Nằm giữa núi rừng Việt Bắc – Thái Nguyên, Di tích Trường Nguyễn Ái Quốc thuộc xã Bình Thành, huyện Định Hóa, là một trong những địa điểm lịch sử đặc biệt của Khu di tích Quốc gia đặc biệt ATK Định Hóa. Nơi đây từng là “cái nôi” đào tạo cán bộ đầu tiên của Đảng trong thời kỳ kháng chiến chống thực dân Pháp, góp phần hình thành lớp cán bộ trung kiên, trung thành với Tổ quốc và nhân dân.

Lịch sử hình thành và vai trò của Trường Nguyễn Ái Quốc

Di tích Trường Nguyễn Ái Quốc còn là biểu tượng của tinh thần học tập, rèn luyện, và ý chí cách mạng kiên cường. Ngày nay, công trình được phục dựng, bảo tồn và phát huy giá trị như một “địa chỉ đỏ” giáo dục truyền thống yêu nước, trở thành điểm đến không thể bỏ qua trong hành trình tìm về cội nguồn cách mạng Việt Nam.

Sự ra đời giữa lòng kháng chiến Việt Bắc

Tháng 1 năm 1949, giữa lúc cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp bước vào giai đoạn ác liệt, Trường Nguyễn Ái Quốc được thành lập tại xã Bình Thành, huyện Định Hóa, tỉnh Thái Nguyên. Đây là trường Đảng Trung ương đầu tiên do Chủ tịch Hồ Chí Minh trực tiếp chỉ đạo thành lập, với nhiệm vụ đào tạo cán bộ chính trị, tư tưởng và quản lý cho các cơ quan, đơn vị trong toàn quốc.

Lịch sử hình thành và vai trò của Trường Nguyễn Ái Quốc

Việc chọn ATK Định Hóa làm nơi đặt trường thể hiện tầm nhìn chiến lược của Đảng và Bác Hồ: vừa đảm bảo an toàn tuyệt đối trong thời chiến, vừa thuận lợi cho việc tổ chức, chỉ đạo công tác đào tạo cán bộ từ trung ương đến địa phương.

Vai trò to lớn trong công cuộc kháng chiến

Trong suốt những năm hoạt động, Trường Nguyễn Ái Quốc đã đào tạo hàng trăm cán bộ cách mạng ưu tú, cung cấp lực lượng lãnh đạo nòng cốt cho các cơ quan Trung ương, địa phương và quân đội. Các lớp học tại đây không chỉ trang bị kiến thức chính trị, mà còn rèn luyện tinh thần kỷ luật, tư tưởng tự lực tự cường, giúp cán bộ vững vàng về phẩm chất và bản lĩnh.

Chính từ mái trường này, nhiều học viên sau đó đã trở thành những lãnh đạo tiêu biểu của Đảng, Nhà nước, Quân đội, góp phần đưa cách mạng Việt Nam đi từ thắng lợi này đến thắng lợi khác.

Tư tưởng Hồ Chí Minh về công tác đào tạo cán bộ

Chủ tịch Hồ Chí Minh từng căn dặn: “Cán bộ là cái gốc của mọi công việc.” Trường Nguyễn Ái Quốc chính là minh chứng sống động cho tư tưởng đó. Dưới sự chỉ đạo của Bác, trường trở thành nơi “ươm mầm đỏ”, xây dựng đội ngũ cán bộ vững vàng về lý tưởng, kiên định với con đường cách mạng. Từ mô hình đầu tiên ở ATK Định Hóa, hệ thống Trường Nguyễn Ái Quốc sau này được mở rộng, trở thành Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh – trung tâm đào tạo cán bộ hàng đầu cả nước ngày nay.

Kiến trúc và không gian Di tích Trường Nguyễn Ái Quốc

Công trình là minh chứng cho tấm lòng tri ân sâu sắc của Đảng, Nhà nước và nhân dân đối với đồng bào Định Hóa – những người đã che chở, giúp đỡ trường trong những năm kháng chiến gian khổ.

Quy mô và hạng mục công trình

Hiện nay, Di tích Trường Nguyễn Ái Quốc được phục dựng trên diện tích hơn 9.000m², bao gồm nhiều hạng mục quan trọng được thiết kế mô phỏng theo nguyên mẫu ban đầu. Các hạng mục chính gồm:

• Nhà hiệu bộ: nơi làm việc của Ban Giám hiệu và cán bộ quản lý.
• Nhà giảng đường: không gian tổ chức các lớp học chính trị, sinh hoạt tập thể.
• Nhà ở học viên và nhà bếp: tái hiện sinh hoạt giản dị của cán bộ, học viên thời kháng chiến.
• Nhà hội thảo – trưng bày hai tầng: được thiết kế kiểu nhà sàn truyền thống, trưng bày hình ảnh, tài liệu, hiện vật quý về quá trình hoạt động của trường.

Kiến trúc và không gian Di tích Trường Nguyễn Ái Quốc

Kiến trúc mang đậm dấu ấn kháng chiến

Công trình được xây dựng bằng vật liệu mộc mạc, thân thiện với thiên nhiên, như gỗ, mái lá, vách tre, tái hiện không gian giản dị mà kiên cường của vùng Việt Bắc. Tổng thể khu di tích nằm giữa rừng cây xanh mát, đồi núi trập trùng, gợi nhớ không khí kháng chiến năm xưa – nơi những bài giảng vang lên giữa tiếng suối và tiếng gió rừng.

Quản lý và bảo tồn giá trị di tích

Sau khi hoàn thành, công trình được bàn giao cho tỉnh Thái Nguyên trực tiếp quản lý, bảo vệ và khai thác. Các hoạt động giáo dục truyền thống, tham quan, dâng hương được tổ chức thường xuyên, thu hút đông đảo học sinh, sinh viên, cán bộ và du khách trong và ngoài tỉnh. Di tích không chỉ là nơi lưu giữ ký ức lịch sử mà còn là trung tâm sinh hoạt chính trị – văn hóa phục vụ công tác giáo dục thế hệ trẻ.

Khám phá Di tích Trường Nguyễn Ái Quốc trên YooLife

Nhằm giúp người dân và du khách dễ dàng tiếp cận di sản, Di tích Trường Nguyễn Ái Quốc đã được số hóa và đưa lên nền tảng YooLife – Nền tảng Metaverse tiên phong tại Việt Nam. Tại đây, người xem có thể tham quan toàn bộ khu di tích trong không gian VR360 sống động, phóng to – thu nhỏ, xoay góc nhìn tự do như đang trực tiếp dạo bước giữa rừng Việt Bắc.

Tìm hiểu lịch sử qua nội dung tương tác

Mỗi điểm dừng trong không gian ảo đều được gắn thuyết minh, video tư liệu và hình ảnh gốc, giúp người xem hiểu rõ hơn về lịch sử hình thành, hoạt động và ý nghĩa của từng khu vực trong di tích.

Khám phá Di tích Trường Nguyễn Ái Quốc trên YooLife

Lan tỏa giá trị lịch sử đến thế hệ trẻ

YooLife không chỉ giúp người xem khám phá di tích mà còn tạo cơ hội chia sẻ cảm nhận, lưu lại hành trình tham quan, kết nối với cộng đồng yêu lịch sử. Đây là cách tiếp cận mới – đưa di sản đến gần hơn với người trẻ, khơi dậy niềm tự hào dân tộc trong thời đại số.

Di tích lịch sử Trường Nguyễn Ái Quốc không chỉ là nơi ghi dấu một giai đoạn oanh liệt của cách mạng Việt Nam mà còn là biểu tượng của trí tuệ, bản lĩnh và khát vọng độc lập dân tộc. Từ mái trường nhỏ giữa núi rừng Việt Bắc, tư tưởng của Bác Hồ về công tác cán bộ đã lan tỏa mạnh mẽ, trở thành nền tảng cho sự nghiệp cách mạng hôm nay.