“Đồng Đăng có phố Kỳ Lừa, có nàng Tô Thị, có chùa Tam Thanh” câu ca dao đã đi vào tiềm thức bao thế hệ người Việt, gợi nhớ về vùng đất Lạng Sơn giàu truyền thống và cảnh sắc hữu tình. Trong đó, chùa Tam Thanh nổi bật là điểm đến tâm linh cổ kính, nằm ẩn mình trong hang động Tam Thanh. Nơi đây không chỉ mang vẻ đẹp thiên nhiên kỳ vĩ mà còn lưu giữ nhiều di tích lịch sử quý giá trở thành địa điểm không thể bỏ qua mỗi khi du khách ghé thăm xứ Lạng.

Giới thiệu tổng quan về Chùa Tam Thanh

Chùa Tam Thanh (hay còn gọi là Động Tam Thanh) là một trong những điểm du lịch tâm linh nổi tiếng của tỉnh Lạng Sơn, thuộc địa phận phường Tam Thanh, thành phố Lạng Sơn.

Chùa Tam Thanh (hay còn gọi là Động Tam Thanh) là một trong những điểm du lịch tâm linh nổi tiếng của tỉnh Lạng Sơn

Lối vào Động Tam Thanh khá độc đáo với cửa hang hướng về phía Đông cao khoảng 8m. Du khách phải bước qua 30 bậc đá cổ được đục thẳng vào sườn núi, rợp bóng cây xanh, tạo cảm giác như đang bước vào chốn bồng lai tĩnh tại. Ngay bên vách động phải, đến nay vẫn còn lưu lại bài thơ khắc đá của Ngô Thì Sĩ (1726 – 1780) khi ông làm Đốc trấn Lạng Sơn, minh chứng cho giá trị văn hóa – lịch sử đặc biệt của nơi này.

Hiện nay, chùa tam Thanh Lạng Sơn là nơi gửi gắm niềm tin của người dân và du khách thập phương. Họ tìm đến chùa để cầu mong bình an, sức khỏe, tài lộc, mưa thuận gió hòa và một cuộc sống an yên. Người dân tin rằng với lòng thành kính khi lễ Phật, những ước nguyện tốt đẹp sẽ được chứng giám và ban phước lành.

Lịch sử hình thành và giá trị di tích của Chùa Tam Thanh

Theo sử liệu, chùa Tam Thanh Lạng Sơn là nơi thờ tự của Đạo giáo, tôn thờ Tam Thanh (Ngọc Thanh, Thượng Thanh, Thái Thanh). Chính từ đó, ngôi chùa có tên gọi là Tam Thanh. Về sau, cùng với sự giao thoa tín ngưỡng, Phật giáo và tín ngưỡng dân gian được du nhập, chùa dần trở thành nơi thờ tự đa dạng hơn với nhiều cung thờ như: Cung Tam Bảo, Cung Thánh Mẫu, Cung Sơn Trang… tạo nên hệ thống tín ngưỡng – tôn giáo phong phú.

Theo sử liệu, chùa Tam Thanh Lạng Sơn là nơi thờ tự của Đạo giáo, tôn thờ Tam Thanh (Ngọc Thanh, Thượng Thanh, Thái Thanh)

Một trong những dấu ấn nghệ thuật đặc sắc tại chùa là bức phù điêu Phật A Di Đà được tạc trực tiếp trên vách đá từ thế kỷ XVII. Bức phù điêu nổi bật với hình lá bồ đề bao quanh, vừa mang giá trị thẩm mỹ, vừa có ý nghĩa tâm linh sâu sắc, hiện vẫn được bảo tồn trong cung Tam Bảo.

Theo các tài liệu cổ, chùa Tam Thanh có từ thời Lê và trải qua nhiều biến động lịch sử. Đến nay, nơi đây vẫn lưu giữ hệ thống văn bia phong phú, mang giá trị lớn về sử liệu, văn học và nghệ thuật. Đặc biệt, tấm bia “Trùng tu Thanh Thiền động” được dựng vào năm Vĩnh Trị thứ 2 (1677) là văn bia cổ nhất tại chùa. Ngoài ra, chùa còn sở hữu tấm bia chữ Nôm duy nhất tại Lạng Sơn, được Tuần phủ Thái Bình Đào Trọng Vận khắc vào năm 1924, làm phong phú thêm giá trị lịch sử của di tích.

Khám phá chùa Tam Thanh Lạng Sơn có gì?

Đến với Chùa Tam Thanh – ngôi chùa cổ linh thiêng bậc nhất xứ Lạng, du khách không chỉ được hòa mình trong không gian tâm linh huyền bí mà còn có cơ hội tham gia những lễ hội truyền thống giàu bản sắc.

Vẻ đẹp tâm linh kỳ bí trong động Tam Thanh

Chùa Tam Thanh nằm ngay trong lòng động Tam Thanh, tạo nên một khung cảnh vừa uy nghiêm vừa huyền ảo. Để đến chùa, bạn sẽ trải qua 30 bậc đá cổ được đục trực tiếp từ sườn núi, dẫn lối lên cổng Tam Quan. Từ đây, không gian như mở ra một thế giới tĩnh lặng, nơi các gian thờ Phật hòa quyện với nhũ đá tự nhiên, tạo nên khung cảnh tâm linh độc đáo không nơi nào có được.

Chùa Tam Thanh nằm ngay trong lòng động Tam Thanh, tạo nên một khung cảnh vừa uy nghiêm vừa huyền ảo

Đặc biệt, trước vách động còn lưu giữ bài thơ nổi tiếng “Vịnh Tiên Sơn Tự” của danh sĩ Ngô Thì Sĩ (1726 – 1780). Đây được coi là bút tích quý hiếm ca ngợi vẻ đẹp của đất trời xứ Lạng, góp phần khẳng định giá trị văn hóa – lịch sử lâu đời của di tích.

Ngoài ra, trong chùa còn nổi bật với tượng Phật A Di Đà được tạc thẳng vào vách đá, cao 2,02m và rộng 0,65m. Bức tượng khoác áo cà sa, đứng uy nghi trong hình chiếc lá bồ đề, vừa mang giá trị nghệ thuật vừa là minh chứng cho đời sống tín ngưỡng lâu đời của người dân nơi đây.

Lễ hội Chùa Tam Thanh – Nét văn hóa đặc sắc của xứ Lạng

Hàng năm, lễ hội Chùa Tam Thanh Lạng Sơn được tổ chức long trọng, thu hút hàng nghìn du khách thập phương. Điểm nhấn đặc biệt của lễ hội chính là nghi thức rước bài vị Ngô Thì Sĩ từ chùa Tam Giáo (động Nhị Thanh) sang chùa Tam Thanh. Đoàn rước đi qua các tuyến đường chính như Tam Thanh, Tô Thị, trong tiếng trống hội rộn ràng và những điệu múa lân sôi động, tạo nên bầu không khí tưng bừng đầu xuân.

Người dân địa phương và du khách nô nức dâng hương, cầu mong một năm mới an khang, mưa thuận gió hòa, gia đạo bình an. Không chỉ là một lễ hội tâm linh, đây còn là dịp để gắn kết cộng đồng, tôn vinh truyền thống văn hóa và lịch sử của mảnh đất biên cương xứ Lạng.

Trải nghiệm Chùa Tam Thanh trên nền tảng số 3D

Nằm trong quần thể danh thắng xứ Lạng, Chùa Tam Thanh được mệnh danh là “Đệ nhất bát cảnh xứ Lạng”, nổi bật với vẻ đẹp sơn thủy hữu tình, hòa quyện giữa thiên nhiên và kiến trúc cổ kính. Đây không chỉ là điểm hành hương linh thiêng mà còn là di tích mang giá trị văn hóa – lịch sử đặc biệt, cần được gìn giữ và phát huy cho các thế hệ mai sau.

Tuy nhiên, việc tiếp cận trực tiếp di tích đôi khi gặp hạn chế về khoảng cách địa lý, thời gian và điều kiện đi lại. Chính vì vậy, ứng dụng công nghệ số đã trở thành giải pháp mới mẻ và hiệu quả trong công tác quảng bá, bảo tồn di sản.

Trong thời đại số, việc khám phá văn hóa – lịch sử không còn bị giới hạn bởi không gian và thời gian. Với nền tảng số YooLife, di tích Chùa Tam Thanh được tái hiện sống động dưới dạng model 3D, giúp du khách dễ dàng chiêm ngưỡng vẻ đẹp “Đệ nhất bát cảnh xứ Lạng” ngay tại nhà.

Trải nghiệm VR360 & 3D chân thực

Với công nghệ VR360 và mô hình 3D chất lượng cao, YooLife mang đến cho người dùng cơ hội tham quan toàn cảnh Chùa Tam Thanh ngay trong không gian số. Từng chi tiết kiến trúc, tượng Phật, nhũ đá tự nhiên cho đến cảnh quan núi non hùng vĩ đều được tái hiện chân thực, giúp người xem có cảm giác như đang trực tiếp đứng tại di tích. Đây là trải nghiệm độc đáo, xóa bỏ ranh giới về không gian và thời gian trong hành trình khám phá văn hóa – lịch sử.

YooLife mang đến cho người dùng cơ hội tham quan toàn cảnh Chùa Tam Thanh ngay trong không gian số

MC ảo và AI thuyết minh

Để hành trình tham quan thêm phần cuốn hút, YooLife tích hợp MC ảo cùng công nghệ AI thuyết minh. Hệ thống này đóng vai trò như một hướng dẫn viên số, giải thích chi tiết về từng điểm tham quan, từ tượng Phật A Di Đà được tạc trên vách đá đến các văn bia cổ có giá trị lịch sử. Người xem vì thế không chỉ “nhìn thấy” mà còn “hiểu rõ” từng giá trị độc đáo của di tích.

Bên cạnh hình ảnh 3D chân thực, YooLife còn mang đến trải nghiệm sống động nhờ khả năng tích hợp video, âm thanh, nhạc nền và hiệu ứng ánh sáng. Tất cả yếu tố này giúp không gian tham quan ảo trở nên hấp dẫn, chân thực và giàu cảm xúc hơn như một chuyến hành hương kết hợp trải nghiệm đa giác quan.

Công nghệ AR check-in online

Một điểm nhấn thú vị khác chính là tính năng AR check-in. Du khách có thể check-in trực tuyến ngay tại không gian ảo của Chùa Tam Thanh, tạo dấu ấn cá nhân và chia sẻ tức thì lên mạng xã hội. Nhờ đó, chuyến tham quan không chỉ dừng lại ở trải nghiệm cá nhân mà còn trở thành hoạt động gắn kết cộng đồng, lan tỏa giá trị di sản rộng rãi hơn.

Kho tư liệu số hóa phong phú

Không chỉ là chuyến tham quan ảo, YooLife còn tích hợp hệ thống tư liệu số hóa với nhiều hình ảnh, bài viết, thông tin lịch sử – văn hóa giá trị. Người dùng có thể dễ dàng tìm hiểu về quá trình hình thành, các giá trị tâm linh và kiến trúc đặc sắc của Chùa Tam Thanh, nâng cao trải nghiệm khám phá di tích theo chiều sâu.

Chùa Tam Thanh không chỉ là một di sản văn hóa – lịch sử giàu giá trị của xứ Lạng mà còn là biểu tượng gắn liền với đời sống tâm linh và mỹ cảm của người Việt. Việc bảo tồn và phát huy giá trị di tích trong kỷ nguyên số mở ra hướng tiếp cận mới mẻ, giúp lan tỏa vẻ đẹp và ý nghĩa của chùa đến đông đảo công chúng.