Chùa Phùng Khoang thuộc xã Trung Văn, quận Nam Từ Liêm, thành phố Hà Nội là điểm đến lý tưởng cho những ai yêu thích tìm hiểu về kiến trúc cổ kính và tôn giáo. Cùng YooLife tìm hiểu chi tiết về chùa Phùng Khoang và những giá trị văn hóa đáng trân trọng tại đây!
Table of Contents
ToggleLịch sử và ý nghĩa Chùa Khùng Khoang
Chùa Phùng Khoang, nơi có đông đảo giáo dân và Phật tử cùng sinh sống, xưa kia nổi tiếng với cánh đồng trù phú, được lưu truyền qua câu ví “Tiền làng Mọc, thóc làng Khoang”. Vào giữa thế kỷ XX, khu vực này đã trở thành nơi xây dựng trường Đại học Ngoại ngữ và nhiều cơ quan hành chính. Mặc dù khu vực đã trải qua quá trình đô thị hóa, các công trình tôn giáo như đình, chùa và nhà thờ vẫn còn giữ nguyên vẻ cổ kính.
Chùa Phùng Khoang đã trải qua nhiều thay đổi hành chính trong suốt lịch sử. Thời Lê, tên làng là Phùng Quang, thuộc xã Nhân Mục Môn, huyện Thanh Trì, trấn Sơn Nam Thượng. Đến năm 1723, làng được chuyển về huyện Từ Liêm, phủ Quốc Oai, trấn Sơn Tây. Thời Nguyễn, làng thuộc xã Ngọc Trục, tổng Đại Mỗ, phủ Hoài Đức, tỉnh Hà Đông. Vào năm 1964, làng được nhập vào xã Trung Văn, huyện Từ Liêm và sau đó trở thành phường Trung Văn, quận Nam Từ Liêm, Hà Nội. Tên chùa hiện nay gắn liền với tên của quận Thanh Xuân.
Bia đá cổ nhất hiện còn trong chùa có niên đại Chính Hòa 13 (1692) và ghi rõ tên chùa là “Thanh Xuân”. Bia đá viết: “Thường xem đất Phật ở trời Nam xứ nào cũng có. Duy chỉ có chùa Thanh Xuân, thôn Phùng Khoang, xã Nhân Mục là danh lam thắng cảnh lâu đời”. Tên chùa cũng được ghi trong sách “Việt sử thông giám cương mục” thời Nguyễn, với sự kiện Trịnh Tùng, trong khi bị bệnh, đã rời khỏi kinh thành và qua đời tại chùa Thanh Xuân vào năm Quí Hợi (tháng Sáu mùa Hạ).
Vào đời Tự Đức, năm Đinh Sửu (1853), trưởng mục Nguyễn Huy Trâm cùng dân làng đã di dời ngôi chùa về phía nam thôn và tu tạo các công trình như chính đường, bái đường và tam quan, tất cả đều lợp ngói lá và xây tường bao quanh. Hai tấm bia dựng vào năm Đồng Khánh thứ 2 (1887) và Bảo Đại thứ 19 (1944) ghi lại công lao của công chúa Ngọc Nga, người đã cho dựng ngôi chùa này bên ven đường làng để thờ Phật. Bà cũng là người xin cho Phùng Khoang có một phiên chợ riêng vào ngày 28 Tết hàng năm, chợ này còn được gọi là “chợ Chùa”. Trong chùa còn có am thờ công chúa Ngọc Nga.
Kiến trúc tại Chùa Phùng Khoang
Cổng chùa nằm ngay sau cổng làng, với các cửa ngách dọc hai bên tam quan. Mặt chùa hướng về phía đông-nam, trước sân có cầu dẫn ra toà thủy đình. Tam quan được lợp ngói ta, xây dựng hai tầng đơn giản, giống với kiểu tam quan của chùa Kiến Sơ và chùa Láng, trên gác chuông treo quả chuông đồng đúc năm 1813. Trong gian bên phải cạnh chân cầu thang có tấm bia hậu dựng từ năm 1692.
Bước qua cổng tam quan, du khách sẽ tiến vào sân gạch, dẫn đến bậc thềm của toà tiền đường 5 gian. Bên phải có một am nhỏ thờ công chúa Ngọc Nga. Toà hậu cung cũng rộng 5 gian, với nhà cầu ở giữa và 5 bức nghi môn, tất cả được kết nối với tiền đường theo hình chữ “Đinh”. Nhà Tổ nằm cạnh Tam bảo, nơi thờ ba vị tổ của chùa. Nhà Hậu và nhà Mẫu được xây dựng sau này. Toàn bộ khuôn viên có diện tích 5.880m2, xung quanh và phía sau là không gian cây xanh. Gần đây, chùa đã được trùng tu, và thêm một thủy đình trên hồ bán nguyệt với pho tượng Quán Thế Âm Bồ Tát đứng bên trong.
Di sản tại Chùa Phùng Khoang
Chùa Thanh Xuân hiện lưu giữ 6 tấm bia đá và 3 chuông đồng lớn, có niên hiệu Gia Long 12 (1813), Tự Đức 31 (1878), Tự Đức 34 (1881). Tại toà Tam bảo còn có tấm bia “Trùng tu Thanh Xuân tự bi ký” dựng năm Tự Đức 31, cùng với một tấm bia tương tự được dựng năm Đồng Khánh thứ 2 (1887) do Phó bảng Đỗ Huy Điền, người làng Tây Mỗ soạn. Ngoài ra, chùa còn có 29 đôi câu đối, 23 hoành phi gỗ, 4 cuốn thư sơn son thiếp vàng và 23 pho tượng Phật, Tổ, Mẫu cùng 1 tượng công chúa Ngọc Nga, tất cả đều được tạo tác theo phong cách nghệ thuật đặc trưng của thế kỷ XIX.
Vào năm 1991, chùa Phùng Khoang đã được Nhà nước công nhận là Di tích Kiến trúc Nghệ thuật Quốc gia.
Tham quan di tích liền kề
Khi tham quan chùa Phùng Khoang, du khách cũng có thể khám phá những di tích liền kề mang đậm dấu ấn lịch sử và văn hóa. Các công trình tôn giáo như đình, đền và các khu vực lân cận cũng là những điểm đến thú vị, giúp hiểu thêm về đời sống tâm linh và văn hóa truyền thống của người dân nơi đây.
- Chùa Hương Vân: phố Triều Khúc, xã Tân Triều, huyện Thanh Trì.
- Chùa Thanh An: thôn Yên Xá, xã Tân Triều, huyện Thanh Trì.
- Đình Cầu Đơ: phố Quang Trung, phường Hà Cầu, quận Hà Đông.
- Đình Phùng Khoang: phố Phùng Khoang, phường Trung Văn, Q. Nam Từ Liêm.
- Đình Trung Văn: ngõ 28 Đại Linh, phường Trung Văn, Q. Nam Từ Liêm.
- Đình Triều Khúc: phố Triều Khúc, xã Tân Triều, huyện Thanh Trì.
Tham quan Chùa Phùng Khoang trên nền tảng số
Chùa Phùng Khoang, tọa lạc tại quận Nam Từ Liêm, là biểu tượng của sự thanh tịnh và linh thiêng, thu hút không chỉ phật tử mà còn nhiều du khách yêu thích văn hóa và kiến trúc truyền thống. Với công nghệ thực tế ảo VR360, YooLife mang đến cơ hội khám phá chùa Phùng Khoang từ xa, tái hiện không gian sống động và chân thực như đang có mặt trực tiếp.
Qua ứng dụng YooLife, bạn sẽ bước vào hành trình khám phá chùa, từ cổng tam quan với kiến trúc đặc trưng của chùa Việt, đến chính điện trang nghiêm với tượng Phật uy nghi. YooLife còn mang đến những trải nghiệm tương tác, giúp bạn tham quan các điểm cổng tam quan và cảm nhận những câu chuyện lịch sử cũng như nét đẹp văn hóa đặc sắc.
Tải ứng dụng YooLife trên thiết bị di động để có thể khám phá toàn bộ không gian ảo hoá!
Ngoài việc chiêm ngưỡng kiến trúc, YooLife còn cung cấp thông tin về lịch sử, nghi lễ truyền thống và các biểu tượng tâm linh của chùa Phùng Khoang. Dù ở bất kỳ đâu, chỉ cần chiếc điện thoại, bạn có thể dễ dàng trải nghiệm không gian an yên của chùa và kết nối với những giá trị văn hóa, tín ngưỡng Việt Nam một cách trọn vẹn.