Triển lãm thành tựu đất nước “80 năm Hành trình Độc lập – Tự do – Hạnh phúc” tại Trung tâm Hội chợ Triển lãm quốc gia không chỉ tái hiện những dấu ấn lịch sử hào hùng mà còn mở ra không gian tôn vinh các giá trị văn hóa dân tộc. Trong đó, gian hàng tranh dân gian Đông Hồ – Mộc bản của tỉnh Bắc Ninh đã trở thành một trong những điểm dừng chân ấn tượng nhất, thu hút hàng ngàn lượt khách tham quan.

Tranh dân gian Đông Hồ – Di sản văn hóa độc đáo

Bước vào gian trưng bày, không ít du khách đã lặng người trước vẻ đẹp mộc mạc nhưng đầy cuốn hút của từng bức tranh. Không chỉ là sản phẩm nghệ thuật, tranh Đông Hồ còn là “bản ghi chép” sinh động về đời sống tinh thần, tín ngưỡng và ước vọng của người Việt xưa.

Lịch sử hình thành và phát triển

Theo các nhà nghiên cứu, làng tranh Đông Hồ có lịch sử từ thế kỷ XV, gắn liền với vùng đất Kinh Bắc – Bắc Ninh. Đây là dòng tranh dân gian được sáng tác thủ công hoàn toàn, từ khâu khắc gỗ, in màu đến hoàn thiện.

Mỗi bức tranh là sự hòa quyện giữa nét vẽ mộc mạc, bố cục giản dị nhưng hàm chứa triết lý sâu sắc. Chủ đề phổ biến thường xoay quanh:

• Cuộc sống lao động, sinh hoạt của người nông dân.
• Khát vọng no đủ, sung túc với hình tượng đàn gà, đàn lợn.
• Giá trị giáo dục, lễ nghĩa qua tranh “Vinh quy bái tổ”, “Hiếu học”.

Chất liệu và màu sắc tự nhiên

Điểm đặc trưng làm nên sức sống lâu bền của tranh dân gian Đông Hồ nằm ở chất liệu:

• Giấy dó được phủ điệp, tạo nên bề mặt óng ánh, bền màu theo thời gian.
• Màu sắc từ thiên nhiên: đen từ than tre, đỏ từ gạch non, vàng từ hoa hòe, xanh từ lá chàm, trắng từ vỏ điệp nghiền mịn.

Sự kết hợp giữa giấy, màu và kỹ thuật thủ công tạo nên nét tươi sáng, độc đáo, khiến tranh Đông Hồ trở thành một “báu vật” văn hóa Việt.

Gian hàng tranh Đông Hồ tại Triển lãm 80 năm

Nếu như ở làng tranh Đông Hồ, nghệ thuật dân gian được lưu giữ trong đời sống thường nhật của người dân, thì tại các sự kiện tầm cỡ quốc gia, dòng tranh này lại được thổi một “luồng sinh khí” mới. Triển lãm “80 năm hành trình Độc lập – Tự do – Hạnh phúc” chính là dịp để tranh Đông Hồ bước ra không gian rộng lớn, tiếp cận đông đảo công chúng.

Điểm hẹn văn hóa thu hút hàng ngàn người

Ngay từ ngày khai mạc, gian hàng tranh Đông Hồ – Mộc bản đã trở thành “điểm sáng” của triển lãm. Hàng ngàn người dân, du khách, nghệ sĩ, nhà nghiên cứu đã đến để chiêm ngưỡng và trải nghiệm. Những bức tranh quen thuộc như “Mục đồng thổi sáo”, “Chăn trâu thả diều”, “Đám cưới chuột”, “Lợn đàn” đã gợi lại bao ký ức tuổi thơ cho người xem.

Gian hàng tranh Đông Hồ tại Triển lãm 80 năm

Trải nghiệm từ chính nghệ nhân

Chị Vũ Thị Trang, một nghệ nhân đến từ Bắc Ninh, chia sẻ: “Gia đình tôi mang đến triển lãm đầy đủ khuôn in, giấy điệp, mực màu cùng các bức tranh tiêu biểu. Mong muốn của chúng tôi là lan tỏa giá trị văn hóa dân tộc, để các em nhỏ có cơ hội trải nghiệm và hiểu thêm về tranh Đông Hồ.” Không chỉ dừng ở trưng bày, gian hàng còn tổ chức các hoạt động trải nghiệm:

• Hướng dẫn in tranh thủ công bằng ván khắc.
• Giới thiệu giấy điệp, màu tự nhiên.
• Giao lưu cùng nghệ nhân để hiểu sâu hơn về nghề.

Cảm nhận từ khách tham quan

Anh Dương Văn Hùng (Hà Nội) chờ gần 40 phút để được tự tay in tranh. Anh chia sẻ: “Tranh Đông Hồ khiến tôi nhận thấy ông cha ta rất tinh tế, gửi gắm khát vọng đủ đầy qua từng hình tượng con gà, con lợn, con trâu.”

Anh Nguyễn Văn Sỹ (Long Biên, Hà Nội) xúc động: “Ngắm tranh Đông Hồ, đặc biệt là bức ‘Chăn trâu thả diều’, tôi nhớ về tuổi thơ quê nhà. Sau triển lãm, tôi đã mua vài bức để treo trong nhà.”

Chiêm ngưỡng tranh dân gian Đông Hồ trên không gian số

Trong bối cảnh công nghệ đang len lỏi vào mọi lĩnh vực của đời sống, di sản văn hóa cũng tìm được cách thức mới để tiếp cận công chúng. Tranh dân gian Đông Hồ – vốn gắn liền với hình ảnh làng quê Bắc Bộ – nay đã bước vào kỷ nguyên số, nơi mà mỗi người, chỉ với một thiết bị thông minh kết nối Internet, đều có thể chiêm ngưỡng và tìm hiểu. Sự kết hợp giữa nghệ thuật truyền thống và công nghệ hiện đại không chỉ mang đến trải nghiệm mới mẻ mà còn mở ra hướng đi bền vững cho việc bảo tồn và phát huy giá trị di sản.

Trải nghiệm VR360

Với công nghệ thực tế ảo 360 độ, người xem có thể xoay toàn cảnh gian hàng tranh Đông Hồ như đang đứng trực tiếp tại triển lãm. Từng bức tranh, từ “Đám cưới chuột” đến “Mục đồng thổi sáo”, đều hiện lên rõ nét, sống động trên nền giấy điệp lấp lánh. Trải nghiệm này không chỉ tái hiện không gian chân thực mà còn gợi cảm xúc gần gũi, như thể đưa người xem trở về với hội làng xưa.

Chiêm ngưỡng tranh dân gian Đông Hồ trên không gian số

Khám phá 3D chân thực

Các bức tranh được số hóa dưới dạng 3D, mang đến cảm giác như đang cầm trên tay một tác phẩm thật. Người xem có thể phóng to, xoay nhiều chiều để quan sát từng chi tiết – từ đường nét khắc gỗ đến gam màu tự nhiên. Điều này giúp cho việc thưởng thức không còn bị giới hạn bởi khoảng cách hay thời gian, mà mở ra cơ hội tiếp cận tác phẩm ở bất cứ đâu.

Thông tin tương tác

Không chỉ dừng lại ở việc “xem”, mỗi tác phẩm đều được tích hợp thêm lớp thông tin số: thuyết minh chi tiết, hình ảnh hậu trường, video phỏng vấn nghệ nhân. Qua đó, người xem hiểu rõ hơn về quy trình làm tranh, chất liệu sử dụng và ý nghĩa biểu tượng trong từng hình ảnh. Trải nghiệm này vừa mang tính giáo dục, vừa khơi gợi sự tò mò, đặc biệt hấp dẫn với thế hệ trẻ.

Kết nối thương mại

Công nghệ số còn mở ra cơ hội thương mại hóa cho tranh Đông Hồ. Ngay trong quá trình tham quan trực tuyến, khách hàng có thể nhấp chọn và đặt mua bức tranh yêu thích. Việc này không chỉ tạo điều kiện để sản phẩm thủ công truyền thống đến gần hơn với thị trường rộng lớn, mà còn góp phần khuyến khích nghệ nhân duy trì nghề, tạo ra nguồn thu nhập ổn định từ di sản cha ông.

Sự hiện diện của tranh Đông Hồ trên không gian số không chỉ là bước chuyển mình theo xu hướng công nghệ mà còn là hành trình gìn giữ ký ức văn hóa trong nhịp sống hiện đại. Mỗi trải nghiệm VR360, mỗi hình ảnh 3D hay thông tin tương tác đều góp phần đưa giá trị nghệ thuật dân gian đến gần hơn với cộng đồng, đặc biệt là thế hệ trẻ.