Cung Trường Sanh, nằm trong khuôn viên Đại Nội Huế, là nơi an dưỡng của các Thái Hoàng Thái Hậu triều Nguyễn. Với kiến trúc trang nhã và giá trị lịch sử sâu sắc, đây là biểu tượng của lòng hiếu thảo của vua Nguyễn đối với mẹ. Cung Trường Sanh không chỉ thu hút du khách mà còn là điểm đến lý tưởng cho những ai đam mê khám phá văn hóa và lịch sử triều Nguyễn.

Giới thiệu đôi nét về Cung Trường Sanh 

Tọa lạc tại góc tây bắc của Hoàng Thành Huế, Cung Trường Sanh được xây dựng vào năm 1822, là nơi nghỉ ngơi và hưởng thú tiêu dao của các Hoàng Thái Hậu (mẹ vua) và Thái Hoàng Thái Hậu (bà nội vua) đầu tiên của triều Nguyễn. Tuy nhiên, do những biến động lịch sử, cung Trường Sanh sau này trở thành nơi cư trú của nhiều bà Hoàng trong triều.

Nằm ngay sau Cung Diên Thọ và bên bờ nam hồ Nội Kim Thủy, khuôn viên di tích có diện tích hình chữ nhật, dài 126m và rộng 85m, được bao quanh bởi tường gạch. Trong khu vực này, có khoảng 10 công trình kiến trúc chính và phụ.

Di sản kiến trúc hoàng gia qua các thời kỳ

Về lịch sử, diện mạo kiến trúc và chức năng của Cung Trường Sanh từ năm 1822 đến 1945 dưới triều Nguyễn có thể chia thành 5 giai đoạn phát triển quan trọng, phản ánh những biến đổi qua các thời kỳ và ảnh hưởng của các sự kiện lịch sử lớn.

Cung Trường Sanh dưới thời Minh Mạng (1820-1840)

Thân mẫu của vua Minh Mạng, bà Thuận Thiên Cao Hoàng Hậu, khi vua lên ngôi, đã cư trú tại cung Diên Thọ. Vào năm 1822, để tạo điều kiện cho bà được nghỉ ngơi và thưởng ngoạn cảnh sắc, vua Minh Mạng đã cho xây dựng một biệt cung ngay bên cạnh, mang phong cách hoa viên, nơi bà có thể thư giãn và tận hưởng không gian yên tĩnh nhằm kéo dài tuổi thọ. Cung Trường Ninh được hoàn thành vào năm 1823, với tên gọi mang ý nghĩa “yên ổn lâu dài”. Khuôn viên cung bao gồm nhiều công trình như điện chính, lầu sau, nhà Xuyên Đường, nhà Di Chí, lầu Vọng Hồ, nhà Tuy An, cùng các cửa cung, tường thành, hồ ao, cầu gỗ, núi đá, tạo thành một không gian tĩnh lặng và thanh bình. Ngoài ra, gần cung còn có đình Hồ Tâm nằm bên hồ Nội Kim Thủy.

Cung Trường Sanh dưới thời Thiệu Trị (1841 – 1847)

Vào năm 1845, hoàng gia triều Nguyễn đón nhận niềm vui lớn khi vua Thiệu Trị có cháu đích tôn. Con trai của vua, Hồng Bảo, sinh ra Ưng Đạo, tạo nên sự kiện “Ngũ Đại Đồng Đường” – năm đời cùng sống trong một mái nhà. Để kỷ niệm, vua Thiệu Trị cho trùng tu và tôn tạo cung Trường Sanh, đổi tên các công trình, trong đó tòa nhà chính được gọi là “Ngũ Đại Đồng Đường”. Công trình gồm nhà Ngũ Đại, điện Thọ Khang, và lầu Vạn Phúc, nối với nhau bằng hành lang tạo hình chữ vương. Khu vực xung quanh có đá Kình Ngư, núi Hổ Tôn và lạch Đào Nguyên, cùng những chiếc cầu xinh xắn. Vua Thiệu Trị cũng chọn nơi này là một trong 20 cảnh đẹp của Thần Kinh và sáng tác bài thơ “Trường Ninh thủy điếu” để ca ngợi vẻ đẹp ý nghĩa này.

Cung Trường Sanh dưới thời Đồng Khánh (1886-1888)

Trong vụ thất thủ Kinh đô năm 1885, cả ba bà Hoàng (Tam Cung) – Từ Dũ, Lệ Thiên và Học Phi – đã cùng vua Hàm Nghi bôn tẩu. Sau khi trở về Huế, vào tháng 1 năm 1886, vua Đồng Khánh đã cho trùng tu và sửa sang cung Trường Ninh để bà Lệ Thiên sinh sống. Đây là lần đầu tiên và cũng là lần duy nhất chức năng của cung Trường Ninh được thay đổi, từ một nơi nghỉ ngơi thư giãn trở thành nơi ăn ở của bà.

Cung Trường Sanh dưới thời Duy Tân (1907-1916)

Kể từ khi vua Duy Tân lên ngôi, sau khi Thành Thái bị đưa vào an trí, hai bà Hoàng Thái Hậu Nguyễn Gia Thị Anh và Nguyễn Thị Định ở tại hai điện gần nhau trong cung Diên Thọ. Vào khoảng năm 1910, sự xích mích vốn có từ trước giữa hai bà đã bị vỡ ra thành lời qua tiếng lại. Viện Cơ Mật đã quyết định trích một số tiền giao cho bộ Công huy động lính và thợ cải tạo cung Trường Ninh để bà Nguyễn Thị Định (mẹ đẻ vua Duy Tân) qua ở nhằm tạo ra khoảng cách giữa hai bà.

Cung Trường Sanh dưới thời Khải Định (1916-1925)

Đây là thời kỳ bà Tiên Cung Dương Thị Thục (1868-1944) ăn ở tại cung này. Trong đó, đáng quan tâm nhất là vào năm 1923, để đón mừng cuộc lễ Tứ tuần Đại khánh tiết của vua Khải Định vào năm sau, cung Trường Ninh lại được cải tạo một lần nữa và đổi tên là cung Trường Sanh (nghĩa sống lâu dài).

Dù cung Trường Sanh may mắn không bị chiến tranh tàn phá, nhưng sau hơn 80 năm bị thời tiết khắc nghiệt và bàn tay con người tàn phá, diện mạo của di tích đã trở nên tiều tụy.

Sau nhiều năm chịu ảnh hưởng của thời tiết và chiến tranh, cung đã xuống cấp. Tuy nhiên, từ 2006 đến 2010, di tích đã được trùng tu với kinh phí khoảng 30 tỷ đồng, phục hồi theo diện mạo thời Khải Định và Bảo Đại, trở thành một điểm tham quan hấp dẫn tại Hoàng thành Huế.

Khám phá Cung Trường Sanh trên nền tảng số YooLife

Cung Trường Sanh ngày nay không chỉ là một di tích lịch sử mà còn được chuyển hóa thành một trải nghiệm số độc đáo, mang đến cơ hội khám phá di sản văn hóa qua công nghệ tiên tiến. Nhờ vào công nghệ thực tế ảo (VR) và các tour ảo 360 độ, du khách có thể tham quan cung Trường Sanh một cách sống động và chân thực, dù ở bất kỳ đâu trên thế giới.

Các nền tảng số như YooLife đã tái hiện một cách xuất sắc vẻ đẹp kiến trúc hoàng gia của cung Trường Sanh, từ những chi tiết tinh xảo đến không gian huyền bí, tạo điều kiện cho những ai đam mê văn hóa và di sản dễ dàng tiếp cận. Chỉ vài thao tác đơn giản bạn có thể khám phá toàn bộ khung cảnh.

Tải App trải nghiệm ngay không gian ảo hoá trên thiết bị di động iOS và Android:

Một số lưu ý khi tham quan trên nền trang số 

• Đảm bảo rằng thiết bị bạn sử dụng có cấu hình đủ mạnh để hỗ trợ trải nghiệm mượt mà, không bị gián đoạn và kiểm tra kết nối Internet và phần mềm trước khi bắt đầu.
• Tải và cập nhập phiên bản mới nhất của ứng dụng.
• Bảo vệ thông tin cá nhân và dữ liệu của mình, sử dụng mật khẩu mạnh và không chia sẻ thông tin tài khoản của mình với bất kỳ ai.
• Liên hệ với bộ phận hỗ trợ của YooLife khi gặp khó khăn trong quá trình trải nghiệm để được giải đáp và hỗ trợ kịp thời.