Bia đề danh Tiến sĩ 1733 là một trong những minh chứng tiêu biểu cho nền khoa bảng rực rỡ thời Lê – Trịnh. Được dựng tại Văn Miếu – Quốc Tử Giám, tấm bia ghi danh những hiền tài đỗ đạt trong kỳ thi Hội năm Quý Sửu, biểu tượng sống động cho tinh thần hiếu học và trọng dụng nhân tài của triều đình thời bấy giờ.

Giới thiệu bia đề danh Tiến sĩ khoa thi năm Quý Sửu 1733

Bia đề danh Tiến sĩ 1733 là một trong những tấm bia nổi bật trong hệ thống 82 bia tại Văn Miếu Quốc Tử Giám. Nơi lưu danh những bậc hiền tài của dân tộc Việt Nam trong suốt các triều đại phong kiến. Tấm bia ghi tên các vị Tiến sĩ đỗ đạt trong kỳ thi Hội năm Quý Sửu, dưới thời niên hiệu Long Đức thứ 2, triều vua Lê Ý Tông.

Bia đề danh Tiến sĩ 1733 là một trong những tấm bia nổi bật trong hệ thống 82 bia tại Văn Miếu Quốc Tử Giám

Sau khi kỳ thi kết thúc đến tháng 3 năm Vĩnh Hựu thứ 4 (1738), dưới thời chúa Trịnh Giang bia mới được dựng lên. Điều này, phản ánh truyền thống trọng dụng nhân tài cũng như quy trình trang trọng, nghiêm ngặt trong việc ghi nhận thành tích học thuật thời xưa.

Bia Tiến sĩ 1733 không chỉ là hiện vật đá cổ, tấm bia còn mang ý nghĩa về giá trị lịch sử, giáo dục và văn hóa dân tộc, góp phần làm phong phú kho tàng di sản Việt Nam được gìn giữ đến tận hôm nay.

Kiến trúc bia đá 1733 – Nghệ thuật chạm khắc tinh xảo

Bia đề danh Tiến sĩ 1733 không chỉ là di sản học thuật quý giá, nó còn là tác phẩm nghệ thuật độc đáo thể hiện trình độ điêu khắc vượt thời đại. Được chế tác vào thế kỷ XVIII, kiến trúc của tấm bia phản ánh sâu sắc tư tưởng “tôn sư trọng đạo” khẳng định vai trò của tri thức trong xã hội phong kiến Đại Việt.

Kích thước và kết cấu tấm bia hài hòa

Bia Tiến sĩ số 1733 được làm từ chất liệu đá xanh nguyên khối, có độ bền cao và màu sắc thanh nhã. Tổng thể kiến trúc gồm hai phần chính: bia đá và bệ rùa đội bia, biểu tượng truyền thống của sự trường tồn và trí tuệ.

Kích thước của tấm bia sau chiều cao: 198 cm, chiều rộng 122cm, độ dày 27cm. Đế rùa có chiều dài 185 cm, rộng 129 cm, cao 38 cm. Kết cấu của tấm bia tạo nên hình dáng uy nghiêm, trang trọng nhưng vẫn hài hòa với tổng thể không gian Văn Miếu – Quốc Tử Giám, nơi tôn vinh các bậc hiền tài đất Việt.

Trán bia – Biểu tượng quyền uy và vũ trụ quan Á Đông

Phần trán bia là điểm nhấn nghệ thuật nổi bật với hình ảnh mây vờn, rồng chầu mặt trời (hoặc mặt trăng) – biểu tượng của vương quyền, trí tuệ và sự khai sáng. Hình ảnh rồng đôi được chạm khắc mềm mại nhưng đầy khí thế, thể hiện sự thịnh trị của triều đại và sự trân trọng với những người đỗ đạt. Ngoài ra, diềm bia được chạm hoa dây mềm mại, mang phong cách trang trí tao nhã, tượng trưng cho sự phát triển, trường tồn của tri thức.

Trán bia – Biểu tượng quyền uy và vũ trụ quan Á Đông

Rùa đội bia – Hình ảnh tôn vinh tri thức

Rùa đội bia là đặc trưng không thể thiếu trong hệ thống 82 bia Tiến sĩ tại Văn Miếu. Trong kiến trúc bia đá 1733, hình ảnh rùa được thể hiện với đầu ngẩng cao, thần thái sáng suốt, khỏe khoắn – biểu trưng cho nền tảng vững chắc nâng đỡ người tài.

Truyền thống Á Đông quan niệm rùa là một trong “Tứ linh” (Long – Lân – Quy – Phụng), gắn liền với sự bền bỉ, thông thái và trường tồn. Việc sử dụng hình ảnh rùa không chỉ mang tính thẩm mỹ mà còn có giá trị biểu tượng cao trong tư tưởng giáo dục thời bấy giờ.

Chạm khắc sắc nét – Kỹ thuật tinh xảo của nghệ nhân xưa

Toàn bộ văn bia được khắc bằng chữ Hán với nét chạm sắc sảo, đều đặn, thể hiện sự cẩn trọng trong từng chi tiết. Đây là minh chứng rõ ràng cho tay nghề bậc thầy của các nghệ nhân thế kỷ XVIII và sự nghiêm túc trong việc lưu danh sử sách. Nghệ thuật chạm khắc không chỉ thể hiện ở phần chữ mà còn ở cách bố cục hợp lý, hài hòa giữa hình và chữ, giữa thẩm mỹ và ý nghĩa tinh thần.

Nội dung khắc trên bia – Tư liệu quý về khoa cử Đại Việt

Bên cạnh giá trị về kiến trúc và nghệ thuật điêu khắc, nội dung khắc trên tấm bia đá 1733 chính là phần cốt lõi thể hiện tinh thần hiếu học và quá trình tổ chức khoa cử quy củ của Đại Việt thời Lê – Trịnh. Đây không chỉ là một bản ghi danh đơn thuần mà còn là tư liệu lịch sử quý báu, góp phần phác họa rõ nét chân dung nền giáo dục phong kiến Việt Nam.

Trên mặt bia, danh sách các vị Tiến sĩ đỗ kỳ thi Hội năm Quý Sửu 1733 được khắc chữ rõ ràng, bao gồm họ tên, quê quán của từng người. Việc khắc tên người đỗ đạt không chỉ mang ý nghĩa ghi nhận thành tích học tập mà còn là cách tôn vinh người hiền tài, những người kỳ vọng sẽ gách vác vận mệnh quốc gia. Bia đề danh Tiến sĩ 1733 là bằng chứng sống động cho chủ trương “hiền tài là nguyên khí quốc gia” của triều đình Đại Việt.

Bài ký bằng chữ Hán – Gói ghém giá trị lịch sử và giáo huấn

Ngoài danh sách bia Tiến sĩ, mỗi tấm bia đá đều có bài ký bằng chữ Hán do các đại thần hoặc danh sĩ biên soạn. Bài ký trên bia 1733 thể hiện nội dung đa tầng: Ghi lại bối cảnh tổ chức khoa thi, lý do dựng bia, tư tưởng giáo dục, đạo lý làm người, lời răn dạy về việc học và rèn luyện nhân cách.

Những đoạn văn ghi trên tấm bia mang tính giáo dục sâu sắc, thể hiện triết lý giáo dục Nho giáo thời bấy giờ: trọng đạo lý, đề cao công học và đạo làm quan trong triều đình.

Trải nghiệm bia đề danh Tiến sĩ 1733 trên nền tảng số

Hiện nay, việc gìn giữa và lan tỏa giá trị văn hóa truyền thống là nhiệm vụ được quan tâm hàng đầu. YooLife với sứ mệnh tiên phong trong gìn giữ và lan tỏa giá trị này đã số hóa toàn bộ 82 bia tiến sĩ trong văn Miếu Quốc Tử Giám trên nền tảng số.

Tấm bia đề danh Tiến sĩ 1733 được tái hiện sinh động trên nền tảng số, mang đến một cách gìn giữ và lan tỏa giá trị lịch sử mới mẻ trên nền tảng số. Thông qua ứng dụng YooLife:

Trải nghiệm, tương tác trực tiếp với tấm bia

Thông qua công nghệ số hóa 3D, thực tế ảo (VR), hình ảnh 360 độ, tấm bia đề danh Tiến sĩ 1733 hiện lên một cách chân thực và sinh động. Người dùng được chiêm ngưỡng chi tiết bia đá từ mọi góc độ, xem thông tin chi tiết người đỗ đạt, bài ký bằng chữ Hán kèm bản dịch tiếng Anh và tiếng Việt.

Trải nghiệm, tương tác trực tiếp với tấm bia

Ngoài ra, người dùng còn tương tác trực tiếp với hình ảnh qua thao tác chạm, vuốt, phóng to. Chỉ với một chiếc điện thoại hay máy tính, bạn đã có thể chiêm ngưỡng toàn bộ chiếc bia đá độc đáo tại Văn Miếu này.

Công nghệ AI, thuyết minh bia đá tự động

Đặc biệt, ứng dụng YooLife còn tích hợp công nghệ AI thông minh, thuyết minh tự động trên tấm bia. Chỉ cần chạm và di chuyển trên màn hình, hướng dẫn viên ảo xuất hiện đọc thông tin chi tiết từng phần. Đồng thời, hệ thống sẽ tự động hiển thị bản dịch tiếng Việt hoặc tiếng Anh.

Học lịch sử dễ dàng – Gắn kết giáo dục và công nghệ

Không còn là những trang sách khô khan, việc trải nghiệm bia đề danh Tiến sĩ 1733 trên nền tảng số trở thành tài nguyên giáo dục sống động. Thông qua ứng, học sinh và sinh viên dễ dàng khám phá và tìm hiểu về bia tiến sĩ số chân thực, sinh đông mà không cần đến tận nơi. Khách quốc tế cũng có thể tiếp cận di sản Việt một cách tiện lợi, trực quan thông qua bản dịch kèm hình ảnh 3D.

Bia đề danh Tiến sĩ 1733 là biểu tượng sống động của truyền thống hiếu học và tinh thần trọng tri thức của dân tộc Việt. Việc số hóa tấm bia Tiến sĩ kết hợp với công nghệ AI hiện đại, mở ra cách tiếp cận hoàn toàn mới thông minh, tương tác và gần gũi với công chúng.