Bia đề danh Tiến sĩ (1760) là một trong những tấm bia đặc biệt tại Văn Miếu – Quốc Tử Giám. Được dựng từ năm 1763 dưới triều vua Lê Hiển Tông, tấm bia không chỉ ghi danh những bậc hiền tài đỗ đạt mà còn thể hiện tinh thần hiếu học, sự trọng dụng nhân tài và giá trị trường tồn của nền giáo dục Nho học Việt Nam.

Giới thiệu chung về bia đề danh tiến sĩ khoa thi Canh Thìn 1760

Bia tiến sĩ khoa thi năm 1760 được đặt tại khu bia Tiến sĩ trong Văn Miếu – Quốc Tử Giám. Nơi lưu giữa hàng chục tấm bia ghi danh các tiến sĩ qua các kỳ thi Nho học thời Lê Mạc.

Bia tiến sĩ khoa thi năm 1760 được đặt tại khu bia Tiến sĩ trong Văn Miếu – Quốc Tử Giám

Tấm bia được xây dựng vào tháng 2 năm Quý Mùi 1763, dưới triều vua Lê Hiển Tông, niên hiệu Cảnh Hưng thứ 24. Đây là tấm bia đặc biệt bởi được xây dựng ngay sau khi kỳ thi Hội thay vì nhiều năm sau như các kỳ thi trước. Điều này, thể hiện sự coi trọng và kịp thời vinh danh những bậc hiền tài của triều đình lúc bấy giờ.

Những thông điệp giá trị từ văn bia khoa Canh Thìn (1760)

82 tấm bia tiến sĩ tại Văn Miếu không chỉ là chứng tích lịch sử mà còn ẩn chứa những giá trị sâu sắc về giáo dục và văn hóa. Tấm bia tiến sĩ năm 1760 với nội dung khắc ghi rõ ràng tên tuổi, quê quán của những người đỗ đạt, ca ngợi chính sách trọng hiền tài của triều Lê.

Vinh danh các Tiến sĩ đỗ đạt khoa Canh Thìn

Bia đề danh tiến sĩ 1760 là minh chứng sống động cho truyền thống tôn sư trọng đạo, trọng dụng nhân tài của dân tộc Việt. Văn bia ghi rõ họ tên, quê quán và chức tước của các vị Tiến sĩ đỗ đạt trong kỳ thi, thể hiện sự ghi nhận công lao học tập, rèn luyện và cống hiến của những người tài đức. Tấm bia chính là tư liệu quý giá, là nguồn cảm hứng lớn lao cho các thế hệ học trò noi gương, phấn đấu vì sự nghiệp học hành và phụng sự đất nước.

Ca ngợi chính sách trọng hiền tài của nhà Lê

Nội dung văn bia đề cao chính sách tuyển chọn người tài thông qua Nho học và khoa cử, chử trương lớn của nhà Lê trong công cuộc trị quốc. Tấm bia phản ánh rõ quan điểm lấy đạo học làm nền tảng, coi tri thức và phẩm hạnh là tiêu chuẩn quan trọng để đào tạo nhân tài. Điều này cho thấy sự quan tâm sâu sắc của triều đình đối với giáo dục và bồi dưỡng người hiền.

Vinh danh các Tiến sĩ đỗ đạt khoa Canh Thìn

Dòng chữ đặc biệt ghi niên đại kỳ thi

Điểm nổi bật trên tấm bia Tiến sĩ khoa Canh Thìn 1760 là dòng chữ “Bia dựng tháng 2 mùa xuân niên hiệu Cảnh Hưng thứ 21 (1760)”. Chi tiết này không chỉ giúp xác định thời điểm kỳ thi mà còn khẳng định sự tôn trọng của triều đình đối với thành tích khoa bảng, nâng cao giá trị tư liệu lịch sử và văn hóa của tấm bia trong hệ thống bia Tiến sĩ tại Văn Miếu – Quốc Tử Giám.

Nét độc đáo trong kiến trúc bia tiến sĩ (1760)

Tấm bia cao 2,3m được chế tác từ đá xanh nguyên khối – loại vật liệu bền chắc gắn liền với các công trình cổ xưa. Bề mặt bia được chạm khắc tinh xảo, đặt trang trọng trên lưng rùa đá – hình tượng biểu trưng cho sự trường tồn, trí tuệ và ý chí bền bỉ của người học trò xưa.

Không chỉ mang giá trị thẩm mỹ, kiến trúc đặc biệt này còn khẳng định vai trò quan trọng của bia trong việc lưu giữ và tôn vinh truyền thống hiếu học của dân tộc suốt hàng trăm năm. Đây cũng là một trong những yếu tố khiến bia Canh Thìn 1760 trở thành dấu ấn nổi bật trong hệ thống 82 bia Tiến sĩ tại Văn Miếu – Quốc Tử Giám

Giá trị văn hóa – giáo dục của bia đề danh tiến sĩ 1760

Không chỉ là vật đá đơn thuần, bia Tiến sĩ khoa Canh Thìn (1760) mang giá trị chiều sâu lịch sử, tinh thần văn hóa giáo dục đặc trưng thời Lê. Mỗi dòng chữ được khắc trên bia phản ánh những giá trị vượt thời gian, góp phần tạo nên bản sắc tri thức của dân tộc.

Ghi dấu một giai đoạn khoa cử tiêu biểu

Bia Tiến sĩ khoa Canh Thìn (1760) được dựng dưới triều vua Lê Hiển Tông – thời kỳ đất nước phát triển ổn định, đặc biệt đề cao giáo dục và đạo học. Việc khắc tên những người đỗ đạt trên bia không chỉ thể hiện truyền thống tôn vinh hiền tài mà còn ghi lại dấu ấn của nền khoa cử thời kỳ hưng thịnh. Qua đó, bia phản ánh rõ nét vai trò của Nho học trong xã hội Việt Nam thế kỷ 18 là minh chứng sống động cho quá trình chọn lựa và trọng dụng nhân tài phục vụ quốc gia.

Biểu tượng hiếu học và khuyến học

Không chỉ mang ý nghĩa lịch sử, bia Tiến sĩ còn là biểu tượng văn hóa khuyến học có giá trị truyền cảm hứng đến tận ngày nay. Tấm bia góp phần nuôi dưỡng tinh thần học tập, nêu cao đạo lý “tôn sư trọng đạo”, đồng thời truyền đi thông điệp sâu sắc: “Hiền tài là nguyên khí quốc gia”. Đây cũng là lý do khiến bia Tiến sĩ khoa Canh Thìn trở thành một phần không thể thiếu trong di sản giáo dục của dân tộc Việt Nam.

Trải nghiệm bia tiến sĩ khoa thi Canh Thìn 1760 trên nền tảng số

Bia Tiến sĩ (1760) không chỉ là một hiện vật lịch sử quý giá mà còn là biểu tượng của tinh thần hiếu học, trọng nhân tài của dân tộc Việt. Nhằm lan tỏa giá trị này một cách hiện đại và dễ tiếp cận hơn, nền tảng trải nghiệm số đã được tích hợp, mang đến một hành trình khám phá vừa sống động vừa giàu tính giáo dục.

Trải nghiệm thực tế ảo VR360 – Chạm gần di sản không cần đến nơi

Thông qua mô hình thực tế ảo VR360, người xem có thể “bước vào” không gian Văn Miếu – Quốc Tử Giám và chiêm ngưỡng bia Tiến sĩ 1760 một cách trực quan, sinh động như đang đứng ngay tại hiện trường. Tính năng này cho phép:

• Xoay 360 độ quanh bia để quan sát toàn cảnh và từng chi tiết hoa văn, rùa đá, dòng chữ cổ.
• Phóng to – thu nhỏ vùng chữ khắc để đọc rõ nội dung mà không bị mài mòn thời gian cản trở.
• Di chuyển qua lại giữa các tấm bia khác trong cùng hệ thống bia Tiến sĩ để so sánh, đối chiếu.

Trải nghiệm thực tế ảo VR360 – Chạm gần di sản không cần đến nơi

Mô hình 3D tương tác – Khám phá cấu trúc và chạm khắc nghệ thuật

Ngoài VR360, nền tảng còn cung cấp mô hình 3D tương tác với các tính năng nổi bật:

• Tách lớp mô phỏng: Cho phép người dùng xem cấu trúc bên trong, cách đặt bia trên lưng rùa, chất liệu đá, bố cục chữ.
• Điểm chạm thông tin: Click vào từng họa tiết (hoa văn, rồng, rùa…) để xem pop-up thuyết minh về ý nghĩa nghệ thuật và biểu tượng.
• So sánh song song: So sánh bia 1760 với các tấm bia thuộc niên đại khác để thấy sự khác biệt về hình thức và nội dung.

Thuyết minh song ngữ – Tái hiện văn bia với chiều sâu tri thức

Hệ thống thuyết minh tự động song ngữ (Việt – Anh) được tích hợp ngay trong trải nghiệm, giúp người xem dễ dàng tiếp cận:

• Đọc – nghe song song văn bia nguyên bản, bản dịch hiện đại và chú giải khái niệm.
• Hỗ trợ phụ đề và điều chỉnh tốc độ thuyết minh phù hợp với từng đối tượng (học sinh, khách quốc tế, người nghiên cứu…).
• Chế độ học tập: Gợi ý câu hỏi tương tác, trắc nghiệm hiểu biết sau khi kết thúc trải nghiệm.

Học lịch sử qua công nghệ – Gắn kết thế hệ trẻ với di sản

• Không chỉ đơn thuần là một hành trình chiêm ngưỡng, nền tảng số còn giúp học sinh, sinh viên và công chúng:
• Truy cập kho tư liệu số hóa liên quan đến khoa thi Canh Thìn, triều Lê Hiển Tông và hệ thống khoa bảng.
• Tích hợp quiz tương tác và game hóa (gamification) để người dùng kiểm tra kiến thức sau khi tham quan.
• Tạo bài thu hoạch và chia sẻ mạng xã hội giúp lan tỏa thông tin, truyền cảm hứng tìm hiểu lịch sử.

Thông qua công nghệ số, bia Tiến sĩ khoa 1760 không chỉ là một hiện vật đứng yên trong quá khứ mà đã trở thành một phần sống động của hiện tại, kết nối người trẻ với tri thức cha ông bằng những công cụ gần gũi, sinh động và sâu sắc. Đây là bước tiến mới trong việc số hóa di sản – bảo tồn để phát triển.