Mỗi tấm bia tiến sĩ tại Văn Miếu Quốc Tử Giám là một câu chuyện, mỗi dòng chữ là một nhân vật góp phần làm nên lịch sử. Bia đề danh Tiến sĩ năm 1736 là tấm bia ghi danh khoa thi năm Bính Thìn niên hiệu Vĩnh Hựu thứ 2 mang nhiều giá trị đặc biệt, phản ảnh không chỉ kết quả của một kỳ thi mà còn là bối cảnh xã hội, chính trị và văn hóa của một giai đoạn lịch sử.
Table of Contents
ToggleGiới thiệu bia tiến sĩ 1736 – Dấu ấn hiền tài năm Bính Thìn
Bia đề danh Tiến sĩ khoa thi năm Bính Thìn, niên hiệu Vĩnh Hựu thứ 2 (1736), thuộc dãy bia phía Đông trong khuôn viên Khuê Văn Các. Đây là một trong 82 tấm bia đá khắc tên các vị Tiến sĩ đỗ đạt qua các kỳ thi Hội triều Lê – Mạc, đặt trang trọng trên lưng rùa – biểu tượng cho sự trường tồn và trí tuệ.
Tấm bia tiến sĩ 1736 mang dấu ấn lịch sử quan trọng, đánh dấu sự trở lại của việc dựng bia ghi danh sau gần 180 năm gián đoạn. Đây là giai đoạn vua Lê Ý Tông tiếp nối truyền thống khoa bảng từ thời Lê sơ, thể hiện quyết tâm khôi phục và phát triển nền giáo dục Nho học Đại Việt. Việc dựng bia không đơn thuần là ghi lại tên tuổi các vị Tiến sĩ mà còn là sự thừa nhận công khai của triều đình với những cá nhân có học vấn và đạo đức, sẵn sàng gách vác trọng trách quốc gia.
Bia đề danh Tiến sĩ 1736 – Câu chuyện lịch sử được khắc trên đá
Kỳ thi Bính Thìn năm 1736 diễn ra dưới triều vua Lê Ý Tông, niên hiệu Vĩnh Hựu thứ 2. Trong bối cảnh đất nước đang từng bước khôi phục lại các giá trị truyền thống, đặc biệt là lĩnh vực giáo dục và khoa cử. Kỳ thi đầu tiên sau 180 năm gián đoạn việc dựng bia đề danh Tiến sĩ, đánh dấu bước ngoặt trong chính sách trọng dụng nhân tài của nhà nước phong kiến.

Bia đề danh Tiến sĩ khoa thi năm Bính Thìn, niên hiệu Vĩnh Hựu thứ 2
Việc khôi phục truyền thống dụng bia không chỉ thể hiện sự quan tâm của triều đình với các hiền tài của quốc ra mà còn khẳng định vai trò của họ trong việc xây dưng quốc gia. Khoa thi này đã tuyển chọn được 15 Tiến sĩ xuất sắc, trong đó nổi bật là Trạng nguyên Trịnh Tuệ.
Họa tiết rồng chầu, rùa đá – biểu tượng thiêng liêng
Bia đề danh tiến sĩ 1736 được chế tác theo kiểu truyền thống với tấm bia đá đặt trên lưng rùa, biểu tượng của sự trường tồn, vững bền và trí tuệ. Tấm bia có kích thước cao 208 cm, rộng 132 cm, dày 23 cm, phần đế rùa dài 195 cm, rộng 141 cm và cao 35 cm – thể hiện quy mô và sự tôn nghiêm của một di tích cấp quốc gia.
Trán bia được chạm khắc tinh xảo với hình ảnh rồng chầu mặt trời, mây vờn, biểu tượng cho quyền lực, trí tuệ và sự thịnh vượng. Đây là những họa tiết quen thuộc trong mỹ thuật thời lê Trung Hưng, phản ánh tư tưởng phong thủy và triết lý phương Đông giữa trời – đất – người.

Trán bia được chạm khắc tinh xảo với hình ảnh rồng chầu mặt trời, mây vờn, biểu tượng cho quyền lực, trí tuệ và sự thịnh vượng
Toàn bộ tấm bia được khắc bằng chữ Hán với kỹ thuật chạm đá tinh tế, các nét chữ sâu đều, không mờ theo thời gian cho thấy trình độ thủ công và nghệ thuật điêu khắc mạnh mẽ vào thế kỷ 18.
Trạng nguyên Trịnh Tuệ – Cuộc đời ghi dấu trên đá
Trong số những Tiến sĩ được ghi danh trên bia đá 1736, Trịnh Tuệ là người nổi bậc nhất, đỗ trạng nguyên khi mới 33 tuổi. Ông sinh ra tại Thọ Sơn, Thanh Hóa – một vùng đất hiếu học từng sản sinh nhiều bậc danh nho.
Trịnh Tuệ từng giữ chức Thượng thư bộ Hình là một trong những vị trí quan trọng trong triều đình. Tuy nhiên, do có người trong phủ Chúa nâng đỡ, ông từng bị cho là lộng quyền khi Trịnh Doanh lên ngôi chúa 1740, Trịnh Tuệ bị bắt giam nhưng sau đó lại được xét tha tội và chuyển sang làm Tế Tửu Quốc Tử Giám – người đứng đầu Quốc Tử Giám, cơ quan giáo dục cao nhất thời bấy giờ.
Cuộc đời Trịnh Tuệ là tấm gương tiêu biểu cho tài năng, minh chứng cho những biến động chính trị ảnh hưởng đến vận mệnh của tầng lớp trí thức dưới thời Lê – Trịnh. Tên tuổi của ông được khắc trên bia Tiến sĩ 1736 là lời khẳng định về học vấn, nhân cách và đóng góp của ông với quốc gia.
Khám phá bia đề danh tiến sĩ 1736 qua công nghệ số
Trong thời đại công nghệ số, việc tiếp cận và khám phá các giá trị văn hóa – lịch sử không còn bị giới hạn bởi không gian và thời gian. Bia đề danh Tiến sĩ khoa thi năm Bính Thìn 1736, di sản quý giá thuộc Văn Miếu Quốc Tử Giám nay được tái hiện sống động trên nền tảng số, giúp công chúng đặc biệt là giới trẻ, dễ dàng tiếp cận và hiểu sâu hơn về tinh thần hiếu học của cha ông.
Nhờ ứng dụng công nghệ số hiện đại như 3D, VR, AI, tấm bia tiến sĩ 1736 giờ đây không chỉ là một khối đá cổ kính mà trở thành một trải nghiệm chân thực, sống động cho người dùng.
Phóng to từng chi tiết hoa văn bằng công nghệ quét 3D
Với công nghệ quét 3D độ phân giải cao, người dùng có thể chiêm ngưỡng từng đường nét hoa văn tinh xảo trên bia Tiến sĩ 1736 một cách chi tiết. Những họa tiết như rồng chầu mặt trời, mây vờn, chữ Hán cổ đều được phục dựng chính xác đến từng chi tiết.

Công nghệ 3D độ phân giải cao, người dùng có thể chiêm ngưỡng từng đường nét hoa văn tinh xảo trên bia Tiến sĩ 1736
Góc nhìn đa chiều cho phép người xem xoay – phóng to – soi kỹ các phần trán bia, thân bia và đế rùa, mang lại trải nghiệm thị giác sinh động mà không cần phải đến tận nơi. Đây là bước tiến quan trọng trong việc số hóa di sản văn hóa Việt Nam, giúp lưu giữ và truyền tải trọn vẹn giá trị thẩm mỹ lẫn lịch sử cho các thế hệ sau.
Công nghệ AI thuyết minh tự động
Không chỉ nhìn, người dùng còn có thể nghe thuyết minh sinh động về bia Tiến sĩ 1736 nhờ công nghệ tích hợp AI. Giọng đọc truyền cảm, kết hợp với hình ảnh và nhạc nền phù hợp giúp trải nghiệm trở nên hấp dẫn và dễ tiếp thu hơn bao giờ hết.
Đặc biệt, hệ thống còn hỗ trợ tự động chuyển ngữ đa ngôn ngữ, giúp du khách quốc tế dễ dàng tiếp cận nội dung di sản mà không gặp rào cản ngôn ngữ. Việc ứng dụng trí tuệ nhân tạo không chỉ hiện đại hóa cách truyền tải kiến thức mà còn mở rộng khả năng tiếp cận di sản đến mọi đối tượng.
Mô phỏng toàn cảnh bia tiến sĩ bằng công nghệ thực tế ảo (VR)
Với công nghệ thực tế ảo (Virtual Reality), người xem có thể bước vào không gian Văn Miếu – Quốc Tử Giám và trực tiếp khám phá khu vực đặt bia Tiến sĩ như đang tham quan tại chỗ. Mỗi tấm bia, mỗi viên đá, mỗi hàng cây đều được tái hiện chi tiết qua hình ảnh, âm thanh và ánh sáng ảo.
Người dùng có thể tự do di chuyển, lựa chọn điểm nhìn, tương tác với các điểm thông tin trên màn hình, tạo nên trải nghiệm “du lịch tại nhà” độc đáo. Đây là giải pháp lý tưởng cho các hoạt động giáo dục, du lịch thông minh, và bảo tồn di sản trong kỷ nguyên số.
Việc số hóa tấm bia đề danh tiến sĩ 1736 trên không gian số giúp gìn giữ giá trị văn hóa, cầu nối giữa quá khứ và hiện tại giữa trí tuệ với tư duy thời đại. Tấm bia tiến sĩ số 1736 từ một biểu tượng khoa bảng xưa, giờ đây tiếp tục truyền cảm hứng cho thế hệ trẻ, phục công tác học tập và nghiên cứu giá trị văn hóa – lịch sử.