Tại khuôn viên ling thiêng của Văn Miếu – Quốc Tử Giám, bia Tiến sĩ số 1772 là một trong những tấm bia đá quý giá khắc ghi tên tuổi các nho sĩ đỗ đạt trong khoa thi Nhâm Thìn niên hiệu Cảnh Hưng thứ 33 (1772). Với nét chữ Hán cổ tinh xảo và bài ký sâu sắc, bia tiến sĩ số 1772 không chỉ mang giá trị lịch sử – văn hóa mà còn mở ra nhiều góc nhìn mới về nền giáo dục Nho học xưa.
Table of Contents
ToggleBia Tiến sĩ số 1772 – Dấu ấn khoa bảng thời Cảnh Hưng
Bia đề danh Tiến sĩ khoa thi năm Nhâm Thìn (1772) nằm tại nhà bia số 6, thuộc khu Thái Học – Văn Miếu Quốc Tử Giám. Nơi lưu giữ 82 tấm bia Tiến sĩ có giá trị đặc biệt về lịch sử, văn hóa và giáo dục.

Bia đề danh Tiến sĩ khoa thi năm Nhâm Thìn (1772) nằm tại nhà bia số 6, thuộc khu Thái Học – Văn Miếu Quốc Tử Giám
Trên bia khắc danh 20 vị Tiến sĩ ưu tú đã vượt qua các kỳ thi cam go của triều đình để được vua ban danh hiệu. Những người được ghi danh không chỉ đến từ vùng kinh kỳ mà còn đại diện cho nhiều vùng miền trên cả nước như Nghệ An, Bắc Ninh, Thanh Hóa, Hà Đông… cho thấy sự đa dạng và rộng khắp của tầng lớp trí thức đương thời.
Hành trình tạo tác bia đề danh Tiến sĩ khoa thi năm Nhâm Thìn 1772
Đằng sau mỗi tấm bia Tiến sĩ tại Văn Miếu – Quốc Tử Giám là cả một quá trình tạo tác công phu, kết tinh từ trí tuệ của người chấp bút và bàn tay tài hoa của nghệ nhân xưa.
Lịch sử hình thành bia Tiến sĩ 1772
Bia Tiến sĩ số 1772 ra đời trong khoa thi Nhâm Thìn (năm Cảnh Hưng thứ 33 – 1772), dưới thời Lê Hiển Tông trị vì. Đây là thời kỳ vương triều Lê – Trịnh tuy đối mặt với nhiều biến động chính trị nhưng vẫn duy trì và đề cao nền giáo dục Nho học.
Các kỳ thi lớn như thi Hương, thi Hội và thi Đình tiếp tục được tổ chức chặt chẽ để tuyển chọn hiền tài phục vụ đất nước. Khoa thi năm 1772 được xem là một kỳ thi quan trọng, đánh dấu sự tiếp nối truyền thống trọng dụng người tài và duy trì quốc học qua nhiều thế hệ.
Người chấp bút và nghệ nhân chế tác bia
Nội dung khắc trên bia Tiến sĩ số 1772 được soạn bởi một vị đại thần, đồng thời là Tiến sĩ nổi tiếng đương thời với vai trò là người chấp bút. Bài văn bia thường ca ngợi công lao triều đình, tôn vinh đạo học và nêu bật thành tựu của các nho sĩ, đồng thời nhấn mạnh tinh thần hiếu học, trung nghĩa của người đỗ đạt.

Bia Tiến sĩ số 1772 ra đời trong khoa thi Nhâm Thìn (năm Cảnh Hưng thứ 33 – 1772), dưới thời Lê Hiển Tông trị vì
Phần chế tác bia được giao cho các nghệ nhân điêu khắc đá có tay nghề cao, sử dụng chất liệu đá xanh nguyên khối bền vững theo thời gian. Tấm bia được đặt trên lưng rùa – biểu tượng của sự trường tồn và trí tuệ, với phần trán bia khắc tinh xảo các họa tiết truyền thống như hoa văn, mây lửa, lá đề…
Nội dung chính của văn bia Tiến sĩ 1772
Văn bia khoa thi Nhâm Thìn (1772) không chỉ là bản ghi danh 20 tiến sĩ đỗ đạt dưới triều vua Lê Hiển Tông mà còn là áng văn giàu tính giáo dục, thể hiện tư tưởng trị quốc an dân qua việc trọng dụng người tài. Từng dòng chữ khắc sâu trên bia đá là lời nhắc nhở đầy nhân văn dành cho hậu thế về đạo học, lòng trung nghĩa và tinh thần phụng sự đất nước.
Ca ngợi vua Lê Hiển Tông và truyền thống khoa cử
Phần mở đầu bài ký trên bia đề cao vai trò của vua Lê Hiển Tông – một vị minh quân mực thước, luôn quan tâm sâu sắc đến việc chấn hưng văn hóa, giáo dục, đặc biệt là công cuộc đào tạo nhân tài phục vụ quốc gia.
“Đạo trị nước phải trọng hiền tài. Muốn tìm người tài, phải khảo sát qua văn học. Khoa cử là đường chính danh để ra giúp nước…”
Đây là tư tưởng xuyên suốt trong suốt thời Lê Trung Hưng, góp phần tạo nên một nền học thuật phát triển và đội ngũ trí thức dày dạn, cống hiến cho đất nước.
Mô tả kỳ thi Nhâm Thìn (1772)
Văn bia ghi lại rõ ràng quy trình tổ chức kỳ thi Nhâm Thìn dưới niên hiệu Cảnh Hưng thứ 33. Từ thi Hương, thi Hội đến thi Đình, tất cả đều được tổ chức theo thể lệ chặt chẽ nhằm tuyển chọn ra những nho sĩ xuất sắc nhất.
“Tháng ba, mở thi Hội tại trường thi Thăng Long. Qua các vòng tuyển, định danh 20 vị đỗ Tiến sĩ, đều là bậc túc nho tinh thông văn lý, phẩm hạnh đoan chính…”
Thông tin về quy mô, địa điểm thi và sự nghiêm minh trong quá trình khảo thí cho thấy tầm quan trọng của khoa cử trong thời đại này.
Danh sách 20 Tiến sĩ đỗ đạt
Đây là phần cốt lõi của bia đá – nơi ghi danh những người hiền tài, được chọn lựa khắt khe qua nhiều vòng thi. Tên tuổi, quê quán và đôi khi là chức vụ được khắc cẩn thận để hậu thế ghi nhớ:
- Nguyễn Xuân Chính – người xã Vân Trì, huyện Đông Ngàn, trấn Kinh Bắc.
- Phạm Đình Lễ – người huyện Đông Sơn, trấn Thanh Hoa
- Vũ Duy Nghi – người huyện Lôi Dương, trấn Thanh Hoa
- ……………………..
Việc ghi danh này không chỉ là niềm vinh dự cho từng cá nhân mà còn là sự tự hào của làng xã, dòng họ và minh chứng cho một nền khoa bảng phát triển.
Lời răn dạy hậu thế
Kết bài là những lời khuyên mang đậm tinh thần đạo học và nhân nghĩa – điều khiến văn bia không chỉ là tài liệu lịch sử mà còn là bài học đạo đức sâu sắc:
“Người sau đọc đến, ngẫm thấy công đức của kẻ trước, thì nên cố gắng học hành, vững chí rèn thân, góp phần dựng nước trị dân…” Văn bia trở thành một tấm gương phản chiếu tinh thần hiếu học của người xưa, đồng thời cổ vũ thế hệ sau kế thừa và phát huy giá trị học thuật, đạo đức để xây dựng quốc gia.
Trải nghiệm bia tiến sĩ số 1772 qua lăng kính VR360
Với sứ mệnh gìn giữ và lan tỏa giá trị văn hóa lịch sử, YooLife mang đến cách tiếp cận hoàn toàn mới trong việc bảo tồn và lan tỏa giá trị di sản. Thay vì chỉ đứng trước tấm bia đá hàng trăm năm tuổi tại Văn Miếu – Quốc Tử Giám. Giờ đây, người dùng có thể trực tiếp khám phá bia Tiến sĩ số 1772 ngay trên nền tảng số, thông qua công nghệ thực tế ảo 360 độ (VR360).
Bằng việc số hóa không gian di tích, YooLife tái hiện chân thực từng chi tiết chạm khắc, từng đường nét hoa văn, tích hợp thuyết minh thông minh bằng AI và hệ thống phụ đề song ngữ. Đây không chỉ là giải pháp công nghệ mà còn là cầu nối giữa thế hệ hôm nay với tinh thần hiếu học ngàn đời của cha ông.
Khám phá không gian 360 độ sống động
Chỉ với một cú nhấp chuột, người xem có thể “đi dạo” quanh khu bia Tiến sĩ số 1772 theo góc nhìn 360 độ. Mọi chi tiết từ nền đá, mái vòm, rêu phong cho đến chữ khắc trên bia đều được tái hiện sống động như đang đứng tại hiện trường. Công nghệ thực tế ảo giúp người dùng cảm nhận rõ ràng không gian di sản, xóa nhòa ranh giới giữa thời gian và không gian, mang lịch sử đến gần hơn với thế hệ số.

Khám phá không gian văn bia tiến sĩ số 360 độ sống động
Công nghệ 3D chân thực
Toàn bộ bia đá và khu vực xung quanh được mô phỏng bằng mô hình 3D độ phân giải cao. Cho phép người xem xoay, phóng to từng chi tiết nhỏ như hoa văn, chữ Hán, rêu phong – điều mà mắt thường khó nhận thấy khi tham quan trực tiếp.
Sự chính xác trong tái hiện giúp giáo viên, học sinh, nhà nghiên cứu có thêm công cụ học tập, giảng dạy và tìm hiểu chuyên sâu về di sản.
AI thuyết minh và phụ đề song ngữ
Tích hợp công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI), trải nghiệm VR360 cung cấp giọng đọc thuyết minh chuyên nghiệp cùng hệ thống phụ đề tiếng Việt – tiếng Anh, giúp người xem trong và ngoài nước đều dễ dàng tiếp cận nội dung.
Thông tin về lịch sử, nhân vật, bài ký văn bia được truyền tải ngắn gọn, chính xác, kết hợp với hình ảnh trực quan giúp nội dung trở nên hấp dẫn và dễ tiếp thu hơn.
Học sử dễ dàng, sống động
Không còn là những trang sách khô khan, việc học lịch sử nay trở nên sinh động hơn bao giờ hết. Trải nghiệm bia Tiến sĩ số 1772 bằng công nghệ VR360 giúp học sinh:
- Tự do khám phá, ghi nhớ kiến thức bằng hình ảnh.
- Cảm nhận không khí khoa cử, hiểu về truyền thống hiếu học xưa.
- Kết nối quá khứ với hiện tại bằng công nghệ số.
Việc số hóa và tái hiện văn bia Tiến sĩ số 1772 trên nền tảng số của YooLife không chỉ giúp bảo tồn giá trị lịch sử mà còn mở ra cách tiếp cận mới, hiện đại và sinh động cho người dùng. Hãy tải ngay ứng dụng YooLife khám phá văn bia qua lăng kính số và cảm nhận vẻ đẹp trường tồn của bia tiến sĩ 1772 ngay hôm nay nhé!