Trong hành trình tìm hiểu về lịch sử học thuật nước nhà, không thể không nhắc đến hệ thống bia Tiến sĩ tại Văn Miếu – Quốc Tử Giám. Những tấm bia đá không chỉ lưu danh những con người kiệt xuất mà còn gửi gắm thông điệp đạo lý về học hành, thi cử. Bia đề danh tiến sĩ 1676 là một ví dụ điển hình, giúp chúng ta hiểu rõ hơn về nền khoa bảng triều Lê và giá trị bền vững của tri thức trong tiến trình phát triển của đất nước.
Table of Contents
ToggleGiới thiệu bia đề danh khoa thi năm Bính Thìn 1676
Hiện nay, tại khuôn viên Văn Miếu có 82 tấm bia đá được dựng từ năm 1484 đến năm 1780, khắc tên những người đỗ đạt trong các kỳ thi Tiến sĩ dưới triều Lê – Mạc – Lê Trung Hưng. Mỗi tấm bia không chỉ là chứng tích khoa bảng mà còn phản ánh tư tưởng giáo dục, chính sách trọng dụng hiền tài của triều đại xưa.
Trong số đó, bia đề danh khoa thi năm Bính Thìn (1676) mang đến nhiều giá trị nổi bật. Tấm bia khắc tên các vị Tiến sĩ đỗ đạt trong kỳ thi được tổ chức vào niên hiệu Vĩnh Trị thứ 1, dưới triều vua Lê Huyền Tông. Bia được đặt trong khu Thái Học, nơi trưng bày các tấm bia Tiến sĩ tại Văn Miếu. Nội dung văn bia ghi rõ thông tin về kỳ thi, số lượng người đỗ, tên tuổi các Tiến, người soạn văn bia và những lời giáo huấn sâu sắc về đạo học, trung hiếu và trách nhiệm với quốc gia.

Tấm bia khắc tên các vị Tiến sĩ đỗ đạt trong kỳ thi được tổ chức vào niên hiệu Vĩnh Trị thứ 1, dưới triều vua Lê Huyền Tông.
Tấm bia đề danh Tiến sĩ phản ánh giai đoạn phát triển rực rỡ của nền khoa cử Đại Việt thời Lê Trung Hưng, nhấn mạnh tầm quan trong của việc tôn vinh tri thức và đạo đức trong xã hội xưa. Việc bảo tồn và giới thiệu rộng rãi tấm bia này góp phần lan tỏa giá trị văn hóa – giáo dục.
Bối cảnh lịch sử khoa thi năm Bính Thìn 1676
Khoa thi năm Bính Thìn 1676 diễn ra trong giai đoạn Lê Trung Hưng, dưới thời vua Lê Huyền Tông, niên hiệu Vĩnh Trị thứ nhất. Đây là thời kỳ đất nước dần ổn định sau những biến động về chính trị, khi nhà Lê được khôi phục và đóng vai trò biểu tượng trong nền quân chủ phân quyền với chúa Trịnh nắm thực quyền.
Trong bối cảnh đó, triều đình đặc biệt chú trọng phát triển giáo dục và tuyển chọn nhân tài thông qua hệ thống khoa cử. Các kỳ thi Hương, Hội và Đình được tổ chức đều đặn nhằm tìm kiếm những người có học vấn, đạo đức để phục vụ triều chính. Khoa thi Tiến sĩ năm 1676 là dấu mốc quan trọng trong tiến trình ấy, quy tụ đông đảo nho sinh từ khắp các trấn, đạo của Đại Việt về kinh đô dự thi. Sự ra đời của kỳ thi và tấm bia đề danh Tiến sĩ năm Bính Thìn 1676 là minh chứng rõ nét cho chính sách “trọng đạo – trọng hiền” của nhà Lê, phản ánh một thời kỳ hưng thịnh của nền học thuật Nho giáo và văn hóa khoa bảng truyền thống của Việt Nam.
Nội dung khắc trên bia và giá trị lịch sử bia 1676
Bia đề danh Tiến sĩ khoa thi năm Bính Thìn (1676) được đánh giá là một trong những văn bia mang giá trị lớn về lịch sử – văn hóa – giáo dục. Tấm bia không chỉ ghi danh những người đỗ Tiến sĩ mà còn phản ánh sâu sắc tư tưởng trọng dụng hiền tài, lòng hiếu học và đạo lý làm người của thời đại Lê Trung Hưng.
Người soạn văn bia, số lượng tiến sĩ và những nhân vật nổi bật
Văn bia khoa thi Bính Thìn 1676 được soạn bởi Tiến sĩ Phạm Công Trứ, một trong những đại thần uyên bác và có đóng góp lớn trong lĩnh vực giáo dục, văn hóa đương thời. Với văn phong súc tích, hùng biện, Phạm Công Trứ không chỉ ghi lại sự kiện khoa thi mà còn lồng ghép những lời răn dạy về đạo đức, học vấn và trách nhiệm với đất nước.
- Số lượng Tiến sĩ được ghi danh: Có 17 vị đỗ Tiến sĩ trong khoa thi này.
- Trong danh sách đỗ đạt, có nhiều người sau này giữ những chức vụ quan trọng trong triều đình hoặc có ảnh hưởng lớn đến học thuật như: Phạm Quang Nghị giữ chức Hàn lâm viện Thừa chỉ, một số vị khác có đóng góp trong các lĩnh vực luật pháp, giáo dục và ngoại giao.
Ngoài ra, các thông tin khắc trên bia bao gồm: Niên hiệu và triều đại tổ chức kỳ thi năm Bính Thìn 1676, niên hiệu Chính Hòa, triều Lê Trung Hưng. Họ tên, quê quán, thứ hạng của từng Tiến sĩ. Tư tưởng trọng người tài, lời nhắn nhủ đến thế hệ sau về đạo học và lập thân.

Văn bia khoa thi Bính Thìn 1676 được soạn bởi Tiến sĩ Phạm Công Trứ, một trong những đại thần uyên bác và có đóng góp lớn trong lĩnh vực giáo dục
Giá trị tư liệu lịch sử – văn hóa – giáo dục bia đề danh Tiến sĩ 1676
Bia Tiến sĩ 1676 là một phần trong hệ thống tư liệu cổ quý giá về chế độ thi cử Nho học dưới thời phong kiến Việt Nam. Góp phần xác thực thông tin về các kỳ thi, nhân sự tinh hoa và tổ chức khoa cử thời Lê Trung Hưng. Gợi mở về bối cảnh chính trị – xã hội của thế kỷ XVII khi giáo dục được coi trọng như quốc sách.
Văn bia đề danh Tiên sĩ phản ánh sâu sắc truyền thống tôn vinh hiền tài, gắn liền với quan niệm “Hiền tài là nguyên khí quốc gia”. Chữ viết Hán Nôm, nghệ thuật điêu khắc rồng, rùa, sóng nước trên bia đá thể hiện tài hoa của nghệ nhân dân gian Việt Nam.
Văn bia đề danh Tiến sĩ 1676 là lời giáo huấn của tiền nhân, nhấn mạnh đạo đức người học, đạo làm quan và trách nhiệm với dân tộc. Là nguồn tư liệu quan trọng trong nghiên cứu lịch sử giáo dục, truyền thống khoa bảng và giá trị đạo đức của xã hội xưa.
Chiêm ngưỡng bia đề danh Tiến sĩ khoa thi năm Bính Thìn 1676
Trong hành bảo tồn và lan tỏa giá trị di sản bằng công nghệ số, YooLife mang đến một cách tiếp cận hoàn toàn mới. Mô hình 3D văn bia Tiến sĩ được tái hiện sinh động, sắc nét và dễ dàng tương tác trên nền tảng số. Đây là một bản sao số, không gian trải nghiệm văn hóa đa chiều, người dùng có thể ngắm nhìn, tương tác và chia sẻ di sản theo cách hiện đại và tiện lợi.
Tấm bia đề danh Tiến sĩ 1676 và các bia khác trong hệ thống Văn Miếu Quốc Tử Giám được YooLife số hóa thành mô hình 3D, giữa nguyên đường nét chạm khắc rồng, rùa, chữ Hán cổ. Nhờ công nghệ mô phỏng không gian, người dùng có thể xoay, thu phóng, quan sát từng chi tiết như đang đứng trước bia thật.
Xem mô hình 3D đa chiều – Xoay và quan sát 360 độ
Người dùng tương tác trực tiếp với mô hình 3D bia đá bằng thao tác chạm, kéo – xoay – phóng to trên màn hình điện thoại, máy tính bảng hoặc máy tính bàn. Khám phá toàn bộ thân bia, chân bia (hình rùa), các hoa văn chạm khắc và phần chữ khắc trên mặt bia.

Người dùng tương tác trực tiếp với mô hình 3D bia đá bằng thao tác chạm, kéo – xoay – phóng to trên màn hình điện thoại,
Tích hợp thuyết minh và hiển thị nội dung sắc nét
Chạm vào từng phần chữ Hán, YooLife sẽ hiển thị phiên âm – dịch nghĩa tiếng Việt và tiếng Anh theo từng đoạn. Cung cấp giải thích từ ngữ khoa cử xưa, lý lịch người soạn văn bia, danh sách Tiến sĩ và quê quán. Người dùng có thể bật giọng đọc thuyết minh để nghe giải thích chi tiết về nội dung văn bia, người được vinh danh, giá trị lịch sử – văn hóa – giáo dục của từng tấm bia.
Giao diện thiết kế đơn giản, dễ sử dụng
Nền tảng YooLife được tối ưu với giao diện trực quan, dễ thao tác chỉ với vài cú chạm. Giúp người dùng dễ dàng xoay mô hình, chọn phần văn bia và đọc các dòng chữ trên bia. Phù hợp với cả học sinh, sinh viên, người cao tuổi hay du khách tham quan từ xa. Hỗ trợ trên cả điện thoại, máy tính, đảm bảo trải nghiệm mượt mà cho người dùng.
Chia sẻ trải nghiệm trên mạng xã hội
Ngoài ra, YooLife còn tích hợp đa nền tảng mạng xã hội. Người dùng có thể viết cảm nhận, lưu giữ kỷ niệm và chia sẻ lên mạng xã hội chỉ với một cú chạm. Góp phần gìn giữ và lan tỏa giá trị lịch sử đến đông đảo người dùng mạng xã hội.
Bia tiến sĩ đề danh 1676 được tái hiện sinh động trên nền tảng số, mang đến trải nghiệm hoàn toàn mới cho người dùng. Vừa được tương tác trải nghiệm từ xa, vừa khơi dậy tình yêu văn hóa – lịch sử cho thế hệ trẻ theo cách gần gũi và hiện đại.