Chùa Võng Thị từng là hầm trú ẩn của Thành ủy Hà Nội đã được xây dựng dưới sân chùa và là nơi chỉ huy quân dân thủ đô trong cuộc chiến tranh chống không quân Mỹ. Cùng YooLife tìm hiểu ý nghĩa lịch sử và khám phá không gian chùa hiện tại.

1. Giới thiệu lịch sử về chùa Võng Thị

Chùa Võng Thị, hay còn gọi là Vĩnh Khánh Tự, tọa lạc tại phố Võng Thị, quận Tây Hồ, Hà Nội. Đây là một ngôi chùa có lịch sử lâu đời, được xây dựng vào thời vua Lý Nhân Tông (1072-1128).

Sư thầy Thích Đàm Đạo, Trụ trì chùa Võng Thị cho biết, chùa nằm trong làng Võng Thị, một làng cổ của Hà Nội. Trước kia, dân làng chủ yếu sinh sống bằng nghề đánh cá và “seo” giấy. Nơi đây từng hình thành nên một chợ bán lưới đánh cá cho những người làm nghề ngư phủ quanh hồ Tây nên làng có tên là Võng Thị. Cụm di tích chùa và đình Võng Thị cũng được người dân gọi theo tên làng.

Trong thời kỳ kháng chiến chống đế quốc Mỹ, một hầm trú ẩn được xây dựng dưới sân chùa, trở thành trung tâm chỉ huy của Thành ủy Hà Nội trong suốt những năm tháng chiến tranh ác liệt. Hầm trú ẩn này được xây bằng đá hộc, có diện tích mỗi bề rộng 12m. Hầm được xây dựng bằng đá hộc, mỗi bề rộng là 12m, nửa chìm nửa nổi, phần chìm thông với hệ thống địa đạo.

Trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp, chùa Võng Thị đã chịu sự tàn phá nặng nề khi bị san phẳng hoàn toàn, và tất cả các tượng Phật trong chùa bị đốt cháy.

Chùa cổ Võng Thị là một quần thể kiến trúc đẹp với hàng chục bức chạm khắc tinh tế, những pho tượng cổ mang giá trị nghệ thuật cao. Học sinh trường Mỹ thuật Đông Dương và nhiều họa sĩ trong đó có họa sĩ Nguyễn Đỗ Cung thường tới chùa để nghiên cứu nghệ thuật kiến trúc và chạm trổ truyền thống.

2. Khám phá kiến trúc của chùa Võng Thị

Từ trước những năm 1990, chùa được dân làng tôn tạo lại theo các hướng cửa khác nhau. Trước những năm 1990, cổng chùa từng mở theo nhiều hướng khác nhau, từ Đông-Bắc, tây, đến nay là Đông-Nam. Dưới sự dẫn dắt tận tâm của ni sư Đàm Đạo, người trụ trì hơn 20 năm qua, chùa Võng Thị đã được phục dựng từ những phế tích đổ nát.

Hiện nay chùa mở cửa đón gió Đông-Nam. Sau dãy tường dài, ở phía trái toà Tam bảo có hồ nước và xung quanh chùa là vườn cây mát mẻ. Tam quan to rộng với gác chuông rất cao được xây sát mặt phố.

Cổng tam quan lớn với gác chuông cao vút được xây dựng sát mặt phố, dẫn lối vào sân chùa lát đá rộng rãi. Từ sân, những bậc thềm cao đưa khách tham quan lên hiên tòa Tam bảo đồ sộ, thiết kế theo phong cách Bắc tông truyền thống. Khu vực tiền sảnh và hậu cung được xây dựng với đường nét mạnh mẽ, uy nghi. Bên trái chính điện là phủ thờ Tam tòa Thánh Mẫu, trong khi phía sau là lầu thờ Địa Tạng Vương, tất cả đều được chăm chút tỉ mỉ, phản ánh sự tinh hoa của nghệ thuật tôn giáo.

Chính điện của chùa là nơi lưu giữ những bảo vật quý giá. Bộ tượng Phật Tam Thế uy nghiêm được đặt trên tầng cao nhất của bàn thờ, mỗi tượng cao 0,9m, bao gồm cả đài sen đạt chiều cao 1,2m. Đây là những tác phẩm điêu khắc bằng gỗ từ thời Mạc, từng bị thất lạc nhưng may mắn được tìm lại và phục hồi.

Ngoài bộ Tam Thế, chính điện còn có tượng Thích Ca Mâu Ni, hai tôn giả A Nan và Ca Diếp, tượng Quán Thế Âm Thiên Thủ Thiên Nhãn, cùng các pho tượng Thất Phật Thế Tôn và tòa Cửu Long, tất cả đều được bài trí trang trọng, uy nghi.

Đặc biệt, chùa còn sở hữu một quả chuông đồng đúc từ thời Tây Sơn, treo trong không gian yên bình của chính điện. Các ban thờ được trang hoàng bằng hoành phi, câu đối và cửa võng chạm khắc tinh xảo, làm nổi bật sự khéo léo và tài hoa của nghệ nhân xưa.

Chùa Võng Thị không chỉ là nơi lưu giữ giá trị văn hóa, lịch sử mà còn là chốn tìm về của những ai mong muốn tìm sự an yên và gắn bó với cội nguồn dân tộc. Từng chi tiết kiến trúc và không gian nơi đây gợi lên cảm giác thiêng liêng, đưa con người hòa mình vào vẻ đẹp vĩnh cửu của thời gian.

3. Khám phá chùa Võng Thị trên nền tảng số

Tải App YooLife trên thiết bị di động để trải nghiệm nhiều địa chỉ di tích lịch sử khác.

Chùa Võng Thị với lịch sử lâu đời là biểu tượng tâm linh mà còn là chứng nhân lịch sử, góp phần làm sáng tỏ một giai đoạn đầy biến động của dân tộc.