Hà Nội, ngày 04/12/2025 – Vượt qua hàng ngàn tác phẩm dự thi, dự án “Triển lãm số: Thành tựu đất nước 80 năm Hành trình Độc lập – Tự do – Hạnh phúc” đã xuất sắc giành Giải Nhất hạng mục Sản phẩm số, đa phương tiện tại Giải thưởng toàn quốc về thông tin đối ngoại lần thứ XI. Với sự tích hợp đột phá của công nghệ Metaverse, AI và thực tế ảo (VR/AR), tác phẩm của nhóm tác giả đến từ YooLife cùng Cục Thông tin cơ sở và Thông tin đối ngoại (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) đã mở ra một hướng đi mới: Đưa lịch sử 4000 năm văn hiến bước ra thế giới bằng ngôn ngữ của công nghệ.
Bước chuyển mình từ “Thông tin” sang “Trải nghiệm”
Giải thưởng toàn quốc về thông tin đối ngoại năm 2025 diễn ra trong bối cảnh đặc biệt, khi công tác tuyên truyền không còn giới hạn ở những trang tin hay hình ảnh 2D truyền thống. Thách thức đặt ra cho các nhà làm thông tin đối ngoại là làm sao để kể câu chuyện Việt Nam vừa hào hùng, vừa hiện đại, hấp dẫn được cả công chúng trong nước và bạn bè quốc tế.
Đáp lời thách thức đó, nhóm tác giả Phạm Anh Tuấn, Nguyễn Văn Thuật, Đặng Thị Khánh Hoà, Nguyễn Thị Bích Ngọc, Mai Thị Thu Lan, Nguyễn Mạnh Tùng đã kiến tạo nên một không gian triển lãm số chưa từng có tiền lệ. Giải Nhất được trao cho tác phẩm là sự ghi nhận xứng đáng cho tư duy đổi mới sáng tạo: Chuyển dịch từ việc cung cấp thông tin thụ động sang kiến tạo trải nghiệm chủ động, đắm chìm (immersive experience).
Sức mạnh của dữ liệu lớn và công nghệ Metaverse
Điểm khiến Hội đồng Giám khảo và giới chuyên môn đánh giá cao nhất ở tác phẩm này chính là hàm lượng công nghệ và quy mô dữ liệu đồ sộ. Không đơn thuần là một website trưng bày ảnh, triển lãm là một “bảo tàng số” khổng lồ được xây dựng trên nền tảng Metaverse, 3D Mapping và Trí tuệ nhân tạo (AI).
Đội ngũ thực hiện đã kỳ công số hóa hơn 10.000 tư liệu và hiện vật. Đây là một khối lượng dữ liệu khổng lồ, bao quát toàn diện các thành tựu kinh tế, văn hóa, xã hội và an ninh quốc phòng của đất nước qua 80 năm. Đáng chú ý, những công trình biểu tượng của văn hóa Việt Nam, tiêu biểu như Văn Miếu – Quốc Tử Giám (trường đại học đầu tiên của Việt Nam), đã được tái hiện hoàn hảo trong không gian số. Từng chi tiết kiến trúc, bia đá, hoa văn đều được mô phỏng chính xác, cho phép người xem cảm nhận được sự uy nghiêm và trầm mặc của di sản ngàn năm ngay trên môi trường mạng.
Xóa nhòa ranh giới thực – ảo với Meta Quest 3
Yếu tố then chốt giúp triển lãm này tạo nên sự bùng nổ về mặt hiệu ứng chính là khả năng tương tác đa nền tảng (Cross-platform). Nhóm tác giả đã giải quyết bài toán tiếp cận người dùng một cách triệt để. Dù người xem đang sử dụng điện thoại thông minh, máy tính bảng hay máy tính cá nhân, họ đều có thể truy cập triển lãm mượt mà.
Tuy nhiên, đỉnh cao của trải nghiệm nằm ở phiên bản hỗ trợ kính thực tế ảo, đặc biệt là các thiết bị hiện đại như Meta Quest 3. Nhờ nội dung VR được thiết kế chuyên sâu, người xem khi đeo kính sẽ có cảm giác như đang thực sự bước đi trong không gian triển lãm vật lý. Họ có thể “chạm” vào hiện vật, di chuyển giữa các gian trưng bày và quan sát mọi góc cạnh của lịch sử theo đúng nghĩa đen của từ “nhập vai”. Đây là cách tiếp cận hiện đại mà các bảo tàng hàng đầu thế giới đang theo đuổi, và Việt Nam đã chứng minh chúng ta không hề chậm chân trong cuộc đua này.
Hơn 3 triệu lượt truy cập – Con số biết nói
Thước đo chính xác nhất cho thành công của một sản phẩm truyền thông chính là sự đón nhận của công chúng. Kể từ khi ra mắt, triển lãm số đã thu hút gần 3 triệu lượt truy cập. Đây là một con số kỷ lục đối với một sản phẩm thông tin đối ngoại.
Cộng đồng mạng và du khách quốc tế đã dành nhiều phản hồi tích cực cho dự án. Nhiều ý kiến cho rằng, cách làm này giúp lịch sử trở nên gần gũi, dễ hiểu và “bớt khô khan” hơn rất nhiều. Việc tiếp cận hàng triệu người dùng chỉ trong thời gian ngắn là điều mà các phương thức triển lãm truyền thống khó lòng đạt được.
Tầm nhìn tương lai
Thành công của triển lãm không chỉ dừng lại ở một giải thưởng, mà nó mở ra một chương mới cho việc quảng bá hình ảnh quốc gia.
Chia sẻ về tâm huyết đặt vào tác phẩm, đại diện nhóm tác giả nhấn mạnh: “Công nghệ số hoá di sản đang trở thành nền tảng tuyệt vời cho tương lai lan toả những nét đẹp văn hoá, lịch sử của Việt Nam đi khắp thế giới. Ở đó, thế giới sẽ biết nhiều hơn về vẻ đẹp lịch sử đất nước của chúng ta. Đó là bề dày 4000 năm văn hiến chứ không chỉ là một dân tộc kiên cường những chiến thắng vẻ vang trong cuộc kháng chiến chống Pháp, Mỹ trong thế kỷ trước. Nhờ có YooLife và nhờ những công nghệ VR, AR, Metaverse, chúng ta có thể tin tất cả sẽ trở thành hiện thực trong một tương lai không xa.”
Câu nói này đã khái quát hóa được tầm nhìn chiến lược của dự án. Sự hợp tác với các nền tảng công nghệ tiên tiến như YooLife đã giúp hiện thực hóa khát vọng đưa văn hóa Việt vươn xa. Thế giới cần biết đến Việt Nam với tư cách là một quốc gia có bề dày văn hóa, nghệ thuật và trí tuệ, chứ không chỉ được định danh qua những cuộc chiến tranh trong quá khứ.
Giải Nhất tại Giải thưởng toàn quốc về thông tin đối ngoại lần thứ XI là mốc son khẳng định: Khi văn hóa truyền thống bắt tay cùng công nghệ tiên phong, sức mạnh mềm của quốc gia sẽ được nhân lên gấp bội. Đây chính là tiền đề vững chắc để Cục Thông tin cơ sở và Thông tin đối ngoại tiếp tục sứ mệnh lan tỏa giá trị Việt trong kỷ nguyên số.
