Giữa lòng phố cổ Hội An – nơi lưu giữ những giá trị văn hóa, kiến trúc và tinh thần của người Việt xưa – nhà thờ Tộc Nguyễn Tường hiện lên như một minh chứng sống động cho truyền thống hiếu học, trọng nghĩa và tài hoa của một dòng họ danh tiếng.
Giới thiệu về nhà thờ Tộc Nguyễn Tường
Không chỉ là di tích lịch sử – văn hóa và kiến trúc nghệ thuật cấp tỉnh, nơi đây còn là không gian lưu giữ những tư liệu quý giá về dòng họ Nguyễn Tường – dòng họ sản sinh ra nhiều nhân vật kiệt xuất trong lịch sử và văn học Việt Nam hiện đại. Trong đó phải kể đến Tiến sĩ Nguyễn Tường Phổ, cùng ba nhà văn nổi tiếng thuộc nhóm Tự Lực Văn Đoàn: Nhất Linh, Hoàng Đạo và Thạch Lam.
Trải qua hơn một thế kỷ, nhà thờ vẫn giữ được vẻ đẹp cổ kính, trầm mặc giữa không gian phố cổ, vừa là nơi thờ tự, vừa là địa chỉ văn hóa thu hút đông đảo du khách và người yêu di sản đến tham quan, tìm hiểu.
Nhà thờ Tộc Nguyễn Tường hiện lên như một minh chứng sống động cho truyền thống hiếu học
Lịch sử hình thành và giá trị dòng họ Nguyễn Tường
Họ Nguyễn Tường là một trong những dòng họ lâu đời và danh tiếng tại Hội An. Xuất phát từ làng Cẩm Phô, dòng họ này nổi tiếng nhờ tinh thần hiếu học, trọng lễ nghĩa và đóng góp to lớn trong nhiều lĩnh vực như chính trị, văn hóa, và văn học nghệ thuật.
Dòng họ danh giá gắn liền với truyền thống hiếu học
Tổ tiên của họ Nguyễn Tường đã nhiều đời đỗ đạt, làm quan và có công với đất nước. Trong đó, Tiến sĩ Nguyễn Tường Phổ (1827 – 1882) là nhân vật tiêu biểu, đỗ Tiến sĩ dưới triều Tự Đức, từng giữ nhiều chức vụ quan trọng trong triều đình nhà Nguyễn và để lại nhiều trước tác giá trị về giáo dục, văn hóa.
Tổ tiên của họ Nguyễn Tường đã nhiều đời đỗ đạt, làm quan và có công với đất nước
Sang đầu thế kỷ XX, dòng họ tiếp tục tỏa sáng với thế hệ các nhà văn Nguyễn Tường Tam (Nhất Linh), Nguyễn Tường Long (Hoàng Đạo) và Nguyễn Tường Lân (Thạch Lam) – những người đã góp phần quan trọng trong phong trào văn học hiện đại, sáng lập Tự Lực Văn Đoàn, mang đến làn gió mới cho văn chương Việt Nam.
Di tích gắn liền với nhiều biến thiên lịch sử
Nhà thờ Tộc Nguyễn Tường không chỉ là nơi thờ tự tổ tiên mà còn là chứng nhân của nhiều giai đoạn lịch sử. Từ khi được xây dựng, công trình đã nhiều lần được trùng tu, nhưng vẫn giữ nguyên phong cách kiến trúc cổ truyền, mang đậm dấu ấn của văn hóa Trung Hoa hòa quyện với tinh thần Việt.
Năm 2008, nhà thờ chính thức được xếp hạng Di tích lịch sử văn hóa và kiến trúc nghệ thuật cấp tỉnh, khẳng định giá trị của công trình trong kho tàng di sản của Hội An nói riêng và Việt Nam nói chung.
Kiến trúc độc đáo của nhà thờ Tộc Nguyễn Tường
Điểm nhấn nổi bật trong kiến trúc nhà thờ là mái “tứ hải” – kiểu mái hiếm gặp trong kiến trúc truyền thống Hội An. Mái được thiết kế xòe đều bốn hướng, phần đỉnh cao vút ở nhịp giữa, tạo nên cảm giác vững chãi nhưng vẫn thanh thoát.
Kiểu mái “tứ hải” – biểu tượng của sự viên mãn
Theo quan niệm dân gian, “tứ hải” tượng trưng cho bốn phương trời, bốn biển, mang ý nghĩa sum vầy, viên mãn và kết nối con cháu muôn nơi về một mối. Dưới mái tứ hải, dòng họ Nguyễn Tường như được chở che bởi tổ tiên, đồng thời thể hiện tinh thần mở rộng, giao hòa văn hóa – điều đã làm nên phong thái phóng khoáng của những người con dòng họ này.
Chất liệu và bố cục không gian
Công trình được xây dựng chủ yếu bằng gỗ lim – loại gỗ quý có độ bền cao, tượng trưng cho sự vững vàng và trường tồn. Hệ thống cột kèo, vì đòn được chạm trổ công phu với các họa tiết long, ly, quy, phượng, hoa lá cách điệu, thể hiện tay nghề tinh xảo của nghệ nhân xưa.
Không gian bên trong được chia thành ba gian hai chái, với gian chính giữa dành cho bàn thờ tổ, bài trí trang nghiêm, có câu đối, hoành phi sơn son thếp vàng. Hai bên là nơi tiếp khách, sinh hoạt họ tộc, thờ vọng và lưu trữ các tư liệu, sắc phong, di cảo quý. Ánh sáng tự nhiên được lấy từ các cửa sổ lớn và giếng trời, kết hợp với gam màu gỗ trầm ấm, tạo nên cảm giác an yên, linh thiêng và gần gũi.
Di sản quý giá được lưu giữ trong nhà thờ
Kho tư liệu văn hóa – lịch sử đồ sộ
Nhà thờ hiện đang lưu giữ nhiều thư tịch, di cảo và hiện vật có giá trị lịch sử đặc biệt, trong đó có di bút của Phạm Phú Thứ, thơ văn của Tiến sĩ Nguyễn Tường Phổ, cùng các tài liệu, ảnh tư liệu về Tự Lực Văn Đoàn và các tác phẩm của Nhất Linh, Hoàng Đạo, Thạch Lam.
Đây được xem là nguồn tư liệu quý giúp các nhà nghiên cứu, sinh viên, và người yêu văn hóa Việt Nam có thêm tư liệu khảo cứu về một dòng họ trí thức và một giai đoạn văn học rực rỡ của nước nhà.
Không gian văn hóa – giáo dục cộng đồng
Hiện nay, nhà thờ Tộc Nguyễn Tường đang được bảo tồn và phát triển thành trung tâm sinh hoạt văn hóa và thư viện cộng đồng, nơi người dân và du khách có thể tìm hiểu, đọc sách, giao lưu, học hỏi về lịch sử, văn hóa và tinh thần sáng tạo của thế hệ đi trước.
Nhà thờ không chỉ là nơi thờ tự mà còn là điểm giao thoa giữa quá khứ và hiện tại, giữa truyền thống và đổi mới – đúng như tinh thần của những người con dòng họ Nguyễn Tường từng mang đến cho văn học và xã hội Việt Nam.
Khám phá nhà thờ Tộc Nguyễn Tường trên không gian số YooLife
Khám phá nhà thờ Tộc Nguyễn Tường trên không gian số YooLife
Trước làn sóng chuyển đổi số mạnh mẽ trong lĩnh vực bảo tồn và quảng bá văn hóa, việc đưa các di tích lịch sử – đặc biệt là những công trình mang giá trị tinh thần như nhà thờ Tộc Nguyễn Tường – lên môi trường số là bước đi tất yếu. Không chỉ giúp gìn giữ những giá trị nguyên bản trước tác động của thời gian, công nghệ còn mở ra một hướng tiếp cận mới, gần gũi và sinh động hơn cho công chúng trong và ngoài nước.
Từ ý tưởng đó, YooLife đã tiên phong ứng dụng công nghệ số hóa không gian ảo 360°, tái hiện chân thực từng chi tiết kiến trúc, từng đường nét chạm khắc tinh xảo của nhà thờ trên nền tảng trực tuyến.
Trải nghiệm tham quan ảo 360° sống động
Với sự hỗ trợ của công nghệ YooLife, nhà thờ Tộc Nguyễn Tường nay đã được số hóa toàn cảnh 360°, mang đến cho du khách trải nghiệm tham quan ảo chân thực và sinh động như đang hiện diện tại di tích.
Người dùng có thể di chuyển tự do qua từng không gian – từ cổng tam quan, sân thờ, chính điện đến hậu cung – chiêm ngưỡng mọi chi tiết kiến trúc, từng đường chạm trổ tinh xảo trên gỗ, từng bức hoành phi, câu đối cổ kính.
Tìm hiểu thông tin lịch sử trực quan
Bên trong không gian ảo, YooLife tích hợp các thẻ thông tin tương tác, giúp người xem dễ dàng tìm hiểu lịch sử, kiến trúc, nhân vật và câu chuyện liên quan đến từng khu vực. Nhờ đó, trải nghiệm không chỉ là ngắm nhìn mà còn là hành trình học hỏi, khám phá tri thức theo cách trực quan và hấp dẫn hơn.
Tương tác trực tiếp, mọi lúc mọi nơi
YooLife còn cho phép người dùng bình luận, chia sẻ cảm nhận, lưu lại hành trình tham quan và đăng trực tiếp lên mạng xã hội. Không gian di sản giờ đây trở thành một cộng đồng kết nối những người yêu văn hóa, cùng lan tỏa giá trị lịch sử và tinh thần tri thức của dòng họ Nguyễn Tường.
Đây cũng là bước tiến quan trọng trong hành trình chuyển đổi số di sản Việt Nam, giúp các công trình văn hóa không còn “nằm yên” trong không gian vật lý, mà được mở rộng ra toàn cầu thông qua công nghệ số.
Giờ đây, với sự hỗ trợ của công nghệ YooLife, di tích đã được “đánh thức” trong không gian số – nơi mọi người có thể tham quan, học hỏi và tương tác trực tuyến một cách sinh động và gần gũi. Đây không chỉ là bước tiến trong công tác bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa, mà còn góp phần đưa hồn di sản Việt Nam vươn xa, lan tỏa tới cộng đồng trong và ngoài nước.
