đặc biệt thời xưa, khi việc quan sát, phòng thủ đóng vai trò sống còn trong các chiến dịch kháng Nguyên. Chính vì thế, nhiều nhà nghiên cứu cho rằng ngôi chùa này từng là điểm quan sát quân sự quan trọng trong hệ thống phòng tuyến của căn cứ Vũ Lâm.
Hành cung – Trái tim trầm mặc giữa núi thiêng nước biếc
Hành cung Vũ Lâm Ninh Bình lặng lẽ, ẩn mình giữa danh thắng Tràng An hiện lên như một trang sử sống. Nơi đây, từng che chở cho một triều đại, từng là căn cứ chiến lược và chốn tu hành của bậc minh quân – vua Trần Nhân Tông. Không còn mái ngói cổ hay tường thành uy nghi nhưng nền đá xếp vẫn còn nguyên vẹn, thế đất vẫn giữ dáng như một bản vẽ của thời gian. Chính sự giản dị ấy khiến du khách cảm nhận rõ hơn chất trầm mặc và linh thiêng Hành cung Vũ Lâm.
Hành cung Vũ Lâm Ninh Bình lặng lẽ, ẩn mình giữa danh thắng Tràng An hiện lên như một trang sử sống
Mỗi dịp đầu năm, nhiều người dân địa phương và du khách thập phương vẫn tìm về đây lễ bái, cầu bình an như cách kết nối với cội nguồn dân tộc và truyền thống Phật giáo thiền Tông. Tại khu vực trung tâm hành cung, hiện đã có bảng giới thiệu lịch sử cùng với những câu chuyện sâu sắc được hướng dẫn viên chia sẻ về vai trò đặc biệt của khu di tích lịch sử này.
Hành trình theo thuyền – Khám phá miền di sản giữa Tràng An
Nếu bạn lần đầu đến với Ninh Bình và mong muốn khám phá không gian thiên nhiên hòa quyện với chiều sâu lịch sử, tour thuyền Vũ lâm Tràng An chính là lựa chọn không thể bỏ qua. Đây không chỉ là một chuyến du ngoạn sông nước mà là hành trình ngược dòng thời gian, trở về với dấu tích của triều Trần giữa lòng di sản Tràng An.
Tuyến thuyền Vũ Lâm tại Tràng An là tuyến số 3, xuất phát từ bến thuyền Tràng An kéo dài khoảng 3h đồng hồ. Suốt hành trình, bạn sẽ được ngồi thuyền len lỏi qua núi đá vôi sừng sững, uốn lượn qua các hang động huyền bí và dừng chân tại 10 điểm di tích quan trọng như đền, phủ, chùa và các địa danh gắn liền với huyền tích nhà Trần.
Nếu có kế hoạch lưu trú tại Ninh Bình 2 ngày trở lên, bạn có thể kết hợp trải nghiệm thêm tuyến Tam Cốc – Bích Động để có cái nhìn trọn vẹn hơn về vùng đất non nước hữu tình này.
Hành trình theo thuyền – Khám phá miền di sản giữa Tràng An
Tour thuyền Hành cung Vũ Lâm Tràng An không đơn thuần là một tour du lịch đó là hành trình khám phá bản sắc văn hóa, lịch sử dân tộc giữa khung cảnh thiên nhiên kỳ vĩ. Mỗi nhịp chèo trôi qua là một lát cắt của quá khứ, đưa bạn về gần hơn với giá trị linh thiêng đã tồn tại hàng trăm năm tại vùng đất cố đô.
